Sáng 20/11, tại trụ sở Văn phòng Quốc hội, Ban Công tác Đại biểu (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) phối hợp với Mạng lưới giám sát buôn bán động, thực vật hoang dã toàn cầu (TRAFFIC) tổ chức Tọa đàm khoa học “Hoàn thiện khung pháp luật về Bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm”. Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu Đặng Xuân Phương chủ trì Tọa đàm.
Tham dự Tọa đàm có các Ủy viên đại diện cho Ủy ban Tư pháp; Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội và một số đại biểu Quốc hội. Ngoài ra, dự Tọa đàm còn có Phó Cục trưởng Cục Bảo tồn và đa dạng sinh học (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Hoàng Thị Thanh Nhàn; Giám đốc Văn phòng Dự án tổ chức TRAFFIC tại Việt Nam Sarah Ferguson cùng các chuyên gia.
Tại cuộc tọa đàm, nhiều ý kiến kiến nghị, đề xuất, giải pháp nhằm bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm đã được trình bày và thảo luận. Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử phối hợp cùng với tổ chức TRAFFIC ghi nhận, tổng hợp ý kiến phát biểu để đề xuất thêm trong các hoạt động liên quan, có thể lồng ghép trong các hoạt động bồi dưỡng đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại Tọa đàm khoa học:
Toàn cảnh hội đàm.
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu Đặng Xuân Phương cho biết: Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã có những chính sách và hành động được thế giới đánh giá cao trong việc bảo tồn đa dạng sinh học và các giống loài động thực vật hoang dã, cụ thể như việc hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng, thành lập các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã cũng như thực thi các cam kết về bảo vệ các loài động vật hoang dã quý, hiếm trong sách đỏ.
Tại Tọa đàm, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, nguyên Phó trưởng Ban Công tác đại biểu Quốc hội Ngô Tự Nam bày tỏ sự băn khoăn về tình trạng săn bắn, giết mổ, tiêu thụ động vật hoang dã không chỉ ở vùng sâu vùng xa mà diễn ra ở cả các thành phố lớn. Ngoài ra, thói quen tiêu dùng động vật hoang dã đã dẫn đến suy giảm loài động vật quý hiếm. Những hành động này cùng với việc tàn phá rừng đã ảnh hưởng, tác động rất lớn đến môi trường.
Đồng thuận với quan điểm trên, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Đặng Đình Luyến kiến nghị thêm rằng cần xem lại quy định pháp luật xử lý vi phạm đối với các hành vi giết mổ, săn bắn, tiêu thụ động vật hoang dã đã đủ chưa. Nếu thấy chưa đủ thì cần bổ sung chỉnh lý; cần thiết nên xây dựng một luật chuyên ngành về bảo vệ động vật hoang dã với mức phạt cao hơn.
Đề cập tới nguyên nhân của tình trạng động vật hoang dã đang đứng trước nguy cơ tiệt chủng, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa khẳng định: Thực tế việc tiêu thụ động vật hoang dã lại thuộc về những người giàu có, thậm chí người có chức vụ là chính. Nhiều người có nhận thức rằng, sử dụng một ít bộ phận của động vật hoang dã sẽ tốt cho sức khỏe, có tác dụng chữa bệnh. Về phương diện phong thủy thì sẽ đem lại may mắn, thậm chí có người nuôi động vật hoang dã như là trào lưu nuôi thú cưng.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Nguyễn Thị Mai Hoa nêu quan điểm: Cần tuyên truyền thay đổi nhận thức, nêu gương của người đứng đầu các cơ quan, ban ngành trong việc cấm sử dụng động vật hoang dã. Song song với đó tuyên truyền cho người dân không nên tặng quà là các sản phẩm chế biến từ động vật hoang dã đến các lãnh đạo, bạn bè, người thân…
Góp ý về việc ngăn chặn tiêu thụ động vật hoang dã và tiêu thụ các sản phẩm chế biến từ động vật hoang dã, Phó Cục trưởng Cục Bảo tồn và đa dạng sinh học (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Hoàng Thị Thanh Nhàn nêu ý kiến: Hiện nay, chúng ta có nhiều luật, văn bản đề cập đến việc xử phạt hành vi săn bắn, tiêu thụ, chế biến, tàng trữ động vật hoang dã nhưng chế tài thực thi còn chưa hiệu quả và chưa có báo cáo giám sát việc thực thi pháp luật. Nếu việc xử lý các hành vi vi phạm được đề cập, thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng thì sẽ giảm được tình trạng săn bán động vật hoang dã.
Nhiều ý kiến kiến nghị, đề xuất, giải pháp nhằm bảo vệ động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm đã được trình bày và thảo luận tai cuộc tọa đàm.
Giám đốc Văn phòng Dự án tổ chức TRAFFIC tại Việt Nam Sarah Ferguson khẳng định: Việt Nam đã đạt được những thành tựu tiến bộ trong việc ban hành các công cụ pháp lý nhằm chấm dứt nạn buôn bán động vật hoang dã. Tuy nhiên, cần phải tiếp tục hoàn thiện khung pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã nguy, cấp, quý hiếm. Cụ thể, bà Sarah Ferguson khuyến nghị Việt Nam cần có một luật riêng quy định về việc bảo vệ động vật hoang dã, cùng với đó phải có sự thống nhất trong các luật, trong đó nhấn mạnh đến giảm nguồn cung-cầu động vật qúy hiếm.
Phát biểu kết luận Tọa đàm, Phó trưởng Ban Công tác đại biểu Đặng Xuân Phương khẳng đinh: Từ năm 1994, nước ta đã ký kết và trở thành viên của Công ước CITES. Bộ luật Hình sự có hai tội danh liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã và bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm. Bên cạnh đó, lần đầu tiên trong lịch sử lập pháp nước ta, quy định xử lý hình sự cả pháp nhân thương mại nếu phạm các tội này. Điều này chứng tỏ thái độ hết sức nghiêm khắc của Nhà nước đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã, quý hiếm.
Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu Đặng Xuân Phương đề nghị Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử phối hợp cùng với tổ chức TRAFFIC ghi nhận, tổng hợp ý kiến phát biểu để đề xuất thêm trong các hoạt động liên quan, có thể lồng ghép trong các hoạt động bồi dưỡng đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.