Sự hỗ trợ từ bầy đàn giúp voi con giảm căng thẳng khi mất mẹ

Nghiên cứu mới đây do Đại học Bang Colorado, Viện Sinh học Bảo tồn Smithsonian và Chương trình Bảo tồn voi ở Kenya phối hợp thực hiện cho hay các thành viên trong đàn voi xavan châu Phi đã hỗ trợ giúp giảm căng thẳng cho những chú voi con bị mất mẹ. Báo cáo đăng trên Tạp chí Communications Biology trong một nghiên cứu đánh giá mức độ căng thẳng của những chú voi voi mồ côi và khả năng phục hồi của chúng sau một mất mát lớn.

Trong vài thập kỷ qua, số lượng voi xavan châu Phi, loài động vật trên cạn lớn nhất trên thế giới, đã suy giảm nghiêm trọng do nạn săn trộm và tình trạng hạn hán gia tăng. Bởi vì quá trình trưởng thành của voi khá dài (mất 20 năm để voi đạt kích thước tối đa), số trường hợp voi con mất mẹ cũng gia tăng lên đáng kể. Thêm vào đó, voi con phụ thuộc phần lớn vào mẹ trong thập kỷ đầu tiên của cuộc đời. Đó là lý do các nhà nghiên cứu cho rằng cần đánh giá mức độ căng thẳng của những chú voi mồ côi khi phải thích nghi với những thay đổi đột ngột khi thiếu vắng sự chăm sóc của mẹ.

Để tìm hiểu thêm về mức độ căng thẳng của những chú voi con mồ côi, các nhà nghiên cứu đã theo dõi một số đàn voi trong hơn một năm, đặc biệt theo dõi cẩn thận thời điểm chúng đi vệ sinh. Các nhà nghiên cứu đã thu thập các mẫu và kiểm tra nồng độ chất chuyển hóa glucocorticoid (GCM) — một cách tương đối dễ dàng để đo mức độ căng thẳng ở động vật có vú. Để đối chứng, nhóm nghiên cứu thu thập và thử nghiệm mẫu từ 25 voi con mồ côi (từ 7 tới 21 tuổi) và 12 voi con được mẹ nuôi dưỡng.

Một chú voi mồ côi 13 tuổi đang vượt sông Ewaso N’giro cùng những “người bạn voi” cùng tuổi (Ảnh: Jenna Parker).

Kiểm tra mức độ GCM, các chuyên gia đã rất ngạc nhiên khi thấy rằng về tổng thể mức độ GCM của nhóm voi mồ côi không cao hơn nhiều so nhóm đối chứng. Nhưng có một số khác biệt riêng lẻ. Chẳng hạn như những con voi con kết thân với những “người bạn” cùng tuổi trong đàn có mức GCM thấp hơn so với những con có ít sự hỗ trợ từ bầy đàn. Ngoài ra, voi con mất mẹ sống trong các nhóm lớn hơn cũng có mức GCM thấp hơn.

Từ đó, nhóm nghiên cứu đi tới kết luận sự hỗ trợ tốt từ bầy đàn có thể giúp những chú voi mất mẹ giảm bớt những căng thẳng mà chúng phải trải qua.

Nguồn:
Huyền Trang/ Tạp chí Bảo vệ Rừng và Môi trường