Tại tổ 1 thôn Đình Tố (thị trấn Quốc Oai, tỉnh Hà Tây) có khoảng 20 hộ dân của dải đất bên trái thì chỉ có duy nhất một gia đình không có người bị bệnh ung thư. Còn lại, mỗi hộ gia đình đều có từ một, hai thậm chí là ba trường hợp tử vong vì căn bệnh quái ác này. Theo số liệu do Trung tâm Y tế thị trấn Quốc Oai cung cấp, có ít nhất 20 người đã tử vong và hàng chục người đang trong giai đoạn điều trị bệnh ung thư tại nhà. Riêng thôn Đình Tổ chiếm gần một nửa số bệnh nhân bị ung thư chết trong thời gian qua. Nguyên nhân ban đầu được phỏng đoán là do ô nhiễm không khí và ô nhiễm nguồn nước.
Đại dịch mang tên: Ung thư
Theo lời kể của chị Phùng Thị Tùng ( tổ 1, thôn Đình Tố, thị trấn Quốc Oai, tỉnh Hà Tây) gia đình chị đã có 2 người tử vong vì ung thư. Mẹ chồng chị mất cách đây 4 năm vì ung thư phổi, còn anh Bùi Văn Liễu – chồng chị cũng không còn vì căn bệnh ung thư vòm họng. Chị cũng cho biết: “chưa đầy 20 hộ dân của dải đất bên trái thì chỉ duy nhất có một gia đình không có người thân bị bệnh ung thư. Còn lại mỗi hộ gia đình đều có từ một, hai, thậm chí là ba trường hợp có người nhà bị căn bệnh này”
Hàng xóm nhà chị Tùng – gia đình nhà anh Nguyễn Xuân Quyên, cũng có người chết vì ung thư, đó là mẹ anh, bà Nguyễn Thị Tịch. Anh Quyên buồn bã nói: “chẳng biết bao giờ thì đến lượt mình? Ở đây, căn bệnh ung thư có thể đến với bất kỳ ai, bất kỳ lúc nào”. Anh lại tiếp lời: “Phía sau nhà tôi là có cháu Nguyễn Hữu Tài bị ung thư gan, mất khoảng vài năm trước, khi ấy cháu mới 12 tuổi. Ngược xuống phía dưới một chút là hai anh em ruột Nguyễn Văn Tạ (38 tuổi) và Nguyễn Văn Tấn (22 tuổi), cả hai đều mất vì liên quan đến ung thư gan”.
Theo số liệu do Trung tâm Y tế thị trấn Quốc Oai cung cấp, có ít nhất 20 người đã tử vong và hàng chục người đang trong giai đoạn điều trị bệnh ung thư tại nhà riêng – đây là những bệnh nhân bị ung thư và mất trong 2 năm 2005, 2006 và 5 tháng đầu năm 2007. Trong đó, riêng thôn Đình Tổ chiếm gần một nửa số bệnh nhân bị ung thư chết trong thời gian qua.
Đi tìm nguyên nhân
Đa số người dân tại đây cho rằng nguyên nhân gây nên đại họa trên là do nguồn nước. Ở đây, nguồn nước mà cư dân đang dùng được bơm từ lòng đất bằng máy bơm rồi lọc thủ công bằng cát, sỏi và than hoạt tính. “Tuy nhiên, nguồn nước ở đây có thể đã bị ô nhiễm rất nặng. Dải đất của tổ 1 đang sống là dải ao chứa đường ống nước thải của toàn thôn. Mặt ao đen ngòm, bằng cảm quan có thể nhìn thấy dưới mặt nước đó khó có loài sinh vật nào tồn tại được ngoài các vi sinh vật có hại cho sức khỏe của con người” – anh Quyên nhận định.
Dẫn chứng về nguồn nước ngầm bị ô nhiễm, anh Quyên đã làm một thí nghiệm nhỏ. Anh lấy lá của cây chè xanh cho vào 3 chậu nước khác nhau gồm: nước mưa, nước giếng khoan chưa lọc và nước giếng khoan đã qua công đoạn lọc thủ công. Sau khi cho lá chè xanh vào khuấy đều lên, bằng mắt thường có thể quan sát thấy: Hai chậu nước giếng khoan đều chuyển sang màu tím nhạt, riêng chậu nước mưa thì nước vẫn trong.
“Thí nghiệm” của anh Quyên là có cơ sở, tuy nhiên, vẫn cần một bằng chứng khoa học cụ thể để xác minh nguyên nhân của dịch ung thư nơi đây. Còn chính quyền địa phương lại trả lời không hay biết có chuyện này!
Ông Trần Văn Thảo – trưởng thôn Đình Tổ cho biết: “Hiện tại 5 xóm trong thôn đều có người mắc các bệnh liên quan đến ung thư, nhưng rải rác chứ không phân bố đều. Riêng xóm 1, dải đất bên trái nằm dọc theo bờ ao là tình hình bệnh bùng phát nghiêm trọng, hầu hết mỗi hộ gia đình đều có ít nhất một người mắc bệnh. Duy nhất tại đây chỉ có một hộ chưa có người có biểu hiện bị chứng bệnh liên quan đến ung thư. Trong tất cả các cuộc họp với các đoàn thể, chính quyền địa phương tôi đều có đưa vấn đề này ra nhưng không hiểu sao chẳng thấy có động thái nào của các cơ quan ở đây nhằm giúp nhân dân cả. Nhiều khi nhân dân kéo đến nhà, chất vấn đòi tôi phải viết đơn kiến nghị lên cấp trên để họ về xem xét, sớm tìm ra nguyên nhân để người dân còn biết để phòng tránh. Và chúng tôi chỉ còn có cách nhờ đến tiếng nói của các cơ quan báo chí ”.
Còn theo ông Nguyễn Văn Dũng – Phó Chủ tịch UBND thị trấn Quốc Oai, đó là những thông tin sai lệch. Ông còn khẳng định rằng: “Tôi là lãnh đạo địa phương, có thông tin gì tôi phải biết chứ. Nếu sự thực có việc xảy ra tình hình ung thư đồng loạt tại thôn Đình Tổ trong hai năm vừa qua, thì trong các cuộc họp giao ban hàng tháng tôi phải được báo cáo. Đây là thông tin không đúng”
Bác sỹ Tuấn – Trạm trưởng Trạm Y tế thị trấn Quốc Oai cho biết thêm:“Tôi mới về trạm y tế được khoảng vài năm trở lại đây từ năm 2003 nên cũng không nắm rõ số người bị bệnh ung thư tử vong trở về trước có con số thực tế là bao nhiêu. Tại sổ sách khai tử của trạm y tế bàn giao lại, tôi có phát hiện một số bệnh nhân tử vong do ung thư có dấu hiệu cao tại thôn Đình Tổ, nên có làm văn bản đề nghị lên cấp trên. Sau khi có kiến nghị của tôi thì có một đoàn y tế của tỉnh về kiểm tra và phát hiện nồng độ khí CO2 cao gấp 70 lần so với các khu vực khác. Có tình trạng này có lẽ là do trước đây cạnh thôn Đình Tổ là thôn Hoa Vôi, ở đấy quanh năm 17 lò vôi thi nhau nhả khói, bụi bay mù mịt… Tuy nhiên, người dân phản đối nhiều nên cuối năm vừa qua, chính quyền địa phương đã nghiêm cấm tình trạng nung vôi trong vùng”.
“Bệnh ung thư bùng phát tại địa phương trong thời gian qua có thể là do ô nhiễm không khí là chủ yếu, phần nhỏ nữa là ô nhiễm nguồn nước. Nên tại đây đã dẫn đến tình trạng ung thư cao và xảy ra đồng loạt trong một thời gian ngắn. Trước đây, độ tuổi mắc bệnh ung thư chủ yếu là người già, thì nay đã “trẻ hóa” và trở thành một thực trạng đáng báo động” – Bác sỹ Tuấn phỏng đoán.
Đã đến lúc các cơ quan chức năng vào cuộc
Theo lời bác sỹ Tuấn – Trạm trưởng Trạm y tế thị trấn Quốc Oai: “Trạm y tế chỉ biết thống kê những bệnh nhân bị ung thư để nắm số liệu chính xác cũng như những khuyến cáo người dân dùng nước sinh hoạt phải qua lọc nếu nước lấy từ giếng khoan đồng thời tự bảo vệ môi trường sống xung quanh. Cấp cơ sở chúng tôi chỉ có thể làm được như vậy thôi. Rất mong các cơ quan sớm về địa phương để tìm cách giúp đỡ nhân dân.”
Đại dịch ung thư đã vượt khỏi vòng kiểm soát của một đơn vị y tế cấp xã. Nếu không có sự vào cuộc của các ban nghành chức năng liên quan, người dân lại tiếp tục phải hứng chịu những nỗi đau, từ hết đời này sang đời khác.
Lại một lần nữa, câu chuyện buồn tại Đình Tổ – Quốc Oai lại nhắc người ta “nhớ về” những cái chết thương tâm mang tên “ung thư” tại một số địa phương bùng phát trong suốt thời gian qua. Mà nguyên nhân đa phần đều liên quan đến các vấn đề ô nhiễm môi trường. Vậy đâu là biện pháp giải quyết và nó thuộc thẩm quyền của ai? Bao giờ mới hết tin người dân mắc bệnh ung thư do các vấn đề môi trường?
