Đưa tháp Bánh Ít vào khai thác du lịch: Phối cảnh hay phá vỡ?

Sau gần 5 năm trùng tu, đến năm 2005, tháp Bánh Ít vừa hoàn thành, Sở Du lịch Bình Định liền khai thác. Trước khi bắt cụm tháp này "đẻ ra tiền", họ đã đầu tư 2 tỉ đồng để gọi là "phối cảnh", nhưng sau đó cụm tháp Bánh Ít đã thành một chiếc "bánh" khác!

Mạnh ai nấy làm

Tháp Bánh Ít – thuộc địa phận xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước – là một trong bảy cụm tháp của Bình Định còn khá nguyên vẹn. Cụm tháp này được Bộ VHTT xếp hạng quốc gia năm 1982. Để khai thác tiềm năng du lịch, Sở Du lịch Bình Định tiến hành “phối cảnh” cho di tích này với số tiền 2 tỉ đồng.

Ngày 17/5/2006, Sở Kế hoạch – Đầu tư Bình Định phê duyệt dự án, một tuần sau (24/5/2006), Sở Du lịch tổ chức cuộc họp để lấy ý kiến phản biện của cơ quan quản lý tháp là Bảo tàng Tổng hợp Bình Định. Khi “trình bày dự án”, ngành du lịch lại không thuyết trình bằng các hình ảnh minh hoạ như vẽ phối cảnh mà chỉ… nói chay.

Thấy các hạng mục xây dựng tại đây không ảnh hưởng đến di tích gốc, lại là sự đã rồi (dự án đã được duyệt), cơ quan phản biện đồng ý. Chỉ một cụm tháp, nhưng có đến 2 cơ quan đầu tư xây dựng, lại không phối hợp nhau mà mạnh ai nấy làm, nên cảnh quan cụm tháp Bánh Ít đã biến dạng.

Phá vỡ cảnh quan

Để “làm mới” cụm tháp này, việc đầu tiên của ngành du lịch Bình Định là… xây tường rào bao bọc cụm tháp và xây cổng ngõ thật hoành tráng để dễ bán vé! Cổng to gần bằng tháp nên dễ gây phản cảm cho du khách. Chưa hết, ngành du lịch còn tiến hành làm một con đường viền quanh từ chân lên đỉnh núi, xây bờ kè và bêtông toàn bộ với lý do là để “chống xói lở” cho tháp.
Đường viền này trông rất giống như bờ vi của đồn bót thời chiến tranh. Đất núi màu đỏ, đường và bờ kè lại làm bêtông màu trắng, tạo tương phản chẳng giống di tích tháp Chăm nào. Làm cổng ngõ, xây tường rào và kè đá chung quanh là “nhốt” di tích vậy.

Trong chuyến bay vào TPHCM từ sân bay Phú Cát (Bình Định) hồi đầu tháng 4 này, bà Nguyễn Thị Thanh Bình – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, phụ trách khối văn xã – nhìn xuống tháp Bánh Ít và thấy “là lạ” (!). Bà yêu cầu ngành văn hoá kiểm tra thì mới biết rằng cụm tháp Bánh Ít đã thành “bánh” khác sau khi các hạng mục xây dựng được ngành du lịch triển khai tại đây. UBND tỉnh đã ra quyết định đình chỉ công việc tại tháp Bánh Ít, nhưng cũng đã quá muộn vì sắp xong. Trong khi đó thì ngành văn hoá – cơ quan quản lý tháp – cũng chỉ biết kêu trời!