Khám phá ngôi nhà mùa đông của cá mập

ThienNhien.Net – Mỗi mùa hè, vùng biển Đông Bắc nước Mỹ chứng kiến hàng trăm con cá mập nhô lên khỏi mặt nước phơi nắng, hàm mở rộng để bắt những sinh vật phù du nhỏ bé. Nhưng vào mùa đông, loài động vật lớn thứ hai trên thế giới này dường như biến mất. Giờ đây, các nhà khoa học đã khám phá ra điều bí ẩn về “ngôi nhà mùa đông” của loài sinh vật ăn lọc này nhờ một thiết bị vệ tinh.

Phát hiện mới được công bố trên tạp chí Sinh học Ngày nay (Current Biology) có thể giúp ích rất nhiều trong công tác bảo tồn loài cá mập có thân dài tới 10m, số lượng còn lại ước tính chưa tới 10.000 cá thể trên toàn thế giới này. 

Lần theo những con cá mập này không phải là công việc dễ dàng. Gregory Skomal, một nhà sinh vật học đại dương cùng với đoàn Massachusetts của Hiệp hội Thủy sản tại Oak Bluffs và đồng nghiệp đã theo dấu những con cá mập đang nhô lên khỏi mặt nước kiếm ăn dọc vùng biển Massachusetts.

Khi những con cá mập này xuất hiện, các nhà nghiên cứu ra khơi và bằng một cây lao móc đặc biệt, cẩn trọng tiếp cận để gắn lên lưng chúng một thiết bị theo dõi vệ tinh.

Thiết bị này sẽ ghi lại độ sâu, nhiệt độ và thông tin về ánh sáng khi những con cá mập di chuyển. Sau đó, vào ngày được lập trình trước, thiết bị này sẽ ngừng hoạt động và bắt đầu truyền dữ liệu đã thu thập được. Các nhà nghiên cứu đã nhận được dữ liệu từ 18  trong tổng số 25 thiết bị được cài đặt.

Cá mập bơi xa bờ hơn rất nhiều so với khoảng cách chúng ta vẫn tưởng. Mặc dù 8 trong số 18 con được theo dõi chỉ bơi quanh vùng biển phía đông, 10 con còn lại bơi ra tận ngoài khơi Bermuda và Puerto Rio, vùng biển Caribe, và tới tận phía nam Brazil. Đây là lần đầu tiên những con cá mập này được phát hiện xuất hiện ở vùng nhiệt đới.

Một khám phá nữa là trong những cuộc hành trình này, cá mập lặn sâu khoảng 1000m. Đây chính là lý do tại sao chúng không bị phát hiện cho đến tận bây giờ.

Nói về nghiên cứu của mình, Skomal bày tỏ: “Tôi đã nghiên cứu cá mập hơn 26 năm và đây có lẽ là phát hiện thú vị nhất của tôi”

Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều bí ẩn xung quanh loài cá khổng lồ này. Chưa ai từng nhìn thấy một con cá mập con ngoi lên mặt nước tắm nắng và cũng không ai biết chúng giao phối và sinh con đẻ cái khi nào, ở đâu, hay tại sao một vài con lại bơi về phương Nam vào mùa đông.

Skomal cho biết, xác định được điểm đến của những con cá mập này vào mùa đông là bước tiến đầu tiên trong việc giải mã những câu hỏi trên. Ông đang lập kế hoạch theo dõi nhiều cá mập hơn để nghiên cứu sâu hơn về loài này.

Trước những khám phá mới này, Mahmôd Shivji, một bảo tồn sinh vật học thuộc Trung tâm Nghiên cứu Bảo tồn Cá mập phát biểu: “Đây là một tin tốt lành về loài sinh vật mà các nhà khoa học còn biết rất ít này. Trong khi giá vây của những con cá mập này có thể lên tới 50.000 USD ở chợ đen, những phát hiện mới này chỉ ra rằng để bảo vệ loài động vật này khỏi nạn đánh bắt bất hợp pháp rất cần một sự hợp tác quốc tế.”