Phát hiện loài thực vật mới ở núi đá vôi Hà Giang

ThienNhien.Net – Trong khuôn khổ hợp tác giữa Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam với Viện Thực vật Quảng Tây – Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc về nghiên cứu tính đa dạng một số nhóm thực vật ở miền Bắc Việt Nam, các nhà thực vật học đã phát hiện và mô tả 1 loài thực vật mới cho khoa học, đặt tên là Elatostema arcuatobracteatum (Urticaceae). Kết quả nghiên cứu này vừa được đăng trên tạp chí chuyên ngành Phytotaxa 174 (2014).

A. Dạng sống. B. Nhánh mang hoa đực. C. Cụm hoa đực. D. Lá kèm. E. Nhánh mang hoa cái. F. Cụm hoa cái. (Ảnh: Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam)
A. Dạng sống. B. Nhánh mang hoa đực. C. Cụm hoa đực. D. Lá kèm. E. Nhánh mang hoa cái. F. Cụm hoa cái. (Ảnh: Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam)

Elatostema arcuatobracteatum L.F. Fu, V.T. Do & C.X. He, sp. nov. phân biệt với các loài Elatostema từ Việt Nam và Trung Quốc bởi đặc điểm lá bắc của hoa cái hình cung. Tuy nhiên, loài mới có đặc điểm hình thái tương tự với loài Elatostema xanthophyllum W.T. Wang (1982), nhưng được phân biệt bởi đặc điểm hình thái đặc trưng: thân (chia nhánh vs. nhánh đơn), hình dạng và đường kính của lá bắc chính trên hoa cái (hình cung, 8-10 mm vs. hình tam giác, ca. 1 mm), hình dạng và đường kính của lá bắc phụ trên hoa cái (hình trứng, 0.6 mm vs. hình thuôn dài, 0.2 mm), và mặt dưới của các lá bắc (nhiều đốm dạng cystolith vs. gần như nhẵn).

Loài mới được phát hiện dưới tán rừng lá rộng thường xanh trên núi đá vôi thấp, nằm trong khu vực bảo vệ nghiêm ngặt của KBTTN Bắc Mê, Hà Giang, tuy nhiên khu vực phân bố đang chịu những tác động mạnh từ hoạt động đốt, phá rừng mở rộng diện tích canh tác, làm suy giảm vùng phân bố và kích thước của quần thể. Chính vì thế, theo tiêu chuẩn của IUCN (2001), loài mới được đề nghị ở mức sắp nguy cấp (VU).