Cho phép doanh nghiệp tự dán nhãn năng lượng

ThienNhien.Net – Ngày 28-12-2016, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh ký ban hành Thông tư 36/2016/TT-BCT thay thế Thông tư 07/2012 về Quy định dán nhãn năng lượng cho các phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng, theo hướng bãi bỏ các quy định đang gây khó cho doanh nghiệp. Đồng thời đẩy mạnh công tác hậu kiểm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Những phàn nàn từ doanh nghiệp

Chương trình Dán nhãn năng lượng dưới hình thức tự nguyện được Tổng cục Năng lượng, Bộ Công thương thực hiện từ năm 2006 đến năm 2011. Do là tự nguyện nên giai đoạn này có chưa đầy 10 doanh nghiệp đăng ký tham gia. Tuy nhiên từ đầu năm 2012, chương trình áp dụng chế độ bắt buộc, số lượng doanh nghiệp đăng ký đã tăng lên nhanh chóng. Trong đó, bảy mặt hàng nhập khẩu được cấp chứng nhận và dán tem nhiều nhất là điều hòa không khí, tủ lạnh, tivi, máy giặt, quạt điện, nồi cơm điện và đèn chiếu sáng.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, nhiều doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp khẩu cho rằng quy trình cấp chứng nhận và dán nhãn tại Thông tư 07 rườm rà, nhiều thủ tục, tốn kém thời gian, chi phí và gây không ít khó khăn cho họ. Chẳng hạn, doanh nghiệp phải tiến hành thử nghiệm nhiều lần đối với cùng một model sản phẩm để đáp ứng yêu cầu về đăng ký chứng nhận nhãn năng lượng. Trong khi, hiện tại, trên toàn quốc chỉ có một phòng thử nghiệm hiệu suất năng lượng cho động cơ điện đặt tại Hà Nội. Các doanh nghiệp tại miền trung và miền nam gặp khó khăn, tốn kém khi phải vận chuyển các động cơ có kích thước, khối lượng lớn tới cơ sở thử nghiệm này để thực hiện thử nghiệm.

Bên cạnh đó, Thông tư số 07 quy định các phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng, kể cả sản xuất và nhập khẩu đều phải được thử nghiệm tại phòng thử nghiệm độc lập để bảo đảm tính minh bạch, chính xác. Tuy nhiên, quy định này sẽ làm tăng chi phí cho các nhà sản xuất và nhập khẩu.

Thông tư 07 quy định việc công nhận và chỉ định các phòng thử nghiệm hiệu suất năng lượng độc lập tại nước ngoài. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có hai phòng thử nghiệm độc lập tại Hàn Quốc và Thái Lan đăng ký và được chỉ định. Vì vậy các nhà sản xuất tại nước ngoài không có nhiều lựa chọn trong việc thử nghiệm sản phẩm hàng hóa tại nước ngoài …

Các nhà sản xuất nước ngoài hay các công ty nhập khẩu cũng phàn nàn về việc phải có mẫu hàng hóa được kiểm tra bởi đơn vị do Bộ Công thương chỉ định. Trong khi, hầu hết các sản phẩm nhập khẩu đều đã được kiểm tra bởi các đơn vị được thế giới công nhận, trước khi đưa ra thị trường. Do vậy, quy định buộc các sản phẩm này phải kiểm tra lại là không cần thiết và không phù hợp, đặc biệt là trong điều kiện hạn chế về năng lực và nguồn lực của các tổ chức kiểm nghiệm tại Việt Nam, đã gây ra tình trạng chậm trễ nghiêm trọng khi thông quan, gây tốn phí đáng kể cho các nhà sản xuất và nhập khẩu.

Tạo thông thoáng, tăng hậu kiểm

Bộ Công thương cho rằng, mục tiêu của việc sửa đổi Thông tư số 07 là phải giải quyết được toàn bộ các vấn đề khó khăn vướng mắc nêu trên, tạo điều kiện thông thoáng cho thủ tục dán nhãn năng lượng, thông thoáng trong xuất nhập khẩu hàng hóa. Tuy nhiên cần đẩy mạnh kiểm soát hậu kiểm để tăng cường việc tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

So với Thông tư 07 ban hành năm 2012, Thông tư số 36 ban hành ngày 28-12-2016 được sửa đổi một số điểm như sau:

Cho phép doanh nghiệp tự công bố mức hiệu suất năng lượng và dán nhãn năng lượng trên phương tiện thiết bị sản xuất, nhập khẩu và tự chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm công bố và dán nhãn.

Cho phép doanh nghiệp sử dụng kết quả thử nghiệm hiệu suất năng lượng một lần đối với mỗi model sản phẩm, áp dụng cho các tất cả các sản phẩm hàng hóa sản xuất trong nước, cũng như hàng nhập khẩu có cùng model, cùng nhà sản xuất, xuất xứ và cùng đặc tính kỹ thuật, đồng thời không giới hạn thời gian hiệu lực của phiếu thử nghiệm.

Cho phép việc thử nghiệm dán nhãn năng lượng được thực hiện bởi các tổ chức thử nghiệm độc lập hoặc các phòng thử nghiệm của nhà sản xuất trong nước và nước ngoài. Không giới hạn về việc phải thử nghiệm dán nhãn năng lượng tại các tổ chức thử nghiệm độc lập.

Công nhận kết quả thử nghiệm của các tổ chức thử nghiệm độc lập hoặc các phòng thử nghiệm của nhà sản xuất trong nước và nước ngoài đáp ứng các điều kiện theo quy định, hoặc các tổ chức thử nghiệm tại nước ngoài là tổ chức thử nghiệm được công nhận theo Tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 (hoặc tương đương).

Căn cứ để thử nghiệm, đánh giá hiệu suất năng lượng của phương tiện, thiết bị là các TCVN hoặc các quy định của Bộ Công thương tương ứng.

Đối với các tổ chức thử nghiệm độc lập và các phòng thử nghiệm của nhà sản xuất ở nước ngoài không cần đăng ký để được Bộ Công thương chỉ định hay công nhận, thừa nhận. Các doanh nghiệp đăng ký dán nhãn năng lượng cho sản phẩm hàng hóa nhập khẩu chỉ cần gửi hồ sơ, tài liệu chứng minh các phòng thử nghiệm nêu trên đáp ứng các điều kiện và gửi kèm cùng hồ sơ đăng ký dán nhãn năng lượng về Bộ Công thương.

Quy định mới cũng miễn trừ dán nhãn năng lượng đối với hàng hóa nhập khẩu phi thương mại, hàng hóa, phụ tùng thay thế, dự phòng nhập khẩu đơn chiếc phục vụ cho các công trình, dự án, nhà máy sản xuất; hàng hóa, vật tư thiết bị tạm nhập – tái xuất; hàng quá cảnh chuyển khẩu; hàng hóa doanh nghiệp trong nước sản xuất, gia công phục vụ xuất khẩu; hàng hóa thuộc lĩnh vực an ninh quốc phòng, bí mật quốc gia, an toàn bức xạ hạt nhân;

Doanh nghiệp có quyền lựa chọn nhãn năng lượng điện tử đối với các phương tiện, thiết bị phù hợp cho việc sử dụng nhãn năng lượng điện tử hoặc sử dụng nhãn năng lượng giấy thông thường.

Bộ Công thương tiếp nhận hồ sơ qua Cổng dịch vụ công trực tuyến online.moit.gov.vn, theo đó doanh nghiệp đăng ký dán nhãn năng lượng được lựa chọn hình thức gửi hồ sơ online, dịch vụ công ở mức độ 4 xử lý hoàn toàn trên mạng, hoặc gửi hồ sơ về Bộ Công thương qua đường bưu điện.

Thông tư 36/2016/TT-BCT cũng yêu cầu cơ quan quản lý Nhà nước tăng cường quản lý hậu kiểm sau khi doanh nghiệp tiến hành dán nhãn và lưu thông trên thị trường.

Nguồn: