Ngành y tế thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đang đau đầu với tình trạng người dân vô tư đi tiêu ngay trên hồ nuôi cá, lấy phân tưới cho cá ăn; người dân sống trên các thuyền bè và sống tạm bợ bằng những ngôi nhà ven các dòng sông vô tư thải chất bẩn xuống nước. Các bác sĩ cảnh báo: Nếu như vi trùng tả xuất hiện ở những nơi này thì đây là nguồn lây lan cực nhanh.
Dọc trên các dòng sông, dòng kênh ở TP.HCM là hàng nghìn ngôi nhà nằm san sát nhau, tạm bợ và rách nát. Cuộc sống và tất cả sinh hoạt của họ đều bó gọn trong nhà, trong đó, mất vệ sinh nhất là cảnh người dân ngồi trên nhà và đi tiêu ngay xuống dòng sông.
Tại 2 bên bờ sông Sài Gòn chạy qua khu vực Thanh Đa ở phường 27, quận Bình Thạnh là hàng trăm ngôi nhà tạm bợ, sống khá mất vệ sinh. Khi chúng tôi có mặt tại đây, nước sông Sài Gòn đang lên, hàng chục hộ dân lấy nước giặt giũ, sau đó vô tư đổ lại xuống dòng sông.
Một số trẻ con ngồi ngay trên nền nhà được đan bằng tre và xả phân xuống sông. Ở phía dưới chân cầu là hàng chục ghe thuyền neo đậu, mọi người đang giặt rửa và chẳng ai mảy may để ý đến dòng nước trên đang bị người dân sống tạm bợ ở các ngôi nhà trên thải chất bẩn xuống mỗi ngày.
Trong khi đó, ở dưới chân cầu Bình Lợi- nối giữa quận Bình Thạnh và Thủ Đức là bến đỗ của hàng chục ghe thuyền của ngư dân sau mỗi chuyến đi đánh bắt trở về. Ông Nguyễn Văn Chúc, 52 tuổi, chủ nhân của chiếc thuyền nan trú ngụ dưới chân cầu Bình Lợi cho biết: “Nơi đây khi nào cũng có 30 ghe thuyền neo đậu và mọi sinh hoạt nấu nướng, ăn uống đều ở trên thuyền. Cả chuyện đi tiêu cũng từ trên thuyền luôn”.
Khác với khu vực Bình Lợi, dưới chân cầu Tân Thuận, gần khu vực chợ Tân Thuận Đông, quận 7, mỗi sáng có gần 50 ghe thuyền chở hàng hóa, rau quả, cá thịt… tấp vào để giao hàng. Rau cũ quả được chuyển lên từ đường sông, và chúng được rửa sạch bằng nước sông trước khi đưa lên chợ. Nguy cơ nhiễm các loại vi khuẩn gây bệnh là điều khó tránh khỏi.
Theo bác sĩ Phan Văn Nghiệm – Trưởng phòng Nghiệp vụ Y Sở Y tế TP.HCM, nếu như chỉ cần một người nhiễm tả, thải phân ra dòng sông thì việc lây lan vi trùng tả là điều không tránh khỏi. Và mức độ lây lan từ nguồn nước là rất nhanh và khó kiểm soát được.
Theo bác sĩ Nghiệm, một thực tế ngành y tế phải đối mặt hiện nay là tình trạng người dân nuôi cá ở các quận ngoài thành dùng phân tươi cho cá ăn. Nếu trong phân có nguồn vi khuẩn lây bệnh, cá ăn vào và mang mầm bệnh rồi lây cho người.
Theo thống kê, hiện toàn TP.HCM có hơn 3.000 điểm nuôi thả cá tập trung ở các huyện ngoại thành. Trong đó, chỉ khoảng 50% dùng nguồn nước và thức ăn hợp vệ sinh, còn lại vẫn còn tình trạng thải phân tươi cho cá ăn.
Trung tâm Y tế dự phòng cảnh báo, nếu các hộ nuôi cá bằng phân tươi thải ra nguồn nước rồi dùng để tưới rau hoặc dùng vào sinh hoạt thì khó mà kiểm soát được nguồn lây bệnh. Thế nhưng, theo Sở Y tế hiện nay vẫn chưa có chế tài nào về việc cấm người dân dùng phân tươi cho cá ăn.
