ThienNhien.Net – An toàn sinh học (biosafety) là vấn đề rất quan trọng đối với tất cả các quốc gia để bảo vệ đa dạng sinh học trong thời đại công nghệ sinh học phát triển mạnh mẽ như hiện nay. Tuy nhiên, một báo cáo mới đây của Viện nghiên cứu tiến bộ thuộc trường Đại học Quốc Gia Nhật Bản cho biết có khoảng 100 quốc gia đang phát triển không thể quản lý và giám sát được việc sử dụng công nghệ sinh học trong đời sống cũng như trong các công trình nghiên cứu khoa học.
Qua quá trình nghiên cứu và tìm hiểu, các nhà khoa học nhận ra rằng, đa số người dân cũng như cán bộ quản lý ở các nước đang phát triển hầu như chưa được trang bị những kiến thức về quản lý và kiểm soát công nghệ hiện đại và xây dựng mạng lưới an toàn sinh học quốc gia.
Một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến sự yếu kém đó chính là vấn đề ngân sách. Và tình hình này chỉ được cải thiện khi có sự tăng cường hỗ trợ về tài chính cũng như sự nhận thức đúng đắn nhu cầu đào tạo về an toàn sinh học. Ông cho biết, trong vòng hơn 15 năm trở lại đây, chỉ có 135 triệu USD được đầu tư cho hoạt động đào tạo về an toàn sinh học. Nguồn vốn đó không thể đáp ứng đủ nhu cầu .
Việc hướng dẫn, đào tạo an toàn sinh học đề cập đến vấn đề ứng dụng công nghệ sinh học một cách an toàn. Mục đích của hoạt động này nhằm giúp nâng cao năng lực cho người dân và cán bộ quản lý ở các địa phương về đánh giá rủi ro và phát hiện ra những sinh vật biến đổi gen. Song, bản báo cáo cũng cho biết, vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại cần phải được xây dựng như chuyển giao và xúc tiến khoa học công nghệ.
Sam Johnston, nhà khoa học đã nhiều năm nghiên cứu về vấn đề này, hiện cùng các đồng nghiệp của ông kết hợp một loạt các phương pháp khác nhau để chuẩn bị cho chương trình đào tạo trên quy mô lớn về an toàn sinh học. Họ đã đến thăm và phỏng vấn những người hưởng lợi ở các nước đang phát triển để từ đó xây dựng nên các chương trình đào tạo phù hợp nhất cho từng khu vực. Jonhston cảnh báo rằng nếu không có một mạng lưới an toàn sinh học hiệu quả thì có thể gây ra một số hậu quả về nguy cơ khủng bố sinh học, chi phí cho môi trường, sức khỏe và nghề nghiệp của con người. Tuy nhiên vào thời điểm hiện tại, vấn đề này vẫn chưa được quan tâm một cách thích đáng.
Julius Mugwagwa, một nhà nghiên cứu về các chính sách an toàn sinh học tại trường Đại học Mở Vương quốc Anh cho biết :”Các nước đang phát triển rất mong muốn có thể sử dụng và ứng dụng công nghệ sinh học cao vào những mục đích riêng của họ. Điểm mấu chốt là công nghệ sinh học càng có nhiều rủi ro thì càng thu được nhiều lợi nhuận. Các nước đang phát triển rất muốn được hưởng những nguồn lợi đó nhưng bản thân họ lại không có khả năng kiểm soát những rủi ro có thể xảy ra”.
Tuy vậy, Jonhston tin rằng với những hỗ trợ thích hợp các nước đang phát triển có thể nhận thức được là cần thiết phải xây dựng năng lực về an toàn sinh học. Trong đó các nhà khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các nhà tài trợ quốc tế để có thể thực hiện thành công các chương trình đào tạo về an toàn sinh học (ở mức độ địa phương).
