EU cấm sử dụng đạn chì săn bắn chim để bảo vệ môi trường

17/02/2023

Hàng triệu viên đạn chì sử dụng trong săn bắn chim hoặc động vật mỗi năm có thể đe dọa hoặc hủy diệt thiên nhiên hoang dã.

Bắt đầu từ 16/2, Ủy ban châu Âu thông qua lệnh cấm bắn chim bằng đạn chì ở tất cả các vùng đất ngập nước trên toàn bộ 27 quốc gia EU cũng như Iceland, Na Uy và Liechtenstein, để giải quyết tình trạng một triệu con chim nước chết vì ngộ độc chì mỗi năm.

Các vùng đất ngập nước chiếm 11% diện tích EU và bao gồm các môi trường sống giàu động vật hoang dã từ khu vực cửa sông, đồng bằng châu thổ, sông, hồ, đầm nước ngọt, vùng đất than bùn cho tới các vùng đất ngập nước nhân tạo. Mỗi năm, EU thải ra môi trường hàng nghìn tấn chì, trong đó có 57% từ bắn súng thể thao, 32% từ hoạt động săn bắn và 11% từ hoạt động câu cá tại các khu vực này, gây ảnh hưởng tới nhiều loại động vật, đặc biệt là chim.

Khi ở ngoài môi trường tự nhiên, các loài chim nước thường ăn phải các mẩu đạn từ các hoạt động săn bắn và sử dụng súng của con người do nhầm lẫn với thức ăn. Một khi ăn phải chì, những con chim này sẽ bị suy yếu do các chất độc trong cơ thể được giải phóng. Nguy hiểm hơn, những động vật ăn xác và các loài chim săn mồi ăn những con chim này sẽ tiếp tục bị ngộ độc, từ đó khiến cả hệ sinh thái bị ô nhiễm chì.

Phim X-quang chụp đường tiêu hóa của con đại bàng trắng con chứa nhiều vết đạn chì. (Ảnh: Jacobson et al, courtesy of Journal of the American Veterinary Medical Association)

Do đó, Ủy ban châu Âu đã chính thức ban hành lệnh cấm bắn chim bằng đạn chì. Lệnh cấm có hiệu lực từ 16/2 này sẽ buộc toàn bộ các thợ săn sử dụng các loại đạn không độc hại đối với môi trường như đạn thép, bismuth hoặc các kim loại không độc hại khác trong phạm vi 100m của các vùng đất ngập nước.

Ngay sau khi động thái này được công bố, các nhà hoạt động môi trường trên khắp EU đã thể hiện sự đồng tình của mình. Ông Barbara Herrero, quan chức cấp cao về chính sách thiên nhiên của EU tại BirdLife Europe nhận định đây là một tin tức lớn, đồng thời ca ngợi châu Âu đã giải quyết được một nan đề lớn về môi trường.

Tiến sĩ Julia Newth từ Wildfowl & Wetlands Trust (WWT) cũng chia sẻ sự ủng hộ của mình khi nhận định rằng đây là một cột mốc quan trọng với châu Âu. Bà giải thích rằng đạn chì đã làm ô nhiễm nhiều vùng đất ngập nước trong hơn một thế kỷ và lệnh cấm sẽ đem lại một tương lai tươi đẹp hơn.

Tuy nhiên theo bà Newth, dù đây là một tin tức tốt thì vẫn còn rất nhiều điều các chính phủ châu Âu cần phải làm, đặc biệt là ở khoản đảm bảo lệnh cấm được thực thi nghiêm túc.

Trước đó, vấn đề này cũng từng được các quốc gia EU thảo luận và thực hiện nhưng hiệu quả không đồng bộ. Việc sử dụng đạn chì trên mọi vùng đất đã bị cấm ở Đan Mạch, Hà Lan và vùng Flanders của Bỉ. Mặt khác, Pháp, Hy Lạp, Thụy Điển, Bulgaria, Slovakia, Cyprus, Luxembourg và Malta đều đã có những lệnh cấm tại các vùng đất ngập nước. Tuy nhiên, một số quốc gia chỉ áp dụng lệnh cấm một phần trong khi các nước gồm Ba Lan, Romania và Ireland không có bất kỳ hạn chế nào cả.

Nhận định về tình hình hiện tại, Cơ quan Hóa chất Châu Âu cho biết lệnh cấm sử dụng đạn chì để săn bắn chim tại các vùng đất ngập nước trên toàn EU hài hòa với luật pháp của các quốc gia dưới nhiều hình thức khác nhau. Trong tương lai, cơ quan này sẽ tiếp tục thúc đẩy các lệnh cấm rộng rãi hơn trên toàn liên minh, bao gồm cả đạn được sử dụng trong săn bắn và bắn súng thể thao ngoài trời hay chì được sử dụng làm mồi câu cá.

Nguồn:

An Đông (T/h)/Tạp chí Môi trường & Đô thị