Ẩn họa đập dâng Nam Thạch Hãn

ThienNhien.Net – Sở NN-PTNT Quảng Trị cho biết trên địa bàn tỉnh này có 131 hồ đập phục vụ tưới cho hơn 25.000ha đất canh tác và nuôi trồng thủy sản, cấp nước sinh hoạt.

Lũ lớn cuối năm 2016 phá vỡ kết cấu bê tông ở đập dâng Nam Thạch Hãn nhưng hiện Quảng Trị thiếu vốn đầu tư sửa chữa triệt để

Tuy nhiên, phần lớn các hồ chứa trên địa bàn tỉnh được xây dựng đã lâu (từ những năm 80 – 90 của thế kỷ trước), biện pháp thi công chủ yếu là thủ công, các tiêu chuẩn thiết kế áp dụng chưa phù hợp, tần suất thiết kế phòng lũ và xả lũ còn thấp nên đến nay các hồ đa số xuống cấp, thường xảy ra hiện tượng làm mất an roàn hồ chứa, rất nguy hiểm trong mùa mưa bão.

Trong đó đáng chú ý là hệ thống đập dâng Nam Thạch Hãn. Đợt mưa lũ lớn cuối năm 2016 đã làm vỡ phần kết cấu bê tông sân tiêu năng phía bờ Nam tràn xả lũ với diện tích gần 1.000m2, chiều sâu trung bình 2m, chỗ sâu nhất là 3,5m, nhiều vị trí khác phần bê tông mặt đập đã bị phồng rộp và lún sập. Phần cát sỏi khoan phụt xử lý nền đã bị cuốn trôi, phía dưới nền bê tông tạo nhiều hang rỗng. Ngoài ra phần xử lý tiếp giáp với lòng sông, kết cấu bằng đá xây đã bị sập, nhiều chỗ bị xói rỗng vào sâu sau sân tràn.

Để xử lý tạm thời, hạn chế không tiến triển thêm hư hỏng, đảm bảo an toàn công trình trong mùa mưa bão 2017, UBND tỉnh Quảng Trị đã cho gia cố bảo vệ hố xói bằng cách đổ tường bê tông trọng lực bao quanh phía thượng lưu và 2 bên hố xói. Tuy nhiên, sự cố hư hỏng tràn xả lũ mới được xử lý tạm thời, chưa được đầu tư sửa chữa triệt để nên nguy cơ mất an toàn cho công trình trong mùa mưa lũ sắp tới là rất lớn.

Tiếp đến là hệ thống hồ chứa nước Triệu Thượng 2 ở huyện Triệu Phong. Qua kiểm tra theo dõi cho thấy khi mực nước thượng lưu hồ lên đến cao trình thì ở phía mái đập hạ lưu xuất hiện các dòng thấm. Phạm vi vùng bị ảnh hưởng, có xuất hiện các vết nứt nhỏ trên tổng chiều dài 55m. Ở hai bên vùng trượt xuất lộ (bên hữu dài khoảng 45m, bên tả dài khoảng 10m) chủ yếu phân bố ở nửa dưới mái hạ lưu. Hiện tại hư hỏng mái hạ lưu đập Triệu Thượng 2 được đánh giá là đang tiềm ẩn các nguy cơ mất an toàn, đặc biệt khi mưa lũ.

Theo Sở NN-PTNT Quảng Trị, vấn đề an toàn hồ chứa có ý nghĩa hết sức quan trọng. Vì vậy, kính đề nghị Chính phủ quan tâm bố trí nguồn vốn để sửa chữa khẩn cấp tràn xã lũ Nam Thạch Hãn. Có chính sách an toàn về hồ chứa, nâng cấp và sửa chữa các công trình đầu mối các hồ chứa lớn và kiên cố các hồ chứa nhỏ. Trước mắt, đề nghị Bộ NN-PTNT cho Quảng Trị sửa chữa và nâng cấp các công trình bị hư hỏng với tổng kinh phí hơn 1.200 tỷ đồng.