Làm thế nào ông Biden có thể khắc phục “uy tín khí hậu” của Mỹ.
Theo Los Angeles Times, biến đổi khí hậu đang thúc đẩy các vụ cháy, bão và lũ lụt kỷ lục. Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trên toàn cầu đang trở lại mức trước đại dịch. Nước Mỹ – quốc gia thải ra nhiều khí làm ấm hành tinh hơn bất kỳ quốc gia nào – vừa trở thành quốc gia duy nhất từ bỏ Thỏa thuận khí hậu Paris.
Nếu đảng Cộng hòa giữ quyền kiểm soát Thượng viện, thì phần lớn luật lệ cần thiết để thực hiện các kế hoạch quyết liệt của ông Biden nhằm giải quyết biến đổi khí hậu có thể bị chặn lại.
Nhưng có một số điều mà ông Biden có thể tự mình hoàn thành. Dưới đây là 5 lĩnh vực chính sách môi trường mà tổng thống thứ 46 của Mỹ có thể thay đổi mà không cần quá nhiều cuộc điện thoại cho Lãnh đạo Thượng viện Mitch McConnell.
Làm cho nước Mỹ phát triển như California một lần nữa
Một trong những bước đi quan trọng nhất mà ông Biden có thể thực hiện để giảm phát thải khí nhà kính là khôi phục các quy định cứng rắn trên toàn quốc về khí thải ô tô và các tiêu chuẩn về quãng đường vốn đã áp dụng dưới thời chính quyền Obama. Về cơ bản điều đó phản ánh các quy định đã có hiệu lực ở California.
Những quy tắc này rất quan trọng vì giao thông vận tải là nguồn cung cấp khí nóng hàng đầu cho hành tinh. Khi các quy tắc được đưa vào sử dụng, chúng được coi là một trong những nỗ lực chống biến đổi khí hậu thành công nhất của Mỹ.
Nhưng chính quyền Trump đã làm suy yếu các quy tắc đó. Chính quyền Trump cũng thu hồi quyền của California trong việc đặt ra các quy định về khí thải ô tô nghiêm ngặt hơn những quy định mà chính phủ liên bang yêu cầu.
Tuy nhiên, ông Biden hứa sẽ khôi phục các tiêu chuẩn của thời Obama và làm cho các quy định trở nên cứng rắn hơn. Ông Joe Biden có khả năng cấp cho California một sự miễn trừ mới, cho phép bang này và 13 tiểu bang khác áp dụng các tiêu chuẩn để giảm thiểu ô nhiễm đường ống thải hơn nữa.
Kết thúc hoạt động khoan dầu mới trên đất liên bang
Tổng thống và bất kỳ người nào mà ông ấy chọn làm Bộ trưởng Nội vụ sẽ có thẩm quyền để quyết định loại hình phát triển năng lượng nào diễn ra trên đất thuộc sở hữu của chính phủ liên bang.
Về câu hỏi này, rõ ràng ông Biden sẽ không cấp các hợp đồng thuê mới để khai thác các khu đất liên bang. Ông ấy có thể ban hành một lệnh hành pháp mới chỉ đạo Bộ trưởng Nội vụ ngừng tất cả các hoạt động mua bán và cấp phép cho thuê dầu khí.
Điều này không cản trở hoạt động sản xuất dầu đang diễn ra, nhưng nó sẽ ngăn không cho nhiều giếng được khoan hơn và cho phép chuyển đổi dần dần khỏi khí đốt tự nhiên.
Bộ Nội vụ Biden cũng có thể áp đặt các yêu cầu mới đối với các công ty dầu mỏ hoạt động trên đất liên bang, chẳng hạn như quy định bắt buộc thu giữ khí metan từ các giếng và cơ sở hạ tầng khác. Khí thải metan là nguyên nhân chính gây ra sự nóng lên toàn cầu, hiện đang tăng mạnh.
Các chuyên gia cho rằng chính quyền Biden có thể tiến xa hơn bằng cách hủy bỏ các hợp đồng thuê đã được cấp, nhưng ở những nơi đất chưa được phát triển hoặc bằng cách mua lại chúng.
Điều này có thể ảnh hưởng đến kế hoạch của chính quyền Trump bán đấu giá hơn 4.000 mẫu đất liên bang và bất động sản khoáng sản ở California vào tháng 12 năm nay. Đây được xem là lần bán đất cho thuê đầu tiên ở bang kể từ năm 2012.
Xây dựng kế hoạch điện sạch 2.0
Được thành lập dưới thời chính quyền Obama, Kế hoạch Điện sạch đã điều chỉnh lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ các nhà máy điện, nguồn khí đốt nóng hành tinh lớn thứ 2 của Mỹ.
Nhưng vào năm 2019, Cơ quan Bảo vệ Môi trường của ông Trump đã thay thế kế hoạch này bằng một quy tắc mới được thiết kế để bảo vệ ngành công nghiệp than.
Trong khi Kế hoạch Điện sạch dự kiến giảm lượng khí thải khoảng 30% vào năm 2030. Dưới thời chính quyền Biden, EPA có thể bãi bỏ quy tắc của ông Trump mà không cần bất kỳ ý kiến nào từ Thượng viện.
Nhiều người ủng hộ môi trường hy vọng rằng tân tổng thống sẽ quyết định đi xa hơn đề xuất lại Kế hoạch Điện sạch.
Thay vào đó, những người ủng hộ hy vọng rằng EPA của chính quyền Biden sẽ đề xuất một quy tắc tham vọng hơn, một quy tắc đưa nước Mỹ trên con đường đạt mục tiêu loại bỏ khí thải carbon khỏi ngành điện vào năm 2035.
Thúc đẩy chính sách khí hậu thông qua chính sách đối ngoại
Ông Biden sẽ tham gia lại Hiệp định khí hậu Paris. Tuy nhiên, ông ấy còn có thể làm nhiều hơn nữa để cho thế giới thấy rằng nước Mỹ nghiêm túc trong việc chống lại biến đổi khí hậu.
Một báo cáo từ Phòng thí nghiệm Giải pháp Khí hậu của Đại học Brown đưa ra một loạt các bước nhằm làm giảm lượng khí thải bằng cách đồng ý đặt mức giá tối thiểu đối với carbon và phạt các nước phát thải cao thông qua các biện pháp thương mại như thuế quan.
Tuyên bố biến đổi khí hậu là tình trạng khẩn cấp quốc gia
Theo thẩm quyền khẩn cấp, chính quyền Biden có thể sử dụng tài trợ quân sự để nhanh chóng chuyển nước Mỹ khỏi các nhà máy chạy bằng than và khí đốt, hướng tới năng lượng tái tạo.
Ông Biden cũng có thể tăng số lượng trạm sạc xe điện, yêu cầu các nhà sản xuất ô tô sản xuất nhiều xe điện hơn và đẩy nhanh việc mở rộng công nghệ năng lượng sạch. Tất cả những điều này vị tân tổng thống Mỹ có thể quyết định mà không cần yêu cầu Quốc hội phê duyệt nguồn tài trợ mới.
