Lễ cúng thần gió của dân tộc Ê Đê

Lễ cúng thần Gió của dân tộc Ê Đê hay còn gọi là lễ cầu mùa, lễ ca ngợi những lao động của con người trong rừng núi và tiếp theo còn là lễ cúng thần Mưa.
Lễ cúng thần Gió của dân tộc Ê Đê hay còn gọi là lễ cầu mùa, lễ ca ngợi những lao động của con người trong rừng núi và tiếp theo còn là lễ cúng thần Mưa.
Trước tiên, người chủ lễ (ông Khoa Kăm) cho người đi thu gạo các nhà trong buôn để ủ rượu cúng. Ông Khoa Chai (người phụ lễ) đi chuẩn bị nơi làm lễ, làm bàn thờ các thần. Nơi đặt bàn thờ là một cái cổng tượng trưng, trên có một sợi dây buộc ngang. Trên dây treo một sợi mây Kơning (dây săn voi) một cây gậy Kơ Ku (gậy có mấu để chặn voi), và một ống nứa để cơm lam. Ở đây, người ta tưởng tượng rằng gió có sức khoẻ như voi, nên cần phải có những dụng cụ trị voi mới trị nổi gió. Ngoài ra, còn có các dụng cụ để lấy mật ong…
Sau khi chuẩn bị xong xuôi, đến lúc hành lễ ông chủ lễ lần lượt đọc hai bài lễ cao: bài ca cầu mùa và bài ca bắt ong. Bài ca đọc để cúng thần gío: gió đông chớ nổi và mưa thuận gió hoà cho rẫy tốt tươi.
Tiếp đó, có nơi không có lễ tiếp theo này là cúng thần mưa. Đầu tiên, người ta rước tượng ông Trời, bà Trời (hai vị thần Ai Die), rồi đến tượng thần Mưa. Ông chủ lễ đi sau thần Mưa, mang theo tượng thần Ác. Đầu thần ác, bị người ta chém vỡ đôi, cổ mang cùm và chân mang xiềng nặng. Theo sau đám rước tượng các Thần là con voi mang đầy chiêng (tượng trưng bằng những quả bầu tròn. Sau đó là các giống thú lớn : tê giác, lợn rừng, nai … tất cả những con thú này là những con giống đẽo gọt tượng trưng). Tiếp theo đó, có trống và các con vật nhỏ: chuột, sóc, thỏ, vẹt, công… Kèm theo là một đoàn trai trẻ, mang những chiếc chiêng tượng trưng bằng những quả bầu tròn. Cuối cùng là một đoàn người mang những chiếc chiêng thật, và hai người khiêng một cái trống to. Cả đoàn tượng thần, muông thú, người và chiêng trống kéo đến một cái rẫy tượng trưng, có rào và đặt nhiều bẫy chung quanh. Sau khi đổ nước vào ché rượu, người chủ tế bắt đầu diễn xướng các bài lễ ca. Nhân dân tề tựu chung quanh cùng hát múa cho đến khi lễ hoàn thành.
Các bài lễ ca có nội dung ca ngợi sinh hoạt của người dân như đi bắt ong, đi gieo hạt. Đây là một đoạn đọc và hát khi cúng thần Gió:
… Này đây ché bồ rượu ngọt
Này đây lợn thiến béo vàng
Gió giông chớ nổi
Chớp giật hãy tan
Khiến dao chẳng chạm buôn làng
Tê giác hoang dữ, tìm đường mà xéo
Cọp hung ác, lánh xa khuất nẻo
Voi ngà chéo, cũng phải đi xuôi
Buôn đằng Đông, mây lui nhanh xuống
Buôn đàng Tây, mây cuốn nhanh lên
Hãy tránh ra một bên cho rảnh
Ước sao được trận mưa sa
Ước sao được cả mưa rào
Cho bầu sai quả, ngó vào đỏ tươi…