“Tai họa kép” tàn phá rừng dương ven biển Phú Yên

Rừng dương ven biển được mệnh danh là “lá chắn thép” chống bão, chống cát bay, góp phần cải tạo đất, đem lại màu xanh cho những vùng đất có nguy cơ bị hoang mạc, sa mạc hóa… Thế nhưng hiện nay, hàng chục hecta rừng thuộc xã An Ninh Đông (huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên) đứng trước nguy cơ xóa trắng vì nắng nóng và sự tàn phá của người dân.

Trên tuyến đường dọc ven biển từ TP Tuy Hòa đi An Ninh Đông, khi qua khỏi cầu An Hải, theo ghi nhận của PV, hai bên đường là những hàng phi lao khô khốc, chết trơ gốc do nắng nóng. Cùng với đó, nhiều cây đã bị chặt hạ, có cây chưa chết cũng bị chặt ngang, tỉa cành, tàn phá vô tội vạ.

Dấu hiệu còn lại của một rừng cây

Người dân địa phương cho biết, một phần nguyên nhân là do nắng hạn. Một phần khác do người nuôi tôm bơm nước ngọt ra để trung hòa độ mặn cho hồ nuôi nên mạch nước ngầm xuống thấp, dẫn đến cây chết nhanh và nhiều.

“Cùng với đó, nhiều người dân thấy cây khô chết, đã vào chặt hạ mang về làm chất đốt. Có cây chưa chết họ cũng chặt luôn. Gặp nắng nóng, cây thiếu sức sống, nên xảy ra hiện tượng chết tràn lan”, một người dân lý giải.

Theo báo cáo của UBND xã An Ninh Đông, diện tích rừng phòng hộ chết do nắng hạn là 56 ha. Trong đó, rừng giao cho các hộ dân quản lý là 44 ha, rừng thuộc quản lý của UBND xã 12 ha.

Theo ông Phạm Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã An Ninh Đông, sau khi rừng phòng hộ bị thiệt hại do nguyên nhân bất khả kháng (khô hạn), lại xảy ra tình trạng người dân địa phương vào đốn hạ số cây, tận dụng cành nhánh, cây khô làm củi. UBND xã dùng nhiều biện pháp, tăng cường công tác tuyên truyền và bảo vệ nhưng người dân vẫn chặt phá.

“Nhiều lần xã đã nhắc nhở, thế nhưng buổi trưa một số người vẫn lén vào rừng chặt phi lao làm củi”, ông Tuấn nói. Về giải pháp khắc phục lâu dài, ông Tuấn cho biết đã báo cáo lên huyện để có kế hoạch chỉ đạo trồng rừng thay thế phù hợp.

Đến nay, tỉnh Phú Yên đã có hơn 2.750 ha rừng bị chết do nắng hạn kéo dài, trong đó 180 ha là rừng trồng ven biển. Loại rừng bị chết khô chủ yếu là phi lao, bạch đàn, dầu rái, sao đen… Tình hình nắng nóng làm phát sinh hơn 40 vụ cháy, thiệt hại hơn 500 ha rừng trồng, khả năng phục hồi rừng bị cháy rất thấp do nắng hạn dài ngày.

Thống kê của Ban điều hành dự án trồng rừng ven biển Phú Yên cho thấy, trong hơn 460 ha rừng phòng hộ trồng mới và trồng bổ sung giai đoạn 2015 – 2019, đã có 189 ha chết trắng do nắng hạn. Những diện tích rừng trong dự án còn lại hiện đang có hiện tượng khô héo, mất sức sống, tập trung ở các huyện, thành phố ven biển như Tuy An và Tuy Hòa.