ThienNhien.Net – Sau nhiều năm tranh cãi, giá lương thực tăng cao có thể là một yếu tố khiến Liên minh châu Âu (EU) thay đổi quan điểm về thực phẩm biến đổi gen.
EU có thể sẽ cho phép nhập thực phẩm biến đổi gen
Cuối tháng hai vừa qua, các nhà chức trách châu Âu đã bỏ phiếu để biểu quyết về đề xuất cho phép nhập một lượng nhỏ thực phẩm biến đổi gen cho thức ăn chăn nuôi. Cuộc bỏ phiếu đã cho thấy những tín hiệu thay đổi trong nhận thức về công nghệ biến đổi gen và thành công của cuộc vận động ủng hộ thực phẩm biến đổi gen cùng lời kêu gọi nới lỏng luật cấm nhập khẩu loại thực phẩm này của EU, vốn đã tồn tại trong nhiều năm.
Tuy nhiên, đến nay việc ứng dụng thành tựu của công nghệ sinh học trong thực phẩm vẫn còn gây nhiều tranh cãi.
Những người ủng hộ thực phẩm biến đổi gen cho rằng các hạn chế về chế tài hiện tại đang làm giảm lợi nhuận của ngành chăn nuôi, thậm chí có thể gây thua lỗ và đẩy hàng nghìn người vào nguy cơ mất việc.
Trong khi đó, các tổ chức phản đối thực phẩm biến đổi gen lại khẳng định việc EU nới lỏng kiểm soát thực phẩm biến đổi gen có thể dấn khiến các quy định an toàn khác bị buông lỏng theo. Hơn nữa, mặc dù giới ủng hộ thực phẩm biến đổi gen cho rằng hàng tỉ người trong nhiều quốc gia, trong đó có nước Mỹ, đã dùng loại thức ăn này một cách an toàn, các tổ chức phản đối lại khẳng định các tác động lâu dài vẫn chưa thể biết rõ. Đặc biệt, khi kinh phí nghiên cứu vấn đề này đã bị cắt giảm mạnh để đầu tư cho các giải pháp nâng cao năng suất an toàn hơn.
Năm 2009, các chuyến tàu chở đậu tương từ Mỹ đã bị tạm giữ do phát hiện có dấu hiệu của thực phẩm biến đổi gen. Nhằm tránh lặp lại sự kiện đáng tiếc này, Liên minh châu Âu cho phép nhập khẩu một số loại cây trồng biến đổi gen vào tháng 11. Đề xuất về một giải pháp lâu dài được đặt lên bàn biểu quyết mới đây là tăng lượng thực phẩm biến đổi gen trong hàng nhập khẩu lên 0,1%.
Được biết, cuộc họp của Ủy ban Liên minh châu Âu hồi đầu tháng 2 về đề xuất cho phép nhập khẩu thực phẩm biến đổi gen đã có 243 phiếu ủng hộ trong tổng số 345 phiếu bầu, gần đạt 255 phiếu, con số có thể mang lại thay đổi theo quy định của EU.
Thời thế tạo ra sự thay đổi
Giá lương thực tăng cao đã gây nhiều khó khăn cho các nhà hoạch định chính sách trên toàn cầu. Theo Liên Hiệp Quốc, đầu năm nay, một loạt các thảm họa tự nhiên đã làm giảm năng suất ở nhiều khu vực trồng trọt trọng điểm, khiến giá lương thực thế giới bị đẩy lên mức cao kỷ lục. Giá ngô ở Mỹ đã tăng 88% trong năm qua và giá đậu tương đang tăng 43%. Giá đường đã tăng gấp đôi kể từ cuối tháng ba năm ngoái.
Các nhà phản đối thực phẩm biến đổi gen châu Âu như đang tạo thêm áp lực lên giá thịt khi phản đối nhập khẩu thức ăn chăn nuôi biến đổi gen với giá rẻ hơn từ Hoa Kỳ và Nam Mỹ. Tại EU, 80% lượng thức ăn chăn nuôi phải nhập khẩu từ các nước khác, nhưng với giá ngũ cốc cao ngất ở thời điểm hiện tại, các đại lý không muốn giao các lô hàng đắt đỏ cho các đối tác có nguy cơ bị giữ hàng khi nhập khẩu.
Một nông dân Anh tham gia trồng thử nghiệm cây trồng biến đổi gen cho biết gần đây, nhiều cuộc tranh luận tại EU về vấn đề thực phẩm biến đổi gen hiện đang diễn ra rộng rãi. Nhưng chỉ khi người tiêu dùng cảm thấy áp lực tài chính do giá lương thực tăng cao, họ mới có thể dễ dàng chấp nhận thành quả của công nghệ này.
Ngoài ra, nhu cầu tiêu dùng tăng cao từ các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc khiến nhiều nhà nghiên cứu cho rằng công nghệ biến đổi gen có thể đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh dân số thế giới đang gia tăng nhanh chóng. Trong một hội nghị diễn ra trong tháng 2/2011, ông Caroline Spelman, bộ trưởng bộ Nông nghiệp Anh đã phát biểu: “Chúng ta đang chứng kiến chín tỷ người sống trong một thế giới đói khát. Đã đến lúc cần nhìn nhận các khả năng của công nghệ sinh học.”
Thêm nữa, việc duy trì nguồn thực phẩm không biến đổi gen trong điều kiện hiện nay là đặc biệt khó khăn vì cây trồng biến đổi gen hiện được trồng rộng rãi trong các nước cung cấp thực phẩm chính cho EU. Khoảng 70 triệu ha đất nông nghiệp ở Mỹ hiện đang trồng cây biến đổi gen, bao gồm 85% ngô và 91% đậu. Với việc ứng dụng công nghệ sinh học rộng rãi, những người phản đối quy định của EU cho rằng việc ngăn chặn thực phẩm biến đổi gen là hầu như không thể.
Tuy nhiên, hầu hết người tiêu dùng tại EU vẫn tỏ ra thiếu tin tưởng vào công nghệ biến đổi gen. Theo một khảo sát được tiến hành vào năm ngoái tại EU, 58% trong hơn 26.000 người được hỏi cho rằng thực phẩm biến đổi gen không an toàn và hơn 60% người khẳng định việc phát triển loại thực phẩm này không nên được khuyến khích.
