thiên tai Archives - ThienNhien.Net | Con người và Thiên nhiên

Vụ lở đất kinh hoàng tại Trung Quốc: 29 người vẫn...

Lở đất khiến gần 30 người mất tích, Trung Quốc nâng...

Thế giới kêu gọi hành động khẩn cấp để chống biến...

Thảm họa cháy rừng gây thiệt hại nặng nề

2024 – Năm của đối đầu và bế tắc: Thế giới...

Bản đồ cảnh quan sông toàn cầu: Lũ, thiếu nước và lún...

“Quả đắng” từ biến đổi khí hậu

Thách thức trong dự báo bão

Sông Amazon thu hẹp rõ nét qua ảnh trước và sau

Bộ NN-PTNT: Khẩn trương khắc phục hậu quả rừng trồng bị...

12 3...87 Page 1 of 87

Trên Facebook

ThienNhien.Net

18 giờ trước

Khi thiên nhiên cũng ... phụ tìnhDưới tán rừng nhiệt đới rậm rạp, nơi ánh sáng mặt trời hiếm hoi len lỏi qua từng tầng lá, có một loài cây với chiến lược sinh tồn độc đáo và đầy kịch tính: cây đa bóp cổ, hay còn gọi là "cây phụ tình" trong dân gian Việt Nam.Hành trình của cây đa bóp cổ bắt đầu khi một hạt giống nhỏ bé được chim hoặc động vật ăn quả thải ra và rơi vào kẽ nứt trên cành cao của một cây lớn khác. Tại đó, hạt nảy mầm và phát triển như một loài bán biểu sinh, sống nhờ vào chất dinh dưỡng từ mưa, không khí và mảnh vụn hữu cơ tích tụ trên cành cây chủ. Khi lớn lên, cây đa bóp cổ bắt đầu thả những rễ dài xuống đất, bám chặt vào thân cây chủ. Khi các rễ này chạm đất, chúng hút nước và dinh dưỡng từ đất, giúp cây phát triển mạnh mẽ hơn. Dần dần, các rễ và thân cây đa bóp cổ quấn chặt quanh cây chủ, chèn ép và cản trở sự phát triển của cây chủ, cuối cùng dẫn đến cái chết của cây chủ.Mặc dù phương thức sinh tồn của cây đa bóp cổ có vẻ tàn nhẫn, nhưng chúng đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái rừng nhiệt đới. Chúng cung cấp nơi cư trú và thức ăn cho nhiều loài động vật, từ chim, dơi đến côn trùng. Quả của cây đa bóp cổ là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho nhiều loài động vật, đặc biệt trong những thời điểm khan hiếm thức ăn. Ngoài ra, cấu trúc rỗng ruột của cây sau khi cây chủ chết tạo thành những hốc cây lớn, là nơi trú ẩn lý tưởng cho nhiều loài động vật.Ở Việt Nam, cây đa bóp cổ thường được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới và được người dân gọi là "cây phụ tình" do đặc điểm sinh trưởng của chúng. Tên gọi này phản ánh mối quan hệ ban đầu giữa cây đa bóp cổ và cây chủ: ban đầu sống nhờ, sau đó phát triển và cuối cùng giết chết cây chủ. Hình ảnh những cây đa bóp cổ với thân cây to lớn, rễ quấn chặt quanh thân cây chủ, và phần ruột rỗng sau khi cây chủ chết, tạo nên một cảnh tượng kỳ lạ và hấp dẫn trong rừng.Câu chuyện về cây đa bóp cổ là một minh chứng cho sự đa dạng và phức tạp của chiến lược sinh tồn trong tự nhiên. Nó nhắc nhở chúng ta về sự cân bằng mong manh trong hệ sinh thái và tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng và đa dạng sinh học.Ảnh: Tri thức & Cuộc sống #caydabopco #hesinhthairung #DaDangSinhHoc #BaoVeRung #cayda #ficus #RungNhietDoi #KhamPhaThienNhien #ThienNhienKyThu ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

2 ngày trước

🌳 "Hôm nay bạn ngồi dưới bóng cây, là vì ai đó đã trồng cây từ rất lâu."Câu nói nổi tiếng này thường được gán cho nhà đầu tư vĩ đại Warren Buffett, nhưng giá trị mà nó mang lại vượt xa lĩnh vực tài chính. Đây là một chân lý giản dị, sâu sắc về sự biết ơn và tầm nhìn vượt thời gian. Đó là lời nhắc nhở rằng, những điều tốt đẹp ta đang thụ hưởng hôm nay – một mái nhà yên ổn, một khu phố xanh mát, một nền giáo dục nhân văn, một hành tinh còn thở được – là kết quả của những lựa chọn, những hy sinh, và những hành động đầy trách nhiệm của người đi trước.Và rồi, nó đặt ra một câu hỏi lặng lẽ mà đầy trọng lượng: "Chúng ta sẽ để lại điều gì cho những người đến sau?"Hành động trồng một cái cây có thể nhỏ bé, nhưng nó là một tuyên bố đầy ý nghĩa: rằng ta tin vào ngày mai, rằng ta sẵn sàng gieo một hạt mầm không phải cho mình, mà cho một ai đó có thể ta chưa từng gặp. Trong một thế giới đang chịu tổn thương bởi khí hậu biến đổi, rừng bị tàn phá, và thiên nhiên bị lãng quên, việc trồng cây hay tham gia phục hồi thiên nhiên không chỉ là một việc làm sinh thái, mà còn là một hành động đạo đức.Ta không cần trở thành nhà khoa học, chuyên gia lâm nghiệp hay nhà bảo tồn nổi tiếng để làm điều đó. Mỗi người đều có thể bắt đầu bằng những hành động rất đơn giản:✅ Gieo một hạt cây trong sân nhà, góc phố, hay sân trường.✅ Góp một ngày công trồng rừng cùng cộng đồng.✅ Tham gia vào các chiến dịch phục hồi rừng, bảo vệ cây bản địa.✅ Hay chỉ đơn giản là ngừng vứt rác ra thiên nhiên, tôn trọng những không gian xanh đang ngày một hiếm hoi.Không ai trong chúng ta có thể một mình cứu lấy trái đất. Nhưng mỗi chúng ta đều có thể trồng một cái cây. Và nếu mỗi người trồng một cây, chăm một bãi cỏ, gìn giữ một bờ rừng... thì thiên nhiên sẽ có cơ hội để hồi sinh.💚 Hãy trồng một cây, không chỉ để lấy bóng mát. Hãy trồng một cây để vun đắp hy vọng, để gửi gắm tương lai.#TrongMotCayLaTrongMotHyVong#TruongThanhCungThienNhien#PhucHoiRung #RungXanhLen#BaoTonThienNhien ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

3 ngày trước

🌏 Khi đất nông nghiệp “nuốt chửng” thiên nhiênTrong 30 năm qua, các quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á lục địa – bao gồm Việt Nam, Myanmar, Thái Lan, Lào và Campuchia – đã chứng kiến tốc độ mở rộng đất canh tác (trồng trọt) nhanh chưa từng thấy. Nhưng phía sau sự phát triển nông nghiệp này là một cái giá rất đắt: sự mất đi của đất rừng và sinh cảnh tự nhiên – những “kho chứa carbon” quan trọng nhất hành tinh.Một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Sư phạm Vân Nam (Trung Quốc) đã thực hiện nghiên cứu mô phỏng và đo lường tác động của hiện tượng chuyển đổi đất sinh thái thành đất trồng trọt, và đưa ra cảnh báo đáng chú ý: hơn 27,4 tỷ tấn CO₂ đã bị thải ra chỉ riêng do việc này, chiếm tới 17,5% tổng lượng khí thải nhà kính của khu vực trong cùng giai đoạn.📉 Chuyện gì đã xảy ra?Từ năm 1992 đến 2022, khoảng 100.000 km² đất sinh thái – bao gồm rừng, đất ngập nước, đồng cỏ và bụi cây – đã bị chuyển đổi thành đất nông nghiệp. Trong đó:▪️ Rừng là hệ sinh thái bị mất nhiều nhất (gần 75%), tiếp theo là đất bụi cây.▪️ Hai quốc gia có mức đóng góp lớn nhất vào hiện tượng này là Myanmar và Việt Nam, lần lượt chiếm 27% và 26% diện tích bị mất.💨 Tác động lên phát thải khí nhà kínhViệc mất đi lớp phủ thực vật và carbon trong đất đã dẫn đến:▪️ Mất tổng cộng 748 triệu tấn carbon, tương đương 27,44 tỷ tấn CO₂ trong vòng 30 năm.▪️ Chỉ riêng Việt Nam đã thải ra hơn 7,15 tỷ tấn CO₂, phần lớn do mất rừng ở miền Trung và Tây Nguyên.🔮 Kịch bản tương lai: Lựa chọn nào cho Đông Nam Á?Nghiên cứu mô phỏng ba kịch bản phát triển khác nhau đến năm 2030:1️⃣ SSP1-RCP2.6 (phát triển bền vững)▪️ Đất trồng giảm, rừng phục hồi.▪️ Giảm 5,79 tỷ tấn CO₂, gần như đảo ngược xu hướng hiện tại.▪️ Là lựa chọn tốt nhất để cắt giảm phát thải.2️⃣ SSP2-RCP4.5 (phát triển trung bình)▪️ Đất nông nghiệp vẫn mở rộng, chủ yếu từ rừng.▪️ Phát sinh thêm 5,83 tỷ tấn CO₂.3️⃣ SSP5-RCP8.5 (phát triển theo hướng kinh tế hóa cao) ▪️ Rừng được bảo vệ, nhưng bụi cây và đồng cỏ bị thay thế bởi cây công nghiệp.▪️ Tạo ra 2,87 tỷ tấn CO₂ – thấp hơn nhưng vẫn đáng lo ngại.🧠 Bài học rút ra▪️ Việc mở rộng đất canh tác không thể tách rời khỏi hậu quả môi trường.▪️ Không có tăng trưởng nào là miễn phí: nếu không có sự kiểm soát, những lợi ích kinh tế từ nông nghiệp có thể nhanh chóng bị xóa sổ bởi thiệt hại môi trường và khủng hoảng khí hậu.▪️ Phục hồi đất rừng, chuyển đổi đất canh tác kém hiệu quả trở lại rừng, và thực hiện các chính sách bền vững là hướng đi cần thiết.Nghiên cứu này đưa ra lời cảnh báo rõ ràng: chuyển đổi đất sinh thái thành đất nông nghiệp đang là nguồn phát thải CO₂ lớn và nguy hiểm ở Đông Nam Á lục địa. Nhưng đồng thời, nó cũng cho thấy con đường thoát hiểm thông qua chính sách phát triển bền vững, tăng cường bảo vệ thiên nhiên và hợp tác khu vực.Giữ rừng không chỉ là bảo tồn đa dạng sinh học – mà còn là bảo vệ khí hậu, sinh kế và tương lai của chính chúng ta.Ảnh minh họa: TVC News. ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

4 ngày trước

CHÍNH DANHTrong quản lý nhà nước, tính chính danh không chỉ là vấn đề hình thức mà còn là nền tảng pháp lý để xác lập quyền hạn, trách nhiệm và hiệu quả điều hành. Tuy nhiên, trong thực tiễn quản lý bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam, hiện đang tồn tại tình trạng không đồng nhất trong gọi tên và phân loại các khu bảo tồn, gây nên sự mơ hồ pháp lý và ảnh hưởng đến hiệu lực quản lý.Một hiện tượng phổ biến là cùng một khu vực nhưng có ba cách gọi tên khác nhau: 1) Tên hành chính trên văn bản nhà nước là “Ban quản lý rừng đặc dụng ABC”; 2) Trong cơ sở dữ liệu của các cơ quan chuyên môn thì là “Khu dự trữ thiên nhiên ABC”; 3) Trong tài liệu khoa học hoặc báo chí lại thường thấy tên gọi “Khu bảo tồn thiên nhiên ABC”. Việc sử dụng đồng thời ba cách gọi phản ánh sự thiếu thống nhất, và nghiêm trọng hơn, là thiếu căn cứ chính danh theo quy định pháp luật hiện hành.Khung pháp lý và mâu thuẫn trong phân loạiTheo Luật Lâm nghiệp năm 2017, cụ thể tại Điều 5, hệ thống rừng Việt Nam được phân thành ba loại: rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, và rừng sản xuất. Trong đó, rừng đặc dụng là loại rừng “chủ yếu để bảo tồn hệ sinh thái rừng tự nhiên, nguồn gen sinh vật rừng, nghiên cứu khoa học, bảo tồn di tích lịch sử - văn hóa, tín ngưỡng, danh lam thắng cảnh kết hợp du lịch sinh thái; nghỉ dưỡng, giải trí trừ phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của rừng đặc dụng; cung ứng dịch vụ môi trường rừng”.Các loại hình rừng đặc dụng quy định trong Luật Lâm nghiệp bao gồm: a) Vườn quốc gia; b) Khu dự trữ thiên nhiên; c) Khu bảo tồn loài - sinh cảnh; d) Khu bảo vệ cảnh quan bao gồm rừng bảo tồn di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh; rừng tín ngưỡng; rừng bảo vệ môi trường đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, khu công nghệ cao; đ) Khu rừng nghiên cứu, thực nghiệm khoa học; vườn thực vật quốc gia; rừng giống quốc gia.Trong khi đó, theo Luật Đa dạng sinh học năm 2008, tại Điều 16, có quy định rõ về các loại hình khu bảo tồn thiên nhiên như sau:“1. Khu bảo tồn bao gồm:a) Vườn quốc gia;b) Khu dự trữ thiên nhiên;c) Khu bảo tồn loài - sinh cảnh;d) Khu bảo vệ cảnh quan.”Ở đây, khái niệm “khu bảo tồn thiên nhiên” được định nghĩa "là khu vực địa lý được xác lập ranh giới và phân khu chức năng để bảo tồn đa dạng sinh học". Hệ quả của sự thiếu chính danhChính sự khác biệt về thuật ngữ và phân loại giữa hai luật đã dẫn đến thực trạng không thống nhất trong việc đặt tên khu bảo tồn. Trong khi các quyết định hành chính thường lấy theo cơ cấu tổ chức – ví dụ “Ban quản lý rừng đặc dụng ABC” – thì các cơ sở dữ liệu chuyên ngành (như của Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học) lại sử dụng loại hình cụ thể như “Khu dự trữ thiên nhiên ABC”, còn báo chí và tài liệu khoa học thì gọi một cách phổ quát là “Khu bảo tồn thiên nhiên ABC”.Sự thiếu nhất quán này gây ra nhiều hệ lụy. Trước hết là sự mơ hồ pháp lý: không rõ đâu là tên gọi chính thức được xác lập theo quyết định thành lập; từ đó ảnh hưởng đến quy trình phân bổ ngân sách, thẩm quyền phê duyệt dự án, và đánh giá hiệu quả bảo tồn. Thứ hai, là sự mất liên kết dữ liệu giữa các hệ thống quản lý, gây khó khăn cho việc tổng hợp báo cáo quốc gia hoặc hợp tác quốc tế. Cuối cùng, sự không rõ ràng trong danh xưng cũng làm giảm uy tín của đơn vị quản lý, khi không thể hiện được loại hình cụ thể và tính pháp lý của khu bảo tồn mà mình chịu trách nhiệm.Cơ hội sửa đổi từ cơ cấu bộ máy mớiVới việc sáp nhập Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi trường thành Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đây chính là thời điểm thích hợp để giải quyết dứt điểm sự mâu thuẫn trong khung pháp lý, cũng như chuẩn hóa cách gọi tên các khu bảo tồn. Một trong những việc cần làm ngay là rà soát lại toàn bộ danh mục các khu bảo tồn trên cả nước, xác định rõ tên gọi chính thức theo quyết định thành lập, loại hình pháp lý, và thống nhất cách gọi trong mọi văn bản, cơ sở dữ liệu, truyền thông. Tốt nhất, nên áp dụng hệ thống phân loại các khu bảo tồn của Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) để đáp ứng tiêu chuẩn chung và thuận lợi trong việc kết nối, hợp tác quốc tế.Đồng thời, cần ban hành văn bản hướng dẫn kỹ thuật về phân loại và tên gọi khu bảo tồn, giúp thống nhất giữa Luật Lâm nghiệp và Luật Đa dạng sinh học. Đây không chỉ là vấn đề về thuật ngữ, mà là điều kiện tiên quyết để tăng cường hiệu lực quản lý, minh bạch trong đầu tư bảo tồn, và xây dựng hệ thống báo cáo quốc gia phù hợp với các chuẩn mực quốc tế như Công ước Đa dạng sinh học (CBD), Khung toàn cầu về đa dạng sinh học (GBF), và Mục tiêu 30x30.Một khu bảo tồn không thể có ba tên gọi khác nhau trong ba hệ thống văn bản khác nhau mà vẫn đảm bảo tính chính danh. Nếu muốn quản lý rừng hiệu quả, bảo tồn thiên nhiên đúng luật và tăng cường hợp tác quốc tế, Việt Nam cần sớm thống nhất cách gọi tên và phân loại khu bảo tồn thiên nhiên. Tính chính danh không phải là chi tiết nhỏ, mà là nền tảng của hệ thống pháp luật và quản trị hiệu quả trong lĩnh vực bảo tồn.Ảnh: Vietnam+#baotonthiennhien #rungdacdung #khuvucbaoton #luatlamnghiep #luatdaodangsinhhoc #quyhoachrung #baotondadangsinhhoc #quanlyrung ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

5 ngày trước

🧪 Chất tẩy rửa và nguy cơ rối loạn nội tiết: Một mối đe dọa âm thầmTrong cuộc sống hiện đại, các sản phẩm tẩy rửa như nước rửa chén, nước lau sàn, bột giặt, nước xịt phòng… đã trở thành vật dụng không thể thiếu trong mỗi gia đình. Tuy nhiên, ít người biết rằng, nhiều thành phần hóa học có trong các sản phẩm này có thể tác động đến hệ thống nội tiết của con người, gây rối loạn hormone – trong đó nổi bật là tác động tương tự hormone estrogen.🔬 Chất gây rối loạn nội tiết là gì?Rối loạn nội tiết (Endocrine Disruption) là hiện tượng xảy ra khi các hóa chất từ môi trường can thiệp vào quá trình sản xuất, vận chuyển, chuyển hóa hoặc hoạt động của hormone trong cơ thể.Các chất có khả năng gây rối loạn nội tiết thường được gọi là EDCs – Endocrine Disrupting Chemicals, bao gồm:▪️ Nonylphenol ethoxylates (NPEs): thường có trong nước giặt, nước rửa chén, chất làm mềm vải.▪️ Phthalates: chất làm mềm nhựa, có trong nhiều sản phẩm tẩy rửa thơm hoặc chứa hương liệu tổng hợp.▪️ Triclosan: từng được dùng trong nước rửa tay, chất khử trùng.▪️ BPA (bisphenol A): không phải là chất tẩy rửa nhưng phổ biến trong nhựa đựng sản phẩm tẩy rửa, có thể thôi nhiễm.Các EDCs có thể bắt chước hoạt động của hormone estrogen, dẫn đến rối loạn phát triển sinh dục, dậy thì sớm, rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng sinh sản, thậm chí liên quan đến ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.🧫 Bằng chứng khoa học từ nghiên cứu trong và ngoài nướcMột nghiên cứu của UNEP (Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, 2013) cho biết, một số EDCs có thể ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ nhỏ ngay ở liều lượng rất thấp, do hệ thống nội tiết ở lứa tuổi này còn chưa ổn định.Tại Việt Nam, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường (Bộ Y tế) từng đưa ra cảnh báo về việc hít phải hơi hóa chất từ chất tẩy rửa có chứa phthalates hoặc triclosan có thể gây rối loạn nội tiết và hô hấp nếu sử dụng trong không gian kín.Ngoài ra, chất nonylphenol – bị cấm hoặc hạn chế ở nhiều nước châu Âu – vẫn được phát hiện trong một số sản phẩm tẩy rửa giá rẻ tại chợ và cửa hàng nhỏ ở Việt Nam.🧍‍♀️ Ai là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất?▪️ Trẻ em và phụ nữ mang thai: hệ nội tiết đang phát triển hoặc thay đổi mạnh, dễ bị tác động.▪️ Người lao động thường xuyên tiếp xúc với hóa chất: nhân viên vệ sinh, công nhân giặt là, sản xuất tẩy rửa.▪️ Người sử dụng chất tẩy rửa trong không gian kín và liều lượng lớn.🌱 Lựa chọn an toàn hơn cho sức khỏe và môi trường👉 Đọc kỹ thành phần sản phẩm: tránh các sản phẩm chứa “fragrance”, “parfum”, NPE, triclosan, phthalates.👉 Ưu tiên sản phẩm có chứng nhận sinh thái (eco-label) hoặc chiết xuất từ thiên nhiên.👉 Sử dụng đúng liều lượng, mở cửa thoáng khí khi dùng sản phẩm tẩy rửa.👉 Thử thay thế bằng nguyên liệu tự nhiên như giấm, baking soda, nước cốt chanh cho những công việc đơn giản.Sự tiện lợi của chất tẩy rửa không thể phủ nhận, nhưng việc sử dụng không kiểm soát và thiếu hiểu biết có thể gây hại lâu dài cho sức khỏe, đặc biệt là hệ thống nội tiết.Các EDCs không dễ nhận diện, nhưng tác động của chúng có thể kéo dài qua nhiều thế hệ. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng và khuyến khích sử dụng sản phẩm thân thiện, minh bạch về thành phần là bước đi cần thiết để bảo vệ chính chúng ta và môi trường sống. ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

Tag: thiên tai