ThienNhien.Net – Nhiều lần bị cơ quan chức năng nhắc nhở, nhưng Công ty CP Tập đoàn Khoáng sản Á Cường (Công ty Á Cường) vẫn ngang nhiên xả thải chất thải độc hại ra môi trường khiến người dân rất bức xúc. Nghiêm trọng hơn, chính việc xả thải kéo dài gần chục năm nay của Công ty Á Cường đang góp phần đầu độc sông Cẩm Đàn (huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang).
Nước sông – nước độc
Ngày 20/5 chúng tôi có mặt tại khu vưc sông Cẩm Đàn (xã Cẩm Đàn, huyện Sơn Động – Bắc Giang), tại đây sự thật kinh hoàng đã diễn ra, đường ống nước thải được Công ty Á Cường xả thẳng ra sông Cẩm Đàn đục ngầu, có mùi hôi. Lượng bùn, cát cộng với lượng đồng, chì, mangan… tích tụ từ lâu đã tạo thành bãi dài ngăn cản dòng chảy của sông Cẩm Đàn, như đang thách thức dư luận.
Vừa qua Sở TN&MT Bắc Giang đã kết hợp với nhiều đơn vị liên ngành kiểm tra và đã phát hiện: Nước xả thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 – 10 lần. Nước thải sản xuất tại điểm xả thải ra môi trường của Công ty có màu vượt 3,9 lần, chất rắn lơ lửng vượt 8,55 lần, COD vượt 3,6 lần, chì vượt 3,55 lần, đồng 4,46 lần, mangan vượt 4,4 lần, sunfua vượt 8,6 lần… so với quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về nước thải công nghiệp (QCVN 40:2011/BTNMT) và vi phạm quy định tại điểm d, khoản 3 Điều 13 Nghị định số 179/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Không chỉ tại khu vực nhà máy luyện đồng, “Cách đây vài năm, bùn từ bãi thải công thy Á Cường đã tràn ra ruộng lúa phía dưới. Ngày 11/5, khu rừng giáp ranh mỏ đã xuất hiện một vết nứt rộng khoảng hơn 1m, dài khoảng 80m và sâu thì chưa ai đo được. Người dân hoang mang về mùa mưa bão, mưa to đất lỏng chân thì rất dễ xảy ra lũ bùn, lũ ống”, một người dân thôn Đồng Bưa cho biết.
Phớt lờ lệnh cấm!
Công ty Á Cường hoạt động khai thác chế biến khoáng sản tại huyện Sơn Động từ 2003, với công suất 1.000 tấn/năm. Nguyên liệu phục vụ sản xuất là mỏ đồng ở các thôn Đồng Bưa, Khuôn Mười (xã Cẩm Đàn), khu Đồng Tàn (xã An Bá). Theo kết luận của Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang tại Thông báo số 35/TB-TNMT ngày 23/5/2014, trong quá trình khai thác chế biến, Công ty Á Cường có nhiều vi phạm như: Chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt theo quy định đối với xưởng tuyển đồng ở thôn Đồng Bưa; chưa chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị có giấy phép quản lý chất thải nguy hại quá 12 tháng; xả nước thải vượt quy chuẩn môi trường cho phép từ 5 đến 10 lần…
Sở TN&MT Bắc Giang đã yêu cầu Công ty Á Cường phải khắc phục các sai phạm trên và báo cáo bằng văn bản về tiến độ, lộ trình và kết quả khắc phục những tồn tại, gửi về Sở trước ngày 30/9/2014, nhưng đến tháng 4/2015, Công ty Á Cường vẫn chưa khắc phục triệt để. Ngày 12/5/2015, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Nguyễn Văn Linh đã ký Quyết định số 804/QĐ-XPVPHC, phạt Công ty Á Cường 210 triệu đồng vì xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5-10 lần.
Mặc dù đang trong thời gian phải hoàn thiện quy trình xử lý nước thải nhưng Công ty Á Cường vẫn thách thức dư luận, thách thức cơ quan chức năng bằng việc ngang nhiên xả thải chất thải độc hại chưa qua xử lí ra sông Cẩm Đàn.
Trước thực tế phóng viên chứng kiến và ghi lại được, chúng tôi đã liên hệ với lãnh Nhà máy luyện đồng Á Cường, nhưng tất cả đều từ chối với nhiều lý do khác nhau.
Quay trở lại địa phương, nơi Công ty Á Cường hoạt động, ông Ngọc Minh Phụng, Trưởng phòng TNMT huyện Sơn Động cho biết: Mọi hoạt động khai thác, chế biến của Công ty Á Cường Sở TN&MT kiểm tra, huyện chỉ tham gia giám sát. Năm 2014 đã có cuộc kiểm tra Á Cường và đã phát hiện ra sai phạm xả thải, ô nhiễm môi trường. Sau đó tháng 4/2015 Sở tiến hành kiểm tra tiếp, phòng được mời phối hợp, nhưng doanh nghiệp khắc phục chưa triệt để, cơ quan chức năng đã ra Quyết định xử phạt 210 triệu.
Ông Phụng cho biết thêm, trước mắt, tỉnh đã yêu cầu vét bùn thải, làm hồ lắng dung tích 1.000 m3, doanh nghiệp đang làm, xây dựng đập kè, chấm dứt xả thải ra sông.
Phóng viên đã đưa cho ông Phụng xem hình ảnh, video việc Công ty Á Cường vẫn ngang nhiên xả thải ra sông Cẩm Đàn, ông Phụng rất bất ngờ: “Nếu như vẫn xả thải thì Công ty chưa làm theo ý kiến của đoàn kiểm tra”.
Vậy là mặc cho lệnh cấm, doanh nghiệp vẫn cứ “vô tư” xả thải, còn trách nhiệm giám sát, quản lí của các cơ quan chuyên môn tỉnh Bắc Giang đang bị bỏ ngỏ một cách khó hiểu. Thiết nghĩ, Thanh tra Môi trường Bộ TN&MT, Cảnh sát Môi trường cần khẩn trương vào cuộc thanh, kiểm tra tổng thể Nhà máy luyện đồng Á Cường ở Sơn Động để sớm chấm dứt tình trạng ô nhiễm môi trường do Công ty này gây ra.
