Giảm nhu cầu nước tưới trong nông nghiệp

Lịch sử đã cảnh báo cho nhân loại rằng nền nông nghiệp mà hiện chúng ta đang áp dụng là chưa bền vững. Hiện đã thấy rõ rất nhiều mối đe doạ cho sự bền vững và năng suất ở công tác thuỷ lợi là bài học đáng phải lưu tâm đến.

Giảm được nhu cầu nước trong nông nghiệp là một nhân tố quan trọng. Trong số gần 800 triệu người nghèo khổ, thì có hàng triệu gia đình nông dân có thể cải thiện được tình trạng của mình, nếu có nước tưới, hoặc công nghệ giúp họ sử dụng được nguồn nước tại chỗ một cách có lợi hơn.

Phần lớn những gia đình này sống ở châu Phi và châu Á là những nơi có mùa khô kéo dài nên rất khó khăn hoặc không thể trồng cấy được nếu không có nước tưới. Với họ, các công nghệ thuỷ lợi thông thường là quá đắt đối với một mảnh ruộng chỉ rộng vài trăm m2. Thậm chí, những chiếc máy bơm rẻ nhất để hút nước ngầm cũng quá đắt đối với thu nhập của họ.

Bănglađet là nước đã sử dụng thành công loại bơm có tên gọi là bơm nước đạp chân (Treadle Pump). Ở nước này, các trận mưa chỉ tập trung vào mùa mưa, còn vào mùa khô ít mưa nên nhiều diện tích đất bị bỏ hoang không canh tác được, mặc dù có nước ngầm ở dưới sâu 30 m.

Trong vòng 17 năm, với những chiếc bơm nước đạp chân đã giúp nông dân canh tác được quanh năm. Thông thường người dùng bơm phải đạp chân 4-6 giờ một ngày để lấy nước tưới lúa và rau. Họ không những kiếm đủ ăn mà còn dư thừa để bán. Với giá phải chăng, bơm nước này đã giúp tăng được thu nhập trung bình của người nông dân. Nông dân ở Bănglađet đã được trang bị hàng triệu chiếc bơm, giúp canh tác được thêm nhiều hecta đất. Được sản xuất và tiếp thị tại địa phương, loại bơm này đã bổ sung thêm ít nhất là vài trăm triệu USD hàng năm cho nền kinh tế quốc dân.

Ở những vùng hiếm nước khác, nông dân nghèo đang được hưởng lợi ích nhờ những hệ thống tưới nước kiểu phun và nhỏ giọt có giá rẻ. Bắt đầu từ một hệ thống có giá 5 USD cho vườn nhà, những hệ thống tưới nhỏ giọt đã đáp ứng cho các hộ gia đình có thu nhập và quy mô khác nhau và hiện giúp cho những người nông dân với lượng nước hạn chế có thể thực hiện công việc tưới một cách hiệu quả.

Những nông dân sống ở ven dãy núi Himalaya ở Ấn Độ canh tác được trên những ruộng bậc thang và tưới nhờ nguồn nước công cộng khan hiếm. Họ hy vọng tăng gấp đôi diện tích đất trồng trọt nhờ vào các hệ thống tưới nhỏ giọt có hiệu quả gia tăng và giá cả chấp nhận được.

Để làm cho những hệ thống tưới giá rẻ được sử dụng rộng rãi đòi hỏi phải tạo ra những dây chuyền cung ứng tư nhân ở địa phương, bao gồm các nhà sản xuất, bán lẻ và lắp đặt, cũng như những đổi mới đặc biệt trong việc tiếp thị. Sự thành công của chiếc bơm nước đạp chân ở Bănglađet một phần nhờ vào việc chúng được sản xuất và bán tại chỗ và nhờ các chuyên gia tiếp thị đưa chúng đến cho người nghèo bằng các kỹ thuật sáng tạo, bao gồm những buổi chiếu phim ngoài trời và trình diễn ngay tại thôn xóm.

Paul Polak, người đi đầu trong lĩnh vực thuỷ lợi giá rẻ và chủ tịch tổ chức Phát triển Doanh nghiệp Quốc tế ở Lakewood, khẳng định rằng mục tiêu giảm  nghèo  ở nông thôn có thể thực hiện thông qua việc phổ biến các kỹ thuật tưới phục vụ cho từng hộ nhỏ, với giá phải chăng. Bằng việc làm như vậy có thể nâng được thu nhập của người nghèo.

Trong vòng vài thập kỷ tới, số người sống ở những nước khan hiếm nước sẽ tăng lên. Những công nghệ mới có thể giúp nông dân trên khắp thế giới đáp ứng lương thực cho số dân tăng thêm, đồng thời bảo vệ được các dòng sông, hồ và các tầng ngậm nước. Tuy nhiên, cũng cần đến những chuyển biến xã hội rộng lớn hơn, bao gồm việc giảm tốc độ tăng dân số và giảm mức độ tiêu dùng.