khoa học xã hội Archives - ThienNhien.Net | Con người và Thiên nhiên

13 giờ trước

Khi thiên tai là “bài toán mặc định”: Nhật Bản đã chuẩn bị như thế nào?Sống chung với động đất, bão mạnh và các hiện tượng thời tiết cực đoan, Nhật Bản coi phòng chống thiên tai là một phần cốt lõi trong phát triển. Trong hơn một thập kỷ, quốc gia này đã trải qua khoảng 20% số trận động đất mạnh trên toàn cầu, nhưng thiệt hại về người và tài sản được kiểm soát nhờ sự chuẩn bị bài bản và lâu dài.Điểm then chốt trong cách tiếp cận của Nhật Bản nằm ở việc đầu tư sớm và nghiêm túc: từ luật xây dựng khắt khe, trách nhiệm dài hạn của kiến trúc sư - kỹ sư, đến việc không ngừng cập nhật tiêu chuẩn theo thay đổi của khí hậu và xã hội. Những công trình như tháp Tokyo Skytree cho thấy tư duy “thiết kế để chống chịu”, với hệ thống giảm rung, cách ly địa chấn và vật liệu mới giúp công trình thích ứng trước động đất và gió bão.Bên cạnh hạ tầng cứng, Nhật Bản cũng mạnh tay ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong dự báo rủi ro, mô phỏng bão, tối ưu thiết kế, giúp rút ngắn thời gian và nâng cao độ chính xác. Đồng thời, các giải pháp “thiên về con người” như nhà ở tích hợp không gian trú ẩn, đặc biệt phù hợp với dân số già, cũng được chú trọng.Dù vẫn còn thách thức, nhất là trong quản lý rủi ro lũ lụt và sơ tán, cách làm của Nhật Bản cho thấy một bài học quan trọng: chuẩn bị cho thiên tai ngay từ khâu quy hoạch và xây dựng sẽ giúp xã hội trở nên kiên cường hơn – điều mà nhiều quốc gia đang phải học hỏi khi thiên tai ngày càng dồn dập và khó lường ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

2 ngày trước

“Dung dưỡng” thiên taiThiên tai không chỉ là câu chuyện của tự nhiên. Khi con người còn chủ quan trước những dấu hiệu cảnh báo, khi cách ứng xử với môi trường chưa thay đổi kịp, lũ lụt, sạt lở và các hiện tượng cực đoan vì thế cũng trở nên dữ dội hơn. Chúng ta tập trung phát triển kinh tế, nỗ lực tích lũy cho hiện tại và tương lai. Nhưng chỉ một mùa thiên tai khắc nghiệt cũng có thể cuốn đi những gì đã gây dựng suốt nhiều năm, để lại những mất mát không chỉ về vật chất mà còn là sinh mạng - điều không gì bù đắp được.Thiên tai vì thế không phải điều xảy ra một cách ngẫu nhiên hay trong ngày một ngày hai. “Họa phúc hữu môi”, những hệ quả hôm nay là kết quả của cả một quá trình dài tích tụ. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét, “thuận thiên” không còn là lựa chọn mang tính khuyến nghị, mà là điều kiện để tồn tại và phát triển lâu dài.Muốn hướng tới sự bền vững, cần một tầm nhìn vượt lên trên lợi ích ngắn hạn, biết trân trọng giới hạn của tự nhiên và coi bảo vệ môi trường là nền tảng, chứ không phải là cái giá phải trả cho phát triển.Nguồn: Phương Anh/Báo Nông nghiệp & Môi trườngẢnh: UNICEF/Viet Hung ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

3 ngày trước

4 trụ cột quan trọng trong phòng, chống thiên tai Việt Nam đang đối mặt với rủi ro thiên tai ngày càng nghiêm trọng do tác động kép từ biến đổi khí hậu và các yếu tố do con người tạo ra. Trong đó, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và miền Trung được xem là hai khu vực dễ tổn thương nhất, thậm chí trở thành những “nam châm thu hút thiên tai”, theo GS.TS. Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt NamMiền Trung, khu vực hứng chịu khoảng 50% số cơn bão trên Biển Đông đang chứng kiến các hình thái thời tiết ngày càng bất thường: bão đến muộn hơn, mưa lũ cực đoan hơn, trong khi chất lượng rừng trồng và rừng phòng hộ chưa đủ để phát huy vai trò giảm nhẹ thiên tai.Từ thực tiễn này, GS.TS. Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, phòng chống thiên tai cần được coi là một phần không thể tách rời trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong bối cảnh cả nước có hàng trăm hồ, đập và thủy điện đang vận hành. Trên cơ sở đó, công tác phòng, chống rủi ro thiên tai cần tập trung vào 4 trụ cột then chốt:- Thứ nhất, quản trị thiên tai, bao gồm hệ thống chính sách, pháp luật và quy hoạch đồng bộ, bảo đảm nguyên tắc “thuận thiên”.- Thứ hai, hệ thống thông tin, với cơ sở dữ liệu đầy đủ, công nghệ dự báo và cảnh báo sớm giúp người dân chủ động ứng phó.- Thứ ba, nâng cao năng lực, từ mô hình tổ chức, lực lượng phòng chống thiên tai đến năng lực của chính quyền và cộng đồng.- Thứ tư, chuẩn bị phương án ứng phó, với các kịch bản thiên tai cụ thể, nguồn lực sẵn sàng và khả năng phối hợp hiệu quả khi rủi ro xảy ra.Bốn trụ cột này chính là nền tảng để Việt Nam giảm thiểu thiệt hại, tăng khả năng chống chịu và thích ứng trước một tương lai thiên tai ngày càng khó lườngNguồn: Báo Nông nghiệp & Môi trường ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

4 ngày trước

Châu Á trước nỗi lo thiên tai ngày càng khốc liệtKhông chỉ Philippines hay Việt Nam, nhiều quốc gia châu Á đang hứng chịu các hiện tượng thời tiết cực đoan gia tăng, gây tổn thất lớn về người, tài sản và kinh tế. Theo Liên Hợp quốc, trong 20 năm qua, châu Á là khu vực chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu.Biến đổi khí hậu đang làm gió mùa trở nên dữ dội hơn, mưa lớn tập trung, kéo theo lũ lụt trên diện rộng. Dự báo đến năm 2050, thiệt hại do lũ lụt ở châu Á có thể lên tới 1.200 tỷ USD, chiếm phần lớn tổn thất toàn cầu. Riêng Việt Nam, mỗi năm có khoảng 852 triệu USD và hàng trăm nghìn việc làm bị ảnh hưởng.Các chuyên gia cảnh báo, thay vì chỉ dựa vào những công trình “cơ sở hạ tầng xám”, bao gồm các đập, kênh và công trình trị thủy quy mô lớn khác, cần chuyển sang “cơ sở hạ tầng xanh”, bao gồm các đập, kênh và công trình trị thủy quy mô lớn khác, phục hồi hệ sinh thái, rừng ngập mặn và tăng khả năng trữ nước tự nhiên của đô thị, để thích ứng hiệu quả hơn với một tương lai khí hậu nhiều rủi ro.Nguồn: Thời báo Tài chính Việt Nam ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

ThienNhien.Net

5 ngày trước

Năm 2025, nhiều kỷ lục thiên tai tại Việt Nam và trên thế giới ... Xem thêmThu nhỏ

Photo

Xem trên Facebook

Tag: khoa học xã hội

Đại dịch Covid-19: Khoa học xã hội giúp trả lời những...