Sốt rét gia tăng theo nhiệt độ toàn cầu

ThienNhien.Net – Bất chấp những nỗ lực suốt nhiều thế kỷ qua, hàng năm vẫn có từ 660.000 – 1,2 triệu ca tử vong do các bệnh liên quan đến muỗi, điển hình là sốt rét. Ngạc nhiên hơn, theo ước tính của các chuyên gia, trong một năm có tới khoảng 300 triệu người bị nhiễm bệnh, tương đương với khoảng 4% dân số thế giới. Trong khi đó, nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí Science còn đưa ra những bằng chứng ban đầu chứng minh sự gia tăng đại dịch sốt rét có liên quan tới hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Kết luận của nhóm nghiên cứu dựa trên cơ sở theo dõi diễn biến dịch sốt rét ở hai cao nguyên thuộc Ethiopia và Colombia trong vòng hơn một thập kỷ qua. Trước đây, hai vùng cao nguyên nhiệt đới này hầu như không xảy ra dịch sốt rét do muỗi không có khả năng hoạt động trong điều kiện khí hậu lạnh.

Tuy nhiên, khi những năm ấm áp bất thường xuất hiện ngày càng nhiều vì biến đổi khí hậu, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng muỗi gây bệnh sốt rét lại có xu hướng di chuyển tới những vùng trước đây chúng không trú ngụ được để sinh sống. Điều đó cũng có nghĩa, ở cả hai cao nguyên nói trên, nhiệt độ chính là yếu tố then chốt dẫn đến sự bùng phát dịch bệnh.

Muỗi Anopheles gambiae là loài lây truyền bệnh sốt rét chủ yếu tại khu vực cao nguyên Ethiopia (Ảnh: Dan Salaman/London School of Hygiene & Tropical Medicine)
Muỗi Anopheles gambiae là loài lây truyền bệnh sốt rét chủ yếu tại khu vực cao nguyên Ethiopia (Ảnh: Dan Salaman/London School of Hygiene & Tropical Medicine)

Tính riêng vùng cao nguyên Ethiopia, hiện đang có khoảng 37 triệu người sống tại khu vực nông thôn. Các nhà nghiên cứu ước tính, chỉ cần nhiệt độ tăng thêm 1 độ C đã có thể làm tăng thêm 2,8 triệu trẻ em nhiễm bệnh. Trên thực tế, nhiệt độ toàn cầu đã tăng thêm 0,8 độ C và chính phủ các nước đang cam kết thực hiện mục tiêu giữ mức tăng nhiệt độ toàn cầu không quá 2 độ C.

Ngoài việc di chuyển lên những vùng cao hơn, nhóm nghiên cứu còn dự đoán xu hướng lan truyền của dịch sốt rét sang khu vực phía bắc và phía nam dưới điều kiện thời tiết ấm hơn. Theo đó, đại dịch toàn cầu này có thể xâm lấn những vùng cao nguyên mới và cũng có thể trở lại những quốc gia trước đây đã từng đẩy lùi được nó.