ThienNhien.Net – Mới đây, Sách đỏ của Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã hoàn thành việc cập nhật thường niên danh sách những loài động, thực vật bị đe dọa, qua đó hé lộ bức tranh khá ảm đạm về tình trạng của nhiều loài trên thế giới.
Bản danh sách cho thấy một con số đáng báo động: khoảng 40% loài bò sát sống trên cạn ở Madagascar đang nằm trong tình trạng bị đe dọa. Theo nhận định của Mạng lưới Giám sát Buôn bán Động, Thực vật Hoang dã (TRAFFIC) chính hoạt động buôn bán trái phép diễn ra tràn lan ở nhiều quốc gia đã đe dọa sự sống của nhiều loài bò sát.
Tình trạng ấy nếu không được kiểm soát sẽ làm xói mòn thành quả từ phía các khu bảo tồn chuyên bảo vệ những loài bò sát như tắc kè hoa Calumma tarzan, tắc kè hoa Calumma hafahafa, thằn lằn bóng Paracontias fasika…
Bên cạnh đó, bản cập nhật Sách Đỏ cũng tiến hành đánh giá 26 loài lưỡng cư mới được phát hiện gần đây. Theo đánh giá thì loài ếch độc Ranitomeya benedicta và ếch độc Ranitomeya summersi lần lượt được liệt vào danh sách dễ bị tổn thương và loài nguy cấp do mất nơi cư trú và bị săn bắt phục vụ cho thị trường buôn bán “thú cưng” quốc tế.
Đáng chú ý, nạn săn trộm tê giác hiện đang tiếp diễn đe dọa làm suy giảm số lượng của nhiều phân loài cũng được phản ánh rõ nét qua Sách Đỏ. Riêng ở Nam Phi, tình trạng săn trộm đã khiến tê giác bị tàn sát mức kỷ lục, chủ yếu vì nhu cầu dùng sừng tê giác làm thuốc tại nhiều quốc gia châu Á mà điển hình là Việt Nam. Và chưa đầy 3 tuần sau sự kiện tuyệt chủng của tê giác Java tại Việt Nam, Sách Đỏ mới cập nhật của IUCN khẳng định tin buồn về sự ra đi vĩnh viễn của loài tê giác đen Tây Phi (Diceros bicornis longipes).
Đánh giá của IUCN cho biết tuy nhìn trên tổng thể, số lượng các quần thể tê giác đen và tê giác trắng đang gia tăng, nhưng một số phân loài chính của chúng lại đặc biệt dễ bị tổn thương bởi nạn săn trộm. Cùng với sự tuyệt chủng của tê giác đen Tây Phi, Sách Đỏ còn đánh giá rằng tê giác trắng miền Bắc Trung Phi (Ceratotherium simum cottoni) cũng đang nằm bên bờ vực tuyệt chủng, và có thể đã tuyệt chủng trong tự nhiên.
Về phía thực vật, mặc dù chưa được đánh giá nhiều, song bản cập nhật Sách đỏ cũng đã cho thấy rõ một số loài thực vật đang rơi vào tình trạng suy giảm ngày càng trầm trọng.
Khai thác quá mức đã thu hẹp đáng kể quần thể cây Taxus contorta, đưa chúng vào diện nguy cấp thay vì mức độ dễ bị tổn thương như trước đây. Hay những loài như dừa Coco de Mer ở Seychelles cũng đang bị suy giảm số lượng trông thấy trước sự nổi lên của thị trường chợ đen thu mua và buôn bán hạt cây bất chấp sự thắt chặt quản lý từ phía các cơ quan chức năng.
