Long An: KCN “đắp chiếu”

ThienNhien.Net – Đã hơn 10 năm trôi qua kể từ ngày được UBND tỉnh Long An quy hoạch, nhưng cho đến nay KCN An Nhựt Tân (xã An Nhựt Tân, huyện Tân Trụ) vẫn “đắp chiếu” vì những lùm xùm về việc đền bù và hỗ trợ tái định cư cho người dân có đất bị thu hồi.

Đền bù quá thấp

Theo quy hoạch được phê duyệt, KCN An Nhựt Tân nằm tại các ấp 4, 5, 6, sát bờ sông Vàm Cỏ Đông. Điều đáng nói là diện tích gần 200 ha được đưa vào quy hoạch lại là đất nông nghiệp trồng lúa 3 vụ, năng suất cao, ổn định. Và sau gần năm năm triển khai, KCN này vẫn chỉ là một tấm biển bạc màu mưa nắng nằm chơ vơ cạnh tỉnh lộ 832. Hơn 300 hộ dân trong xã chìm trong nỗi lo không ruộng, không nhà. Hiện họ vẫn đang canh tác trên phần đất bị thu hồi vì “không mần ruộng thì lấy cái chi ăn” – ông Phan Văn Trọng (ấp 5, xã An Nhật Tân) giải thích, đồng thời cho biết trung bình mỗi ha đất, ông thu được khoảng 7 tấn lúa/năm.

Bà Lê Thị Ngọc Dung (cùng ở ấp 5) bức xúc: Người dân trong xã ngay từ đầu đã phản đối dự án vì trong quá trình triển khai dự án, người dân không được chính quyền và nhà đầu tư thông tin đầy đủ về việc thu hồi đất, về phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Thậm chí chính quyền buộc người dân nhận tiền tái định cư từ năm 2007 nhưng đến năm 2008 thì dự án mới chính thức được Chính phủ phê duyệt.

Nhà đầu tư là Công ty thép Long An chỉ bồi thường cho dân với giá từ 40.000 – 60.000 đồng/m2 đất. Theo tính toán, với giá đền bù như vậy, người dân chỉ mua lại chưa được 20% diện tích đất lúa đã bị thu hồi. Thời điểm người dân nhận tiền đền bù là năm 2007 nhưng bảng giá là năm 2003?! Và hơn 1 năm sau khi bồi thường, nhà đầu tư và chính quyền địa phương mới có phương án tái định cư. Lãnh đạo Ban quản lý các khu kinh tế tỉnh Long An cũng cho rằng đối chiếu với những quy định của pháp luật hiện hành thì quy trình này đã bị thực hiện ngược lại.

Bức xúc của người dân chưa dừng lại ở đó. Cái giá nhà đầu tư bồi thường cho đất thổ cư của dân là 110.000 đồng/m2 nhưng bán đất nền tái định cư với giá “ưu tiên” là trên 1 triệu đồng/m2. Tức là để mua được một nền “ưu tiên” chừng 100 m2 thì người dân phải mất tới 1.000 m2 đất thổ cư. Không ít hộ rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan: Trong khi nhiều ngôi nhà hư hỏng hoặc đập bỏ dở dang phục vụ dự án nhưng người dân không được phép xây dựng lại, mua đất ở mới thì không có tiền. Nhiều hộ phải vay nợ để mua chỗ ở mới hoặc đi bỏ đi nơi khác.

Khu tái định cư… không ở được

Năm 2007, tỉnh Long An phê duyệt cho Công ty TNHH Thép Long An làm chủ đầu tư dự án xây dựng khu tái định cư có diện tích 5 ha tại xã An Nhựt Tân để bố trí chỗ ở cho hơn 300 hộ dân có đất bị giải tỏa phục vụ dự án KCN, với tổng kinh phí xây dựng 22,8 tỉ đồng. Theo đó, mỗi hộ dân sau khi bị thu hồi đất sẽ được cấp cho một nền tái định cư 80-100 m 2 (theo phản ánh của người dân thì chủ đầu tư có thu tiền hạ tầng khoảng 57 triệu đồng – cao hơn nhiều số tiền đền bù người dân nhận được).

Thứ đập vào mắt khi chúng tôi đến đây là cỏ dại và đất đá ngổn ngang, cùng những đường cống thoát nước vỡ hoác. Vỉa hè và các các nền nhà lún sụp do san lấp quá ít cát. Hoàn toàn không ra hình hài của một khu tái định cư.

Theo phản ánh của người dân sống gần khu tái định cư, việc xây dựng khu tái định cư được chủ đầu tư làm qua quít cho xong, hầu hết các hạng mục không theo đúng thiết kế. Là khu tái định phục vụ cho hàng trăm hộ dân đến sinh sống nhưng không có bể xử lý nước thải trước khi đổ ra sông. Hố ga cũng và hệ thống ống cung cấp nước sinh hoạt nhỏ hơn nhiều so với thiết kế. Hệ thống điện được làm nổi chứ không hạ ngầm như cam kết. Các mối nối hệ thống cống thoát nước không đổ bê tông và cũng không đóng cừ. Do những kẽ hở quá lớn nên cát tràn vào ống cống, không những không thoát được nước mà còn gây ngập cục bộ, biến nhiều nền nhà thành ao.

Chất lượng như thế nên không lạ khi chủ đầu tư hoàn tất xây dựng khu tái định cư từ năm 2008, và cuối năm 2009, chính quyền xã An Nhựt Tân và huyện Tân Trụ tổ chức bàn giao nhưng người dân không nhận nền. Năm 2010, Thanh tra Sở Xây dựng Long An đã xuống kiểm tra và yêu cầu chủ đầu tư xây dựng lại các hạng mục theo đúng thiết kế, đảm bảo chất lượng, đơn vị thi công đã làm lại nhưng chất lượng vẫn không đạt yêu cầu.

Cho đến giờ, dù Sở Xây dựng thúc giục nhiều lần nhưng mọi thứ vẫn giậm chân tại chỗ. Nhiều người dân bất bình vì đã mua vật liệu về để chuẩn bị xong khu tái định cư sẽ xây dựng nhà. Mấy năm trôi qua, vật liệu đã hoen rỉ, trong khi khu tái định cư không thể vào ở nổi.

Được biết dự án KCN An Nhựt Tân đã được công ty thép Long An chuyển giao cho tập đoàn Phương Trang, nhưng lợi ích giữa người dân và chủ đầu tư ngày càng mâu thuẫn, chưa tìm ra được giải pháp.