Lợi dụng thăm dò khai thác vàng để phá rừng?

ThienNhien.Net – Từ thông tin phản ánh của cán bộ và nhân dân địa phương, thời gian gần đây, một doanh nghiệp được cấp phép thăm dò khai thác vàng đã tàn phá một diện tích lớn rừng phòng hộ tại khu vực thôn 5, Phước Hòa, Phước Sơn, Quảng Nam. Những ngày cuối tháng 11, chúng tôi đã có chuyến thâm nhập thực tế và xác minh thông tin vụ việc…

Cty Phước Hưng mở đường trái phép lên khe 39, thôn 5, Phước Hòa qua rừng tự nhiên phòng hộ.
Công ty Phước Hưng mở đường trái phép lên khe 39, thôn 5, Phước Hòa qua rừng tự nhiên phòng hộ.

Từ đường Hồ Chí Minh, thuộc địa phận thôn Lao Đu, xã Phước Xuân, Phước Sơn, muốn sang được khe 39, thôn 5, Phước Hòa – nơi đã diễn ra việc mở đường đưa phương tiện vào khai thác vàng, đã tàn phá rừng phòng hộ như thông tin phản ánh, phải vượt qua dòng sông Đăk Mi…  cuồn cuộn chảy.

Không thể tiếp tục di chuyển bằng xe máy, chúng tôi đành gửi lại một nhà dân ven đường tiếp tục tìm cách vượt sông, lội bộ. Vượt con đường dốc đất đỏ trơn như đổ mỡ qua một khoảng rừng trồng keo của người dân, chỉ 30 phút sau hiện ra trước mắt chúng tôi là con đường rừng mới mở bằng phương tiện cơ giới còn đỏ au qua những khoảng rừng nguyên sinh. Theo người dân phản ánh,  cách đây chừng một tháng, doanh nghiệp thăm dò vàng, sau khi mở đường đã dùng máy xúc để lấp toàn bộ số cây rừng đã bị chặt phá, hoặc lôi kéo phi tang toàn bộ số gỗ rừng đi nơi khác. Cơn mưa rừng vẫn trút ầm ầm khiến chúng tôi không thể vượt qua những khoảng bùn đất lầy lội nhão nhoẹt để tìm dấu tích các gốc cây rừng đã bị chặt phá… Tuy nhiên, chỉ nhìn con đường được mở qua rừng nguyên sinh là đủ khẳng định cả một diện tích rừng lớn đã bị tàn phá.

Không thể tiếp tục leo ngược dốc giữa mưa, chúng tôi len lỏi qua một số vạt rừng và bắt gặp ngay một bãi gỗ bị cưa xẻ cách đó không lâu, vẫn còn ngổn ngang bìa, phách, còn gỗ thành phẩm đã được lôi kéo đi nơi nào đó để cất giấu.

Ông Nguyễn Đức Toàn – Trưởng phòng TN-MT H. Phước Sơn xác nhận, đúng là huyện đang xử lý vụ việc một doanh nghiệp là Công ty TNHH MTV Phước Hưng đã tự mở đường trái phép qua rừng phòng hộ để thăm dò khai thác vàng tại khe 39, thôn 5, Phước Hòa, Phước Sơn. Ông Toàn cho biết, ông mới nhận chức trưởng phòng chưa đầy một tuần, nên chưa nắm kỹ về vụ việc này, tuy vậy ông cũng cung cấp cho chúng tôi danh sách hơn chục doanh nghiệp đang khai thác và được cấp phép thăm dò khai thác vàng trên địa bàn Phước Sơn, trong đó có Công ty Phước Hưng.

Tiếp tục tìm hiểu vụ việc, chúng tôi đến Hạt Kiểm lâm Phước Sơn, nhưng tất cả các cán bộ lãnh đạo và có trách nhiệm đều đi vắng, liên hệ nhiều lần nhưng không được. Ngay trong ngày 26-11, UBND H. Phước Sơn đã tổ chức cuộc họp  xem xét, xử lý vụ việc. Tại cuộc họp đã xác định: Ngày 16-11-2015, UBND huyện đã tổ chức đoàn công tác gồm đại diện Phòng Kinh tế-Hạ tầng, Phòng NN&PTNT, Phòng TN-MT,  Hạt Kiểm lâm và đại diện Công ty TNHH MTV Phước Hưng, với mục đích kiểm tra việc mở đường vào khu được cấp phép thăm dò vàng gốc khu vực khe 39, thôn 5, Phước Hòa.

Tại Biên bản kiểm tra đã xác định, Công ty Phước Hưng đã san ủi mở đường có tổng chiều dài khoảng 3.160m. Bề rộng mặt đường từ 4-5m. Trong đó, gạt sửa đường cúp cũ 2.200m; theo dọc khe suối 560m, mở mới 400m. Qua kiểm tra hiện trường dọc hai bên ta-luy có dấu vết đất san ủi hai bên, có cây bụi, cây gỗ nhỏ bị vùi lấp, chèn ép do đất san ủi đè lên, không phát hiện cây gỗ lớn bị chặt hạ hay ủi đổ. Diện tích san ủi là khu vực khoảnh 7, tiểu khu 647, xã Phước Hòa là rừng tự nhiên, có chức năng phòng hộ. Công ty này cũng đã san ủi khoảng 500m2, dựng lán trại nằm ngoài diện tích cho phép thăm dò khoáng sản, là rừng tự nhiên phòng hộ.

Tại thời điểm kiểm tra không phát hiện cây gỗ ngã đổ do san ủi. Tổ công tác đã phát hiện dọc tuyến đường đã san ủi có 2 cây gỗ có dấu cưa vào khoảng 1/3 thân cây; 1 cây chò đã bị chặt hạ, có khối lượng 7,439m3 gỗ tròn. Trong đó, đã cưa xẻ và vận chuyển khỏi hiện trường 2 lóng cây, dài 10m. Tại hiện trường còn 2 lóng cây chưa cưa xẻ, có khối lượng 3,557m3 gỗ tròn. Phát hiện 17 phách gỗ huỷnh được cất giấu trong bụi cây tại khoảnh 8, tiểu khu 641, có khối lượng 2,002m3, gỗ xẻ phách… Tuy nhiên, sau khi kiểm tra lại đã bị các đối tượng khai thác trái phép vận chuyển khỏi hiện trường.

Một bãi gỗ đã cưa xẻ tại rừng tự nhiên trên đường vào khe 39, thôn 5, Phước Hòa, Phước Sơn.
Một bãi gỗ đã cưa xẻ tại rừng tự nhiên trên đường vào khe 39, thôn 5, Phước Hòa, Phước Sơn.

Ngày 27-11, UBND H. Phước Sơn đã có Báo cáo số 178/BC-UBND về việc xử lý việc san ủi và xây dựng lán trại tại khu bãi 39, thôn 5, Phước Hòa đối với Công ty Phước Hưng. Báo cáo nêu: Yêu cầu Công ty Phước Hưng dừng mọi hoạt động liên quan đến việc mở đường để phục vụ công tác thăm dò khoáng sản khi chưa được cấp thẩm quyền cho phép. UBND huyện giao Hạt Kiểm lâm hoàn chỉnh hồ sơ tham mưu UBND huyện xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Phước Hưng theo quy định Nghị định 157/NĐ-CP ngày 11-11-2013 của Chính phủ…

Về số gỗ bị chặt hạ, ngã đổ tại khu vực mở đường khe 39, UBND huyện giao Hạt Kiểm lâm phối hợp với CAH, VKSND huyện kiểm tra thực địa, điều tra, xác minh làm rõ các đối tượng đã khai thác trái phép, để xử lý theo quy định pháp luật.

Dư luận ở Phước Sơn đề nghị chính quyền và ngành chức năng tỉnh Quảng Nam, H. Phước Sơn cần nhanh chóng xác minh, làm rõ toàn bộ vụ việc. Việc mở đường trái phép trên diện tích rừng tự nhiên phòng hộ của Công ty Phước Hưng đã có bao nhiêu diện tích rừng bị tàn phá? Tài nguyên rừng, gỗ rừng các loại bị chặt phá có khối lượng là bao nhiêu? Xử lý nghiêm vụ việc theo quy định pháp luật.