Ô nhiễm kênh Ba Bò: Quýt làm cam chịu!

Ngày 22/07, HĐND thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) đã có buổi làm việc với Sở Tài nguyên – Môi trường (TNMT) và một số sở, ngành khác để tìm kiếm các giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm của kênh Ba Bò. Theo tinh thần buổi làm việc, cho dù dự án thoát nước lưu vực kênh Ba Bò có hoàn thành thì cũng không có khả năng cải thiện môi trường, nếu các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn tỉnh Bình Dương cứ tiếp tục xả thải một cách vô tội vạ như hiện nay.

Bình Dương làm, TP. HCM chịu

Kênh tiêu Ba Bò, toạ lạc trong khu vực giáp ranh giữa Bình Dương và TP. HCM và từ gần 10 năm nay nó đã trở thành một trong những dòng kênh bị ô nhiễm nghiêm trọng nhất. Toàn bộ lưu vực kênh Ba Bò có diện tích 1.560ha, trong đó 1.400ha thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương và 160ha thuộc về TP. HCM. Theo Sở TNMT TP. HCM, kênh Ba Bò nhận lãnh một lượng nước thải khổng lồ từ các KCN trên địa bàn tỉnh Bình Dương đổ vào qua nhiều tuyến thoát nước.

Đối với tuyến thoát nước số 1, bắt đầu từ KCN Sóng Thần 1 – chạy dọc theo đường DT 743, chảy qua KCN Bình Chiểu (quận Thủ Đức, TP. HCM) đổ vào đập nước của Quân đoàn 4. Nguồn nước thải chủ yếu là nước thải sinh hoạt của các doanh nghiệp (DN) nằm trong KCN Sóng Thần 1 chưa đấu nối vào nhà máy xử lý nước thải tập trung. Trong số 140 DN hoạt động tại KCN Sóng Thần 1, có đến 80 DN chưa đấu nối với hệ thống xử lý nước thải. Toàn bộ lượng nước thải qua tuyến thoát nước số 1 đổ vào kênh Ba Bò đạt 500m3/ngày.

Tuyến nước thải số 2 – nhận nước thải sinh hoạt của 40 DN hoạt động tại KCN Sóng Thần 2 và nước thải sinh hoạt của 800 hộ dân…, lưu lượng lên đến 2.600m3/ngày. Cuối cùng là tuyến nước thải số 3 – tiếp nhận nước thải đã qua xử lý của KCN Sóng Thần 1 và 2 và nước thải của 60 DN kinh doanh kho bãi… với tổng lượng nước thải đạt 6.500m3/ngày.

Theo kết quả quan trắc của Sở TNMT TP. HCM, kênh Ba Bò bị ô nhiễm nặng bởi vi sinh, chất rắn lơ lửng… Sở TNMT TP. HCM kết luận: “Chất lượng nước khu vực khảo sát từ đầu kênh Ba Bò ra đến sông Vĩnh Phú không đạt tiêu chuẩn cho phép đối với nước loại B và thể hiện mức ô nhiễm cao”. Không chỉ gây ô nhiễm nặng, bản thân kênh Ba Bò – đặc biệt vào mùa mưa – còn là tác nhân gây ngập úng trên diện rộng tại khu vực giáp ranh giữa tỉnh Bình Dương và TP. HCM.

Không hy vọng vào khả năng cải thiện

Trước tình trạng ô nhiễm và ngập úng của kênh Ba Bò, từ năm 2003 UBND TP. HCM đã có chủ trương đầu tư dự án tiêu thoát nước cho toàn bộ lưu vực 1.560ha. Thế nhưng, nếu chỉ một mình TP. HCM thì không thể làm được, bởi phần lớn diện tích của lưu vực thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương.

Trong khi đó, trong quá trình bàn bạc để triển khai dự án, phía Bình Dương và TP. HCM chưa thống nhất về nhiều vấn đề như vốn, quy mô dự án… Chính vì vậy, dự án kéo dài đến năm 2007 mới có được quyết định phê duyệt đầu tư. Thế nhưng, theo các cơ quan chức năng TP. HCM, cho dù dự án tiêu thoát nước kênh Ba Bò có hoàn thành thì vẫn không thể cải thiện được vấn đề ô nhiễm, nếu các KCN trên địa bàn tỉnh Bình Dương vẫn tiếp tục vô tư xả thải như hiện nay.