Khôi phục ưu đãi cho khu công nghiệp

ThienNhien.Net – Cùng với việc đề xuất giảm thuế, Bộ Tài chính cũng đã đưa quy định về ưu đãi thuế với KCN vào Dự thảo Luật Thuế TNDN sửa đổi.

Kể từ khi Luật Thuế TNDN 2008 có hiệu lực (1/1/2009), ưu đãi thuế TNDN đối với DN đầu tư hạ tầng KCN, và cả DN đầu tư trong KCN đều bị bãi bỏ. Từ đó tới nay, thu hút đầu tư vào KCN rất khó khăn. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nhiều lần khẳng định điều này và cũng đã nhiều lần đề nghị Bộ Tài chính, khi sửa đổi Luật Thuế TNDN thì nên khôi phục ưu đãi thuế TNDN cho KCN.

Ảnh minh họa:  industrialzone.vn
Ảnh minh họa: industrialzone.vn

Nhiều ý kiến trái chiều

“Việc bỏ quy định ưu đãi thuế đối với KCN đã phát sinh bất cập, do hầu hết các KCN được phân bố ở vùng kinh tế trọng điểm (chiếm khoảng 80% trong tổng số KCN), không thuộc danh mục địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, tuy có thuận lợi về vị trí, hạ tầng, nhưng chi phí đền bù, xây dựng hạ tầng cao, dẫn đến giá thuê lại đất trong KCN rất cao. Vì vậy, nếu không có chính sách ưu đãi thuế TNDN đối với KCN, thì rất ít DN đầu tư vào đây”, lãnh đạo Bộ Tài chính đã lý giải như vậy và cho biết trong Dự thảo Luật Thuế TNDN mà Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần này, có quy định rằng, DN thực hiện dự án đầu tư mới tại KCN (trừ KCN thuộc các thành phố trực thuộc Trung ương) được miễn thuế TNDN trong 2 năm, giảm 50% số thuế TNDN phải nộp trong 4 năm tiếp theo.

“Việc ưu đãi thuế cũng cần có chọn lọc, tránh dàn trải. Đối với các thành phố trực thuộc Trung ương (bao gồm Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ) đã được định hướng phát triển thành các trung tâm dịch vụ, tài chính, văn hoá của cả nước, thì không cần thiết khuyến khích phát triển các KCN” – bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính nói.

Tuy nhiên, trái với đề xuất về việc cho dự án mở rộng đầu tư được hưởng ưu đãi thuế, đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ dư luận, thì dự thảo quy định về việc bổ sung ưu đãi đối với KCN lại có nhiều ý kiến trái chiều. Quan điểm từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, các cơ quan quản lý đầu tư, cũng như các nhà đầu tư là đồng tình. Nhưng đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách lại không tán thành đề xuất này.

Theo ông Phùng Quốc Hiển – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội, chính sách ưu đãi thuế đối với KCN đã được áp dụng, nhưng trên thực tế đã dẫn đến tình trạng ưu đãi tràn lan. “Việc phần lớn DN đều lựa chọn đầu tư vào KCN tại các địa bàn có điều kiện thuận lợi về hạ tầng, giao thông đã làm giảm hiệu quả chính sách thu hút đầu tư vào phát triển vùng miền khó khăn, đặc biệt khó khăn” – ông Hiển nói.

Luật Thuế TNDN được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, cần phải hiểu rộng như là Luật Khuyến khích đầu tư trong nước. Vì thế, cần giảm mức thuế suất thuế TNDN để đủ sức hấp dẫn thu hút đầu tư. Nhưng giảm thuế chỉ là một khía cạnh, những ưu đãi về thuế chính là một trong những công cụ tốt để VN có thể tăng cường thu hút FDI, nhất là trong bối cảnh dòng vốn này vào VN đang sụt giảm trong thời gian gần đây.

Ưu đãi thuế TNDN đối với DN đầu tư hạ tầng KCN, và cả DN đầu tư trong KCN đều bị bãi bỏ từ 1/1/2009 đến nay.

“Nhiều người nhầm lẫn khi cho rằng, những ưu đãi về thuế là không cần thiết để thu hút đầu tư. Nhưng thực tế, kết quả của việc thu hẹp các ưu đãi về thuế là việc mất đi một số dự án tốt” – ông Fred Burke, Hãng Luật Baker McKenzie, đã nhiều lần phát biểu như vậy.

Nhiều khoản khấu trừ mới

Đối với các DN “vốn mỏng”, tức là tình trạng DN hoạt động chủ yếu dựa vào vốn đi vay, trong khi tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng vốn rất ít, dự thảo Luật bổ sung quy định không tính vào chi phí được trừ đối với phần chi trả lãi vay của khoản vay vốn tương ứng với khoản vay vượt quá 4 lần vốn chủ sở hữu (một số lĩnh vực đặc thù như tín dụng, ngân hàng được áp dụng tỷ lệ không quá 10 lần vốn chủ sở hữu).

Đồng thời, để phù hợp với thực tiễn Việt Nam là nền kinh tế đang thiếu vốn, DN hoạt động chủ yếu bằng vốn vay, dự thảo Luật quy định rõ lộ trình thực hiện từ ngày 1/1/2016, áp dụng đối với các khoản vay phát sinh từ ngày 1/1/2006 để DN có thời gian chủ động trong việc tái cơ cấu và cân đối lại các nguồn vốn hoạt động. Bộ Tài chính cũng dự kiến sẽ loại bỏ một số khoản chi ra khỏi diện chi phí khống chế (các khoản chi quảng cáo tiếp thị, khuyến mãi, hoa hồng môi giới…), đồng thời nâng lên tỷ lệ khống chế lên mức 15% (là mức hiện hành chỉ áp dụng cho DN thành lập mới trong 3 năm đầu).

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng mở rộng phạm vi tài trợ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập tính thuế TNDN đối với các khoản tài trợ theo chương trình của Nhà nước đối với các địa phương thuộc địa bàn có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn để khuyến khích DN cùng chia sẻ với Nhà nước, giảm bớt gánh nặng cho NSNN trong điều kiện đất nước còn có khó khăn và phù hợp với nguyện vọng của các địa phương đang cần được tài trợ.

Ngoài ra, các khoản chi đóng góp vào Quỹ hưu trí tự nguyện hoặc quỹ mang tính an sinh xã hội cho người lao động của DN cũng được Bộ Tài chính đề xuất bổ sung vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập tính thuế để khuyến khích sự hình thành quỹ hưu trí tự nguyện, từ đó góp phần phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán và hỗ trợ các chương trình an sinh xã hội, giảm bớt gánh nặng chi tiêu ngân sách Nhà nước và đồng bộ với quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế Thu nhập cá nhân.