“Khoáng sản là gánh nặng”

ThienNhien.Net – Thừa nhận khoáng sản là nguồn tài nguyên quý, là thế mạnh của quốc gia nhưng trước thực trạng khai thác khoáng sản tràn lan và thiếu kiểm soát trên địa bàn như hiện nay, bản thân ông Hoàng Ngọc Đường, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cũng phải ngậm ngùi khẳng định, “đối với Bắc Kạn, khoáng sản đang là một gánh nặng”.

Ông cho biết, hoạt động khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn diễn ra ngày càng phức tạp, đặc biệt trong năm 2011 vừa qua liên tục xảy ra các vụ khai thác quy mô tại Ngân Sơn, Na Rì, Chợ Đồn, Ba Bể. Không chỉ gây thất thoát tài nguyên, nạn khai thác trái phép còn kéo theo rất nhiều hệ lụy về môi trường, kinh tế, làm gia tăng tệ nạn xã hội và tình trạng tàn phá đất nông nghiệp, khiến đường sá hư hỏng, xuống cấp nhanh chóng…

Hoạt động khai thác khoáng sản trái phép vẫn là thực trạng nhức nhối trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Trong khi đó, nguồn thu từ hoạt động này chỉ đóng góp một phần rất nhỏ cho ngân sách địa phương so với giá trị thực tế mà nó mang lại.

Theo số liệu mới công bố của Sở Công Thương tỉnh Bắc Kạn tại Hội nghị tổng kết, đánh giá về tình hình quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn và phương hướng, nhiệm vụ triển khai trong những năm tiếp theo, trong năm 2011, tổng thu của ngành công nghiệp tỉnh chỉ đạt 11,5% tổng thu ngân sách tỉnh, trong đó nguồn thu từ khoáng sản trên địa bàn chỉ chiếm 36% trong tổng số đó, tức chỉ đạt 4% tổng thu ngân sách địa phương, tương ứng khoảng 12-13 tỷ đồng.

Trong khi đó, chi phí mà tỉnh phải bỏ ra cho hoạt động quản lý khoáng sản không hề nhỏ, chỉ riêng việc bảo vệ một số mỏ thuộc quy hoạch quốc gia sau thăm dò đã “ngốn” tới nhiều tỷ đồng, chưa kể chi phí thuê người bảo vệ tang vật tịch thu từ những vụ khai thác trái phép cũng ngót nghét lên đến bạc tỷ mỗi năm…

Nhằm hạn chế thực trạng nêu trên, ngay tại Hội nghị tổng kết, UBND tỉnh đã đặt ra chương trình hành động gồm 4 mục tiêu và 8 nhiệm vụ cơ bản, trong đó tập trung vào xây dựng và hoàn thiện quy hoạch khoáng sản phù hợp với Luật khoáng sản năm 2010, đồng thời tăng cường phối hợp đồng bộ giữa các cấp ban ngành, địa phương trong việc giải tỏa, truy quét và xử lý các tụ điểm khai thác trái phép.

Bên cạnh đó, địa phương cũng kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm có văn bản hướng dẫn thi hành Luật Khoáng sản mới, giúp xác định nghĩa vụ và trách nhiệm của nhà đầu tư đối với việc đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường, tránh tình trạng thiếu chế tài xử lý khi nhà đầu tư bỏ trốn, không thực hiện các nghĩa vụ đã cam kết.

Hy vọng, với sự quyết tâm của các cấp quản lý trên địa bàn, hoạt động khai thác khoáng sản tại Bắc Kạn trong thời gian tới sẽ có nhiều chuyển biến tích cực.