Một que kem bền vững đến mức nào?

Theo một báo cáo của HSBC, kem được cho là có tác động tới khí hậu nhiều hơn so với món ăn khác.

Ngành công nghiệp kem đang tăng trưởng trên toàn cầu. Một trong những nguyên nhân chính thúc đẩy tăng trưởng là mức tiêu thụ gia tăng và nhu cầu ngày càng cao về hương vị đổi mới, đặc biệt là ở các thị trường đang phát triển. Theo Bộ phận Nghiên cứu Toàn cầu của HSBC, mức tiêu thụ gia tăng có thể khiến các bên liên quan chú trọng hơn đến những khía cạnh bền vững.

Tác động từ quá trình sản xuất chủ yếu là do tiêu thụ năng lượng, đặc biệt là do quá trình làm cứng và đông lạnh sâu. Ảnh: Getty Images.

Vì kem được cho là có tác động tới khí hậu nhiều hơn so với món ăn khác. Theo một nghiên cứu năm 2019 của Manchester University, lượng phát thải từ quá trình sản xuất 1 kg kem vani cao cấp là 3,94 kg CO2e gấp 1,8 lần tác động khí hậu khi sản xuất một lượng tương đương bánh cupcake và 2,2 lần của bánh quy phủ sô cô la.  Cũng vì thế, cam kết của các nhà bán lẻ trong việc giảm tác động khí hậu của kem sẽ chịu nhiều giám sát hơn.

Tác động tới biến đổi khí hậu của kem

Nghiên cứu của HSBC đã chỉ ra rằng hoạt động chăn nuôi gia súc lấy sữa và nuôi trồng các nguyên liệu thô khác dùng để làm kem có liên quan đến một loạt tác động môi trường.

Chẳng hạn như việc nuôi bò lấy sữa đã làm tăng lượng khí metan do bò thải ra. Đồng thời lượng nước tiêu thụ cũng lớn hơn, chủ yếu dùng để trồng thức ăn cho gia súc nuôi lấy sữa. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng đất nông nghiệp cao hơn để trồng cacao hay vaini dẫn đến nguồn nước ngọt và ngoài biển dễ dàng bị nhiễm độc từ thuốc trừ sâu và phân bón, hay nguồn nước trở nên dư thừa chất dinh dưỡng do nitơ và phốt pho trong thức ăn chăn nuôi được bò hấp thụ ở mức độ hạn chế; ví dụ như phân của chúng có thể gây ra hiện tượng tảo nở hoa.Các nhà đầu tư có thể tạo ra sự khác biệt thông qua xem xét kỹ lưỡng các cam kết của các nhà bán lẻ trong việc giảm tác động môi trường của kem. Ví dụ, tác động khí hậu của sữa có thể được giảm bớt bằng cách điều chỉnh thức ăn cho bò để bớt tạo ra khí metan. Nghiên cứu cho thấy rằng việc thay thế 50% cỏ khô bằng cỏ tươi kết hợp với ủ phân có thể giảm 16% tác động khí hậu. Tình trạng độc học sinh thái do canh tác ca cao có thể được giải quyết nhờ giảm sử dụng phân bón thông thường và/hoặc dùng các loại thay thế có nguồn gốc hữu cơ, cũng như giảm lượng thuốc trừ sâu sử dụng.

Ngoài ra, luật chống phá rừng mới được EU phê duyệt sẽ buộc những người trồng dầu cọ và ca cao phải cải thiện hoạt động nhằm đảm bảo những nguyên liệu này không được sản xuất từ cây trồng trên đất có nguồn gốc do phá rừng.

Tác động chính từ quá trình sản xuất và bán lẻ

Tác động từ quá trình sản xuất chủ yếu là do tiêu thụ năng lượng, đặc biệt là do quá trình làm cứng và đông lạnh sâu. Với mức tiêu thụ kem hàng năm ở Anh, tổng nhu cầu năng lượng cơ bản chiếm tới 3,8% mức tiêu thụ năng lượng của toàn bộ ngành thực phẩm. Theo quan điểm của HSBC, có thể giảm mức năng lượng của khâu sản xuất nhờ tối ưu hóa năng lượng và sử dụng nhiều nguồn năng lượng carbon thấp hơn.

Kết luận của báo cáo, cho rằng các nhà đầu tư nên yêu cầu các công ty cung cấp thêm chi tiết về việc giảm tác động liên quan đến bán lẻ đối với tình trạng suy giảm ôzôn, chủ yếu do thời gian bảo quản và rò rỉ ga lạnh. Nghiên cứu cho thấy những tác động này dễ bị ảnh hưởng bởi thời gian bảo quan và loại chất làm lạnh. Ví dụ, khi rút ngắn thời gian lưu trữ từ 7 xuống còn 3 ngày, tác động đối với suy giảm ôzôn sẽ giảm hơn một nửa (54%). Và với thời gian lưu trữ kéo dài lên tới 14 ngày, sự suy giảm ôzôn tăng 95%, chủ yếu do rò rỉ ga lạnh. Đồng thời, sử dụng chất làm lạnh R22 thay vì R134a sẽ tiết chế suy giảm ôzôn tới 74%. Ngoài ra, một trong những lựa chọn khác là đảm bảo cách nhiệt tốt hơn trong tủ trữ kem và giảm nhiệt độ vận chuyển.

Việc giảm tác động của bao bì đóng gói, ví dụ như gây cạn kiệt nhiên liệu hóa thạch, nhu cầu năng lượng và quản lý chất thải, sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý của các bên liên quan. Hộp nhựa polypropylene, vật liệu đóng gói được sử dụng rộng rãi nhất trong sản xuất kem, là điểm đáng chú ý khi nói đến những tác động này. Nghiên cứu cho thấy việc thay thế polypropylene bằng bao bì nhựa polyetylen cao phân tử sẽ làm giảm tác động đối với tình trạng cạn kiệt nhiên liệu hóa thạch và nhu cầu năng lượng cơ bản. Một số thương hiệu đang có kế hoạch giới thiệu hoặc đã thay đổi bao bì kem từ loại nhiều lớp sang loại đơn lớp, bao bì từ giấy hoặc loại có thể phân hủy sinh học hoàn toàn. Và chính những động thái này sẽ giúp giảm tỷ lệ bao bì nhựa ở các bãi chôn lấp.

Hải Miên (Nguồn HSBC ESG Summer Series)