Bước đầu tiếp cận sửa đổi Luật Đa dạng sinh học

ThienNhien.Net – “Sau hơn bốn năm triển khai, Luật Đa dạng sinh học (ĐDSH) đã dần bộc lộ nhiều bất cập”, kết luận này được khẳng định tại báo cáo đề dẫn Hội thảo góp ý Luật ĐDSH do Hội Bảo vệ Thiên Nhiên và Môi trường Việt Nam (VACNE) chủ trì tổ chức sáng 29/07/2013 tại Hà Nội.

Theo phân tích của nhóm chuyên gia VACNE, sự chồng chéo và thiếu phân định rõ ràng về chức năng quản lý nhà nước giữa hai bộ chủ quản là trở ngại lớn đối với việc thực thi Luật hiện nay.

Luật ĐDSH quy định Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm trước Chính phủ quản lý nhà nước về đa dạng sinh học, tuy nhiên, trên thực tế việc quản lý hệ thống khu bảo tồn thiên nhiên lâu nay vẫn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đảm trách.

Lý do được nêu ra là Luật ĐDSH “sinh sau đẻ muộn”, trong bối cảnh các luật khác đã trao trách nhiệm bảo tồn thiên nhiên cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn từ nhiều năm trước đây.

Nhiều khu bảo tồn có các kiểu hệ sinh thái khác nhau đan xen. Điều này gây khó khăn cho việc phân định chức năng quản lý nhà nước giữa các bộ.
Nhiều khu bảo tồn có các kiểu hệ sinh thái khác nhau đan xen. Điều này gây khó khăn cho việc phân định chức năng quản lý nhà nước giữa các Bộ.

Sự chồng chéo trách nhiệm này thể hiện rõ trong quản lý các hệ sinh thái, sự thiếu thống nhất trong giải thích và quản lý sinh vật ngoại lai xâm lấn nguy hại.

Bên cạnh đó, một số thuật ngữ trong Luật Đa dạng sinh học được đánh giá chưa đủ rõ ràng, một số quy định thiếu tính khả thi, không tương thích so với các luật khác có liên quan như Luật Đất Đai, Luật Bảo vệ phát triển rừng, Luật Thủy sản.

Việc xây dựng quy hoạch bảo tồn ĐDSH dựa trên những căn cứ được xác định trong Luật ĐDSH hiện nay sẽ dẫn đến tình trạng quy hoạch chỉ mang tính đáp ứng, chủ quan hơn là phù hợp với nhu cầu và đòi hỏi khách quan của công tác bảo tồn.

Những nghiên cứu bước đầu của Ths. Lê Thanh Bình, Nguyên Cục trưởng Cục Bảo tồn ĐDSH cũng đã cho thấy những điểm bất hợp lý trong lĩnh vực tiếp cận nguồn gen, quy hoạch ĐDSH và an toàn sinh học.

Hội thảo được đánh giá là điểm mở màn cho những rà soát và góp ý sâu hơn cho việc sửa đổi Luật ĐDSH.  Tuy nhiên, cũng có ý kiến cảnh báo việc góp ý xây dựng Luật ĐDSH sửa đổi cần tiến hành thận trọng và chắc chắn, tập trung vào hoàn thiện các vấn đề khung hơn là đi vào các nội dung chi tiết, đảm bảo Luật có giá trị lâu dài mà không dừng ở việc tháo gỡ những khó khăn trước mắt.