Lồng ghép vốn tự nhiên vào chính sách quốc gia về môi trường

ThienNhien.Net – Vốn tự nhiên là tổng tài sản tài nguyên thiên nhiên cung cấp đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh và tạo việc làm(1). Tuy nhiên, mô hình tăng trưởng thiếu bền vững cùng những hạn chế, yếu kém trong công tác bảo vệ tài nguyên khiến nguồn vốn này ngày càng suy kiệt, ô nhiễm môi trường gia tăng, đa dạng sinh học suy giảm, chất lượng môi trường sống xuống cấp.

 Tăng trưởng xanh đảm bảo cho kinh tế phát triển bền vững (Ảnh: Báo Hải quan)
Tăng trưởng xanh đảm bảo cho kinh tế phát triển bền vững (Ảnh: Báo Hải quan)

Nhằm hạn chế những tác động tiêu cực nêu trên, một số quốc gia đã đề xuất, hưởng ứng và thực hiện tương đối hiệu quả định hướng lồng ghép vốn tự nhiên vào quá trình ra quyết định liên quan đến quản lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.

Theo hướng này, tài nguyên thiên nhiên được coi là một phần cơ sở hạ tầng kinh tế và là nền tảng để đạt được các mục tiêu mong muốn về phát triển và tăng trưởng xanh chứ không thuần túy bị xem là đối tượng chịu tác động, là mục tiêu để con người khai thác.

Đây cũng chính là tinh thần được thể hiện trong dự thảo Đề án chủ trương, giải pháp chủ động ứng phó biến đổi khí hậu, đẩy mạnh quản lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.

Dự thảo do Ban Cán sự Đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng, dự kiến được trình bày tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần 7 khóa XI (dự kiến họp tháng 5/2013) trước khi cho ý kiến vào đầu tháng 7/2013.

Ngày 9/4, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (ISPONRE) phối hợp với Quỹ quốc tế về bảo vệ thiên nhiên (WWF) tổ chức hội thảo nhằm giới thiệu về nội dung Đề án cũng như lộ trình thực hiện Nghị quyết về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, đẩy mạnh quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Điểm đáng lưu ý trong dự thảo là từ quan điểm, mục tiêu đến nhiệm vụ Đề án đều thể hiện yếu tố lồng ghép vốn tự nhiên.

Đơn cử, về quan điểm, Đề án xác định rõ “tài nguyên là tài sản quốc gia, là nguồn lực, nguồn vốn tự nhiên quan trọng để xây dựng và phát triển đất nước, song có hạn, phải được đánh giá đầy đủ, định giá, hạch toán trong nền kinh tế…”.

Về mục tiêu, dự thảo Đề án nêu rõ: “Đến năm 2020, Việt Nam chủ động trong thích ứng với biến đổi khí hậu; có bước chuyển biến cơ bản trong khai thác, sử dụng tài nguyên theo hướng hiệu quả, bền vững…”; “đánh giá cơ bản tiềm năng các nguồn tài nguyên quan trọng trên đất liền; đạt được bước tiến quan trọng trong điều tra cơ bản tài nguyên biển”; “chấm dứt khai thác rừng tự nhiên, nâng diện tích các khu bảo tồn thiên nhiên lên 3 triệu ha; nâng độ che phủ của rừng lên trên 45%”

Nhằm đạt được các mục tiêu tổng quát và cụ thể, dự thảo đề xuất một số giải pháp như tăng cường quản lý nhà nước về quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó biến đổi khí hậu; đẩy mạnh nghiên cứu, áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ; coi trọng hợp tác, hội nhập quốc tế…


1: Trích bài trình bày “Lồng ghép vốn tự nhiên vào chính sách quốc gia: Đo lường, định giá và lồng ghép” của TS. Louise Gallagher, Cố vấn kỹ thuật về kinh tế xanh, WWF-Greater Mekong tại Hội thảo ngày 9/4 do ISPONRE phối hợp tổ chức.