Người “bảo tồn” thảo dược quý

ThienNhien.Net – Yêu rừng, mê rừng, anh Trấn Mến (52 tuổi) đã biến mảng đất khô cằn, sỏi đá ở khu Đồn Điền (Hà Khẩu, TP Hạ Long) thành một vườn ươm bạt ngàn những giống cây thảo dược quý đang có nguy cơ “tuyệt chủng”.

Anh Trần Mến, ở tổ 91, khu Đồn Điền, phường Hà Khẩu, TP Hạ Long tự hào khoe mình đã có mấy chục năm gắn bó với rừng. Anh bảo: “Tôi đã đặt chân lên khá nhiều vùng rừng núi trong cả nước, từ Tây Bắc đến miền Trung, rồi cả Tây Nguyên, tôi đều đã đi qua. Tôi sống nhờ vào việc trồng rừng, khai thác những lợi thế từ rừng. Còn bây giờ, do yêu rừng nên tôi muốn đóng góp chút sức lực của mình trong việc bảo tồn, giữ gìn và phát triển rừng thông qua việc ươm tạo, phát triển những loài cây quý”.

Anh Trần Mến giới thiệu những công dụng, đặc tính của cây trà hoa vàng
Anh Trần Mến giới thiệu những công dụng, đặc tính của cây trà hoa vàng

Hiện anh duy trì công việc trồng rừng ở một số tỉnh như: Quảng Ninh, Thái Nguyên, Tuyên Quang và Kon Tum. Cách làm của anh chủ yếu là hợp tác với người dân địa phương có rừng để đưa cây giống, dược liệu quý về trồng xen canh dưới tán rừng. Sau khi được thu hoạch, hai bên nhận lợi ích theo thoả thuận. Thêm vào đó, anh còn có một vườn ươm cây quý ở phường Hà Khẩu, TP Hạ Long. Từ việc ươm những cây này, anh có thể bán cây con, cây giống, hợp tác trồng cây với người dân có rừng. Sau khi thu hoạch sản phẩm, anh còn tự sấy khô, giới thiệu và bán sản phẩm ngay tại nhà mình. Những loài cây quý hiếm mà anh ươm trồng có thể kể đến như: Trà hoa vàng, kim tuyến, kim vàng.

Giới thiệu về ba loài cây quý, anh Mến tâm đắc nhất với cây trà hoa vàng. Theo tài liệu anh Mến cung cấp và tìm hiểu của chúng tôi, trà hoa vàng là loài cây quý hiếm, có giá trị kinh tế và y dược rất cao. Các hợp chất của cây này có khả năng kiềm chế sự sinh trưởng của các khối u, giảm hàm lượng cholesterol trong máu, điều hoà huyết áp, hạ đường huyết… Trà hoa vàng mới chỉ được phát hiện ở một số tỉnh ở Việt Nam và Trung Quốc và hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng. Còn cây kim tuyến, vẫn thường được gọi là lan kim tuyến cũng là loài cây quý có tác dụng trong đông y. Cây kim vàng có công dụng chủ yếu là kháng khuẩn, chống viêm họng, giảm đau, giải độc, điều trị rắn và sâu bọ cắn, chữa ho, đau nhức răng, tê bại, nhức mỏi, bong gân…

Anh Mến đã đưa ba loài cây trên từ rừng về và ươm trồng tại vườn nhà mình. Sau nhiều năm tìm tòi, thử nghiệm, anh đã tìm ra quy trình ươm cây, đặc biệt là đối với cây trà hoa vàng, mang lại tỷ lệ sống, phát triển khá cao. Hiện, vườn ươm cây của anh có hàng trăm cây trà hoa vàng lớn, nhỏ. Có nhiều cây mới chỉ trong giai đoạn ươm trồng nhưng đã cho hoa. Anh cũng đã xây dựng được quy trình thu hái và sấy khô hoa, búp của trà hoa vàng. Loại hoa, búp, lá trà này dùng để chữa bệnh, giải khát khá tốt. Sản phẩm cho ra, anh Mến bán với giá vài trăm nghìn, thậm chí hàng triệu đồng/kg hoa trà hoa vàng sấy khô, mang lại thu nhập ổn định cho gia đình. Sau hơn ba năm nghiên cứu công dụng và tìm kiếm trên phạm vi cả nước, anh Mến đã đưa cây giống trà hoa vàng về bảo tồn tại vườn nhà ở các tỉnh: Thái Nguyên, Quảng Ninh, Tuyên Quang. Riêng diện tích vườn ở Quảng Ninh của anh có khoảng 600m2 với số lượng khoảng hơn một nghìn cây.

Mong muốn của anh Mến là đưa ba loài cây này giới thiệu đến bà con, nhất là những người có rừng để bà con có thêm một loài cây trồng xen canh dưới tán rừng, đem lại thu nhập chính đáng. Do đó, anh đã chuyển kinh nghiệm của mình thành giải pháp “Phát hiện, bảo tồn, khai thác hiệu quả kinh tế” ba loài cây trà hoa vàng, kim vàng, kim tuyến để tham gia Hội thi Sáng tạo kỹ thuật nông nghiệp, nông thôn Quảng Ninh lần thứ I năm 2012. Được biết, ba giải pháp của anh Mến được Hội đồng giám khảo đánh giá cao về hiệu quả kinh tế cũng như những đóng góp trong việc bảo tồn và phát triển những loài lâm sản quý…