ThienNhien.Net – Đối mặt với sự bùng nổ nhu cầu năng lượng, một số quốc gia đang tìm kiếm giải pháp ở sâu trong lòng Trái Đất – nguồn địa nhiệt. Trong số các quốc gia này, Indonesia và Phillipin có lợi thế nằm trong Vành đai lửa Thái Bình Dương, khu vực rải rác nhiều núi lửa và là nơi tập trung các giếng điện địa nhiệt lớn nhất thế giới.
Tiềm năng và những rào cản
Theo Lester Brown, Giám đốc Viện nghiên cứu Chính sách Trái Đất, Indonesia có hơn 500 ngọn núi lửa, trong đó 130 ngọn đang hoạt động. Ông cho rằng địa nhiệt là giải pháp cho vấn đề năng lượng ở Indonesia: “Indonesia có thể duy trì toàn bộ nền kinh tế dựa trên năng lượng địa nhiệt mà không làm cạn tài nguyên”, song đồng thời cho biết việc khai mở tiềm năng này không hề dễ dàng.
Các dự án địa nhiệt đòi hỏi việc khoan các giếng sâu trong lòng trái đất để hút các luồng hơi và nước nóng làm chạy tua-bin. Theo đánh giá của chuyên gia, khó khăn không chỉ nằm ở việc khai thác dưới đất mà còn ở chỗ dự án đòi hỏi vốn đầu tư lớn, cộng với sự phức tạp do bộ máy hành chính cồng kềnh, cố hữu của các nước đang phát triển như Indonesia và Philipin.
Dự án Bedugul của Indonesia triển khai trong vùng $núi lửa ở Bali, với mục tiêu đạt công suất 175 MW, tương đương một nửa nhu cầu năng lượng của hòn đảo du lịch này. Nhưng dự án cũng đang ngưng lại vì những người dân địa phương lo sợ rằng nó sẽ phá hoại một vùng đất thiêng và ảnh hưởng đến nguồn nước từ các hồ gần đó.
Hầu hết điện ở Bali hiện được cung cấp từ hòn đảo lân cận, Java, thông qua đường dây cáp ngầm xuyên biển. Những người ủng hộ cho rằng dự án là cần thiết để đáp ứng nhu cầu về điện ngày càng tăng ở Bali, trung tâm ngành du lịch của Indonesia.
“Chúng tôi hy vọng rằng dự án sẽ được triển khai, không chỉ vì các nhà đầu tư mà còn vì tương lai của Bali”, trích lời Ni Made Widiasari đến từ Tập đoàn điện Bali, đơn vị đứng sau dự án này. Bà phủ nhận rằng dự án sẽ gây hại.
Đối với Phillipin, nhà sản xuất điện địa nhiệt lớn thứ hai thế giới sau Hoa Kỳ, một trong những rào cản chính để phát triển các khu dự trữ là mức độ axit cao và sự ăn mòn đường ống liên quan tới các núi lửa đang hoạt động.
“Có những khu vực khai thác vẫn đang bị nhiễm axit, điều đó có nghĩa là các núi lửa ở bên dưới vẫn chưa thực sự tắt hẳn”, theo Paul Aquino, Chủ tịch cơ quan Phát triển Năng lượng Phillipin (PNOC). PNOC hiện điều hành 9 khu khai thác với tổng công suất 1.199 MW, chiếm khoảng 60% năng lực địa nhiệt của nước này.
Aquino cho biết sự nhiễm axit đang khiến Phillipin khó khăn để đạt được mục tiêu nâng cao năng lực địa nhiệt của mình từ mức 1.931 MW hiện nay lên 3.131 MW vào năm 2013, để vượt qua Hoa Kỳ trở thành quốc gia số 1 về sản xuất địa nhiệt.
Được biết, điện địa nhiệt chiếm khoảng 18% nhu cầu năng lượng ở Phillipin hiện nay.
Phillipin đã khai thác những khu vực có tài nguyên địa nhiệt lớn nhất, tuy nhiên còn nhiều vùng có tiềm năng hấp dẫn vẫn chưa được khai thác bởi các nguồn tài nguyên này nằm trong các khu bảo tồn hoặc các khu vực được bảo vệ bởi tổ chức Hành động vì Lợi ích Nhóm người Thiểu số.
Catherine Maceda, người phát ngôn của Liên minh Năng Tái tạo đã cảnh báo Phillipin cần xây dựng một kế hoạch phát triển năng lượng tái tạo rõ ràng để thu hút nhiều hơn sự quan tâm đầu tư cũng như tạo được sự minh bạch.
Mặc dù Tổng thống Philippin Gloria Macapagal Arroyo đã đánh dấu “khẩn” cho dự thảo này thì những tranh cãi chính trị lại đang ngăn cản việc thông qua nó.
Thực tế
Mạng lưới điện ở Phillipin và Indonesia đã ở mức căng thẳng. Theo ước tính, nhu cầu điện của Phillipin sẽ tăng trung bình 4,8% mỗi năm, còn Indonesia đã có những vụ cắt điện luân phiên vì tình trạng quá tải.
Indonesia hiện mới chỉ cung cấp 850 MW điện trong tiềm năng dự báo là 27.000 MW từ nguồn địa nhiệt, chiếm khoảng 3% sản lượng điện hiện tại.
Trong khi chính phủ muốn tập trung sử dụng các nhà máy chạy than nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu năng lượng, Bộ trưởng Năng lượng (Indonesia) Purnomo Yusgiantoro lại kêu gọi việc phát triển điện địa nhiệt. Ông thuyết phục rằng khả năng cung cấp điện địa nhiệt của Phillipiió thể đạt tới 9.500 MW vào năm 2025.
Một số dự án đã thất bại hoặc bị ngưng lại, song giá năng lượng lên cao đã khuyến khích các hãng xem xét lại địa nhiệt nữa, và một số đang háo hức mở rộng các nhà máy hiện tại, hay dự thầu các dự án mới ở Indonesia theo khung hoạt động mới của chính phủ. Các hãng năng lượng Indonesia Medco Energi Internasional và Star Energy đang xem xét việc lập những dự án đầu tư mới, trong khi Chevron, nhà sản xuất địa nhiệt tư nhân lớn nhất thế giới đang lên kế hoạch tăng gấp đôi mức kinh doanh địa nhiệt ở Indonesia và Phillipin vào năm 2020 bất chấp chi phí ban đầu rất cao.
Phải mất 8 năm để một nhà máy địa nhiệt chuyển từ xây dựng sang sản xuất. Bên cạnh chi phí khoan và xây dựng, thường có những khoản phụ khác, chẳng hạn yêu cầu làm đường tới các khu vực vùng sâu vùng xa và vùng núi. So với sản xuất điện khác, các nhà máy địa nhiệt đòi hỏi đầu tư vốn lớn cho khai thác, khoan giếng và lắp đặt nhà máy. Nhưng chi phí vận hành và duy trì lại tương đối thấp.
Chevron đang tính toán mở rộng các khu khai thác hiện có ở tây Java và sẽ xem xét 10 trong 256 địa điểm khác do Indonesia xác định là sẵn có tiềm năng địa nhiệt. Chủ tịch công ty điện địa nhiệt của Chevron Barry Andrews nói: “Phải bỏ tất cả vốn để triển khai những khu khai thác, đổ vào các giếng và nhà máy điện, nhưng với giá dầu, gas và than hiện nay thì địa nhiệt đang trở nên đáng cạnh tranh”.
Ông cũng cho biết việc sử dụng chứng chỉ cacbon sẽ khiến cho những đầu tư này hấp dẫn hơn bởi chúng có thể bù đắp một số chi phí nặng nề ban đầu.
Indonesia cũng sẽ tiến tới hoàn thiện các quy định mới về ngành địa nhiệt, sau nhiều dự án sụp đổ do khủng hoảng tài chính ở châu Á năm 1997-1998.
Brown, nhà môi trường thuộc Viện nghiên cứu Chính sách Trái Đất, đã chỉ ra một xu hướng toàn cầu về việc địa phương hóa các chính sách năng lượng khi mà giá dầu đã thúc đẩy các nước tìm kiếm những giải pháp thay thế hiệu quả kinh tế hơn.
“Ở Indonesia, điều đó có nghĩa là địa nhiệt đang hiện dần lên trong nền kinh tế năng lượng của tương lai, và sự phát triển đó có thể tới rất nhanh một khi các nhà lãnh đạo bắt đầu nhìn thấy tiềm năng”, Brown nói thêm.
