Trong Kết luận thanh tra quản lý và đầu tư xây dựng các dự án điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Thanh tra Chính Phủ đã chỉ ra hàng loạt vi phạm của dự án điện mặt trời tại Đắk Nông khi xây dựng chồng lên quy hoạch khoáng sản.
Xây dựng trái phép lên vùng quặng bauxit
Theo kết luận, UBND tỉnh Đắk Nông cho các chủ đầu tư thuê đất với tổng diện tích 174,25 ha để đầu tư xây dựng 01 nhà máy điện mặt trời, 05 dự án điện gió (Dự án nhà máy điện mặt trời Cư Jút diện tích 59,96 ha; nhà máy điện mặt trời Trúc Sơn diện tích 49,54 ha; dự án nhà máy điện gió Nam Bình 1 diện tích 6,98 ha; nhà máy điện gió Đắk Hoà diện tích 3,97 ha; các nhà máy điện gió Đắk N’Drung 1, 2, 3 tổng diện tích 53,8 ha nhưng chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất xây dựng công trình năng lượng.
Vị trí các khu đất thực hiện 05 dự án nhà máy điện gió trong diện tích 02 mỏ bauxit thuộc Quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxit giai đoạn 2008-2015, có xét đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 167/2007/QĐ-TTg ngày 01/11/2007 ;à vi phạm nguyên tắc sử dụng đất quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật Đất đai 2013 và vi phạm hành vi bị nghiêm cấm quy định tại khoản 3 Điều 12 Luật Đất đai 2013.
Các công ty gồm: CTCP Thủy điện miền Trung là chủ đầu tư Dự án nhà máy điện mặt trời Cư Jút; Công ty Europe Clean Energies Japan K.K và CTCP Tập đoàn Truyền thông Thanh Niên là chủ đầu tư Dự án nhà máy điện gió mặt trời Trúc Sơn; CTCP điện gió Nam Bình là chủ đầu tư Dự án nhà máy điện gió Nam Bình 1, Công ty Envision Energy Limited là chủ đầu tư Dự án nhà máy điện gió Đắk Hòa; Công ty TNHH MTV Năng lượng Đắk N’Drung, Đắk Nông, Đắk Nông 1, Đắk Nông 2 là các chủ đầu tư dự án nhà máy điện gió Đắk N’Drung 1, 2, 3 đã khởi công xây dựng các dự án điện mặt trời, điện gió trong khi đất xây dựng dự án chưa được UBND tỉnh Đắk Nông cho thuê là vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng 2014, điểm c và điểm d khoản 1 Điều 22 Nghị định 118/2015/NĐ-CP.
Riêng dự án nhà máy điện gió Nam Bình khởi công khi chưa có Thông báo kết quả thẩm định Thiết kế kỹ thuật của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo là vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 7 Thông tư 02/2019/TT-BCT.
Lấn chiếm diện tích rừng tự nhiên
Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VI và Quy hoạch điện VII điều chỉnh nêu rõ đến nay UBND tỉnh Đắk Nông chưa giải quyết dứt điểm việc chấp thuận chủ trương đầu tư 04 dự án nhà máy điện mặt trời (Xuyên Hàn; Ea T’ling; Cư Knia; KN Buôn Tua Srah à không tuân thủ đúng quy định tại Điều 36 Luật Đầu tư năm 2020; không tuân thủ đúng quy định tại khoản 4 Điều 29 Luật Đầu tư năm 2020. khoản 2 và khoản 5 Điều 29 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính Phủ.
UBND tỉnh Đắk Nông chấp thuận chủ trương đầu tư 2 dự án nhà máy điện mặt trời Cư Jút và dự án nhà máy điện mặt trời Trúc Sơn, khi vị trí khu đất thực hiện các dự án chưa phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của huyện Cư Jút và quy hoạch xây dựng nông thôn mới thị trấn Ea Ting, xã Trúc Sơn, huyện Cư Jút là vi phạm điểm c khoản 6 Điều 33 Luật Đầu tư 2014…
Đáng chú ý, dự án Nhà máy thủy điện Đắk Glun 2, 3 do CTCP thủy điện Đắk Glun làm chủ đầu tư có nhiều vi phạm. Theo đó chủ đầu tư thi công xây dựng Dự án trên 15,3 ha đất nằm ngoài diện tích đã được UBND tỉnh cho thuê là vi phạm khoản 1 Điều 12, thi công xây dựng trên 188, 99 ha đất có rừng (trong đó 25,23 ha rừng tự nhiên) là vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động lâm nghiệp quy định tại khoản 7 Điều 9 Luật Lâm nghiệp năm 2017.
Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Hoàng Thiên Phúc là nhà thầu thi công xây dựng dự án, đến thời điểm thanh tra (tháng 5/2022) vẫn chưa kê khai, nộp thuế GTGT vãng lai ngoại tỉnh theo quy định.
Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo thẩm định, trình Bộ Công Thương phê duyệt điều chỉnh quy hoạch dự án thủy điện Đắk Giun 3 nhưng không tiếp thu ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là vi phạm quy định tại điểm b khoản 1 Điều 8 Thông tư số 43/2012/TT-BCT.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an tiếp nhận, tài liệu vụ việc để xem xét, điều tra xử lý theo quy định của pháp luật.
UBND tỉnh Đắk Nông xem xét, xử lý việc thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đã cấp cho Công ty cổ phần thủy điện Đắk Glun thực hiện đầu tư xây dựng Dự án Nhà máy thủy điện Đắk Glun 2,3; xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật việc cho thuê 208 ha đất trong đó có 25,23 ha rừng tự nhiên, 163,77 ha rừng sản xuất.
