Kiến nghị hạn chế thủy điện trên sông Đồng Nai

ThienNhien.Net – Căn cứ quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2006 – 2015 có xét đến năm 2025, phía thượng nguồn sông Đồng Nai sẽ có gần 20 công trình thuỷ điện lớn – nhỏ. Đây có thể là một nguồn lợi kinh tế lớn nhưng lại tiềm tàng những mối nguy hại tới môi trường cho vùng hạ lưu, đặc biệt là thành phố Hồ Chí Minh – một trung tâm kinh tế – xã hội lớn nhất cả nước.

Theo Lao Động ngày 23/11/2010, tại lưu vực sông Đồng Nai hiện nay có nhiều công trình thuỷ điện đang hoạt động, cùng hàng loạt công trình đang xây dựng hoặc trong giai đoạn lập dự án đầu tư, hoặc điều chỉnh quy hoạch…, tuy nhiên các công trình này đã, đang tác động lớn đến môi trường khu vực hạ lưu như thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM).

Cụ thể, việc phá rừng đầu nguồn để lấy mặt bằng cho công trình cộng với việc tích và xả nước trong quá trình vận hành là nguyên nhân gây lũ trong mùa mưa bão và thiếu nước nghiêm trọng cho sinh hoạt, sản xuất trong mùa khô.

Thực tế trong mùa khô vừa qua, mực nước sông Đồng Nai đã giảm khoảng 20cm và nước mặn xâm nhập sớm hơn 2 tháng so với các năm trước, khiến nhiều nhà máy nước như Tân Hiệp, Thủ Đức đã phải ngừng hoạt động khoảng 2 – 6 giờ/ngày.

Thêm nữa, ngay tại hội thảo “Các khuyến nghị của Uỷ ban Thế giới về Đập đối với phát triển thuỷ điện ở lưu vực sông Đồng Nai” tổ chức tại Vườn quốc gia Cát Tiên tháng 04/2010, các nhà khoa học cũng đã cảnh báo mối nguy hại của thuỷ điện đến đời sống sinh hoạt của nhiều tỉnh, thành vùng hạ lưu như Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu.

Do vậy, nếu xảy ra các sự cố ở các nhà máy thuỷ điện đầu nguồn thì không chỉ TP.HCM sẽ kêu cứu mà hàng loạt các tỉnh, thành Đông Nam Bộ cũng lâm nguy. Và bài học lũ lụt miền Trung là một cảnh báo nhãn tiền đối với vấn đề này.

Lo ngại trước tình trạng này, UBND TP.HCM vừa kiến nghị Thủ tướng và Bộ Công Thương xem xét điều chỉnh quy hoạch theo hướng hạn chế tối đa việc xây dựng các công trình thuỷ điện bậc thang ở vùng thượng nguồn sông Đồng Nai, thay thế bằng các nguồn năng lượng khác như điện nguyên tử, năng lượng mặt trời… nhằm tránh tác động tiêu cực đến an ninh nước.