Báo động ô nhiễm từ cảng, bến cá

ThienNhien.Net – Được thiên nhiên ưu ái với bờ biển dài hơn 3000km, Việt Nam có nhiều cảng cá, bến cá với đặc điểm vùng miền khác nhau, buôn bán, giao thương tấp nập. Song, hiện nay các hoạt động trên các cảng, bến cá này đang diễn ra khá phức tạp gây ảnh hưởng đến môi trường và đời sống người dân xung quanh.

Hoạt động của các cảng cá có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển nghề cá, là nơi gắn kết khai thác với chế biến và tiêu thụ các sản phẩm thuỷ sản. Nhưng bên cạnh vai trò quan trọng ấy, vấn đề môi trường tại các cảng cá, bến cá đang đặt ra nhiều áp lực và thách thức.

Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, cả nước hiện có 20 công trình cảng cá trung tâm vùng lãnh thổ, 84 công trình cảng cá địa phương và 101 công trình bến cá. Nhưng rất ít trong số các cảng bến cá đó được thiết kế đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn về môi trường và đặc biệt là không có hệ thống xử lý nước thải.

Các cảng, bến cá hiện là nơi tập trung đủ các loại chất thải rắn, nước thải, khí thải và tiếng ồn.

Các tàu cá thường sử dụng túi nilông để chưa cá và khi được đưa vào bờ số túi còn đọng nước cá này không được thu gom mà vứt bỏ vừa bãi, gây ô nhiễm mùi bên cạnh cá tạp và nước đá rơi khi vận chuyển.

Thực trạng thiếu cơ sở hạ tầng hoặc bố trí cảng cá không hợp lý cũng là một vấn đề đáng ngại. Rất nhiều bến cảng cá có mặt bằng chật hẹp, lầy lội, thiếu nguồn nước, không có hoặc thiếu người làm các công tác vệ sinh…Đơn cử, cảng cá Phan Thiết mỗi ngày có khoảng 7500 tàu tham gia hoạt động vận chuyển buôn bán với sản lượng cá hơn 100.000 tấn/năm nhưng do thiếu cơ sở hạ tầng, thời gian bốc dỡ vận chuyển kéo dài và tăng chất thải nước cá, cá tạp…vào môi trường.

Theo các chuyên gia, mức độ ô nhiễm BOD, COD, SS (chất keo tụ)… ở các cảng, bến cá cao hơn mức cho phép rất nhiều lần. Hiện một số giải pháp về quản lý các chất thải đã và đang thực hiện ở một số cảng, bến cá đã có nhiều tác động tích cực giảm ô nhiễm song mới mang tính chất cục bộ.

Tháng 03/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 346/QĐ-TTg về việc phê duyệt quy hoạch hệ thống cảng cá, bến cá đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Theo đó, đến năm 2020 cả nước sẽ có 211 cảng cá và bến cá với tổng lượng thủy sản qua cảng và bến là 2.360.000 tấn/năm. Tổng nhu cầu vốn đầu tư cho các dự án cảng cá, bến cá đến năm 2020 là 8.000 tỷ đồng với phạm vi quy hoạch gồm 28 tỉnh, thành phố ven biển có cảng cá, bến cá dọc ven biển và tại các đảo.