Vạn đò sông Hương

ThienNhien.Net-Những chiếc thuyền lúp xúp neo thành dải dài dọc theo hạ lưu sông Hương (đoạn từ chợ Đông Ba tới huyện Hương Điền). Những người đàn bà giặt giũ, ăn uống bên trên dòng nước rác rưởi trôi nổi. Những đứa trẻ đen nhẻm, ngượng nghịu khi gặp ống kính máy ảnh. Những kiểu “tăng gia”, có một không hai, mong kiếm thêm thu nhập bù vào cuộc sống vốn đã khốn khó… Đó là dấu ấn đọng lại khi đến xóm vạn đò trên đoạn sông Hương này.

 
Chúng tôi đến xóm vạn chài sông Hương, nhánh từ chợ Đông Ba kéo dài đến huyện Hương Trà, một chiều tháng bảy. Sông Hương thơ mộng, thuyền trôi lững lờ – những cảnh đó, có chăng chỉ còn tồn tại trong thơ nhạc hoặc ở một số đoạn sông được chú ý đặc biệt.
 
Nhìn từ xa, xóm vạn chài lúp xúp, tồi tàn giữa Huế đẹp và thơ. Nằm gọn trong tổ 15 – phường Phú Hiệp – TP. Huế, theo bác Lê Tấn Nghiệp – Tổ trưởng tổ dân phố, nơi đây tập trung 87 đò, với 456 nhân khẩu.
 
Rác nổi bập bềnh. Sông cạn, lượng rác lắng xuống nhiều. Sông đầy, nước dềnh lên, mang theo mọi thứ “phụ phế liệu” từ phía chợ Đông Ba đổ xuống. Thêm vào đó, bèo ở các hồ phía trong nội thành được đẩy ra phía sông Hương, để tiện cho việc trồng rau, sen…
 
Người dân xóm vạn chài chủ yếu làm nghề buôn bán nhỏ, xích lô… Cũng theo lời bác Lê Tấn Nghiệp, trước đây, dân vạn chài sông Hương sinh sống bằng nghề đánh cá. Những năm gần đây, sông bẩn, cá chết. Nghề đánh cá theo đó mất đi.
 
Từ năm 1995 trở lại đây, TP. Huế kết hợp với các cơ quan trong và ngoài nước, đã thực hiện nhiều biện pháp, nhằm cải thiện tình hình môi trường tại đây. Dự án nước sạch (1995) cho xóm vạn chài sông Hương, dưới sự tài trợ của Tổ chức Quốc tế Tầm nhìn thế giới (World Vision), đã được triển khai. 05 bể nước sạch đã được xây dựng tại đây. 87 hộ dân được chia thành ba nhóm, sử dụng nước tại các bể này.
 
Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, cho đến nay, nước sông vẫn được sử dụng cho một số nhu cầu sinh hoạt.
 
Lợn và cá được kết hợp nuôi trên thuyền, tăng thu nhập. Một con thuyền nhỏ, có “sức chứa” 06 chú lợn, với trọng lượng từ 40 – 50kg/con.
 
Bên cạnh đò nuôi lợn, mọi hoạt động khác vẫn diễn ra. Ban thờ và đò lợn kế nhau – hình ảnh có lẽ chỉ bắt gặp tại xóm vạn chài sông Hương.
 
Các chất thải của lợn, các chất thải từ sinh hoạt của các cư dân trên xóm vạn chài, sẽ được tận dụng vào việc nuôi cá bè.
 
Căn “nhà thuyền” này được đóng cố định trên mặt nước, sau khi con đò họ sinh sống bị phá hủy do đã quá cũ kĩ.
 
Đây là một căn nhà thuyền hiếm hoi ở xóm vạn chài sông Hương. Hiếm hoi, vì nó khá đẹp, khá chắc chắn, sạch sẽ so với những chiếc đò nơi đây.
 
Chụp ảnh cho em với chị ơi – ngây thơ em bé xóm vạn chài sông Hương
 
Bác Lê Tấn Nghiệp – Tổ trưởng Tổ 15 – Phường Phú Hiệp – TP. Huế: “Môi trường là điều nan giải nhất. Thùng rác đã có. Người dân cũng dần dần ý thức được việc vệ sinh nơi mình ở. Tuy vậy, hàng ngày, một lượng rác lớn vẫn trôi về đây. Ô nhiễm nặng nề ảnh hưởng đến sức khỏe của 456 nhân khẩu cư trú tại đây, đặc biết là phụ nữ, trẻ em. Các bệnh phụ khoa ở nữ, bệnh về đường hô hấp, viêm phổi… là những bệnh thường gặp nhất tại đây”.
 
Trên bờ, Huế vẫn bình yên, trầm mặc, với những ngôi nhà cổ kính.