Sau 3 năm thi công, người ta mới té ngửa ra rằng: dự án thủy điện Hố Hô vẫn chưa có phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư cùng hàng loạt sai sót không thể chấp nhận khác. Sự tuỳ tiện của chủ đầu tư đã làm nhiều đơn vị và ngành chức năng ở Hà Tĩnh lâm vào tình cảnh dở khóc dở cười.
Dự án thuỷ điện Hố Hô với tổng mức vốn đầu tư trên 250 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển điện miền Bắc thuộc Công ty Điện lực 1 làm chủ đầu tư theo hình thức BOO (xây dựng, sở hữu, kinh doanh). Công trình gồm 2 tổ máy có tổng công suất 13MW; dung tích 38 triệu m3; diện tích lưu vực lòng hồ 265,26ha. Thân đập và nhà máy đặt trên đất xã Tân Đức, huyện Hướng Hoá, tỉnh Quảng Bình, nhưng toàn bộ diện tích lòng hồ và hệ thống xả lũ lại nằm trên đất xã Hương Liên, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh.
 Đến nay công trình đã hoàn thành tới 80% khối lượng. |
Đến nay sau gần 3 năm thi công và khi khối lượng thực hiện đã đạt tới 80%, chính quyền và ngành chức năng ở Hà Tĩnh mới phát hiện ra hàng loạt sai sót. Một dự án quy mô hàng trăm tỷ, liên quan đến đời sống của hàng ngàn người dân, hàng trăm ha đất sản xuất, hàng trăm ha rừng thế nhưng chẳng hiểu vì sao vẫn được phê duyệt khi chưa có phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư. Thậm chí công trình được khởi công ngay cả khi thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán chưa được phê duyệt.
Cách làm tuỳ tiện của chủ đầu tư không chỉ vi phạm Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng ban hành theo Nghị định 52/1999/NĐ-CP của Chính phủ mà còn đẩy ngành chức năng và nhiều đơn vị trên địa bàn vào tình thế dở khóc dở cười.
Lâm trường Chúc A là một ví dụ. Đầu năm 2007, Lâm trường tổ chức rà soát đánh giá lại hiện trạng rừng mới biết rằng 170 ha đất lâm nghiệp đang quản lý bỗng nhiên lọt vào giữa vùng lòng hồ của thuỷ điện Hố Hô mà không có bất cứ một văn bản nào hướng dẫn thu hồi đất hay chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.
Lãnh đạo xã Hương Liên, huyện Hương Khê cũng một mực khẳng định: Chính quyền địa phương không hề hay biết mặt mũi dự án vuông tròn ra sao, dù theo quy định của pháp luật thì chủ đầu tư phải thống nhất với chính quyền về phương án bồi thường giải phóng mặt bằng và phương án thuê đất lòng hồ.
Theo phân tích của một số chuyên gia: công trình thuỷ điện Hố Hô còn phá vỡ quy hoạch sử dụng nguồn nước lưu vực Sông Cả của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, bởi phía thượng nguồn đã được quy hoạch làm hồ chứa Chúc A với diện tích lưu vực 175 km2.
Hiện tại công trình đã hoàn thành tới 80% khối lượng và do vậy các cấp chính quyền ở Hà Tĩnh không còn nhiều sự lựa chọn trong việc xử lý vi phạm. Trong một động thái mới nhất, tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định giao chủ đầu tư lập lại phương án tổng thể bồi thường hỗ trợ tái định cư và khẩn trương hoàn tất các thủ tục pháp lý. Một quyết định được xem là để “hợp lý hoá” cho những điều bất hợp lý mà không hiểu vì sao vẫn mặc nhiên tồn tại trong suốt quá trình thi công công trình.
