Trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm tăng tác động của thiên tai, hoạt động về phòng, chống thiên tai cần chuyển từ phòng ngừa, ứng phó với thiên tai sang “quản trị thiên tai” và được lồng ghép vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của các cấp, các ngành, từng địa phương.
Cần giải pháp tổng thể phòng chống thiên tai
Ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai cho biết, hoạt động kinh tế càng phát triển thì rủi ro do thiên tai gây ra có thể càng lớn, nhất là ở những nước có sự phát triển thiếu đồng bộ về nhiều mặt. Vì thế, công tác phòng, chống thiên tai là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và được ưu tiên hàng đầu, là yếu tố quan trọng, quyết định đến quy mô, tốc độ tăng trưởng, phát triển kinh tế – xã hội và xóa đói giảm nghèo.
“Công tác này đòi hỏi phải có giải pháp tổng thể, bên cạnh các kinh nghiệm truyền thống, cần tiếp tục phát triển các cơ sở hạ tầng thiết yếu và đặc biệt là tăng cường, phát triển các công cụ hỗ trợ, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và khoa học công nghệ trong dự báo, cảnh báo và quản lý thiên tai tổng hợp. Hoạt động về phòng, chống thiên tai cũng cần được lồng ghép vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của các cấp, các ngành và từng địa phương”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.
Xây dựng mô hình Văn phòng phòng chống thiên tai chuyên trách
Lào Cai là một tỉnh miền núi phía Bắc những năm gần đây liên tiếp xảy ra các loại hình thiên tai với cường độ ngày một gia tăng ảnh hưởng lớn đến kinh tế – xã hội. Theo thống kê 10 năm trở lại đây, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 24 đợt rét đậm rét hại; 59 trận mưa lớn; 27 trận lũ quét, sạt lở đất cùng với nhiều loại hình thiên tai khác làm chết 226 người, 8 người mất tích; 229 người bị thương; 2.266 căn nhà bị sập, trôi; 37.860 nhà hư hỏng hoặc phải di chuyển… Thiệt hại về kinh tế ước tính trên 4.624 tỷ đồng.
Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, khí hậu ngày càng khó lường, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai xác định phòng chống thiên tai là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cần được quan tâm chỉ đạo quyết liệt của chính quyền các cấp, sự vào cuộc của cả hệ thống Chính trị, đặc biệt là sự tham gia của cộng đồng; bên cạnh đó nâng cao năng lực cho cán bộ chuyên môn các cấp, chủ động phòng tránh, giảm nhẹ rủi ro thiên tai mang tính hệ thống, bền vững.
“Cần thiết phải có một bộ phận chuyên trách giúp việc cho Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh trong công tác tổ chức thực hiện”, ông Quảng Văn Việt, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai cho biết.
Do vậy, từ năm 2015, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai được thành lập. Sau 5 năm đi vào hoạt động, đến nay, Văn phòng Thường trực đã đi vào ổn định và phát huy tốt hiệu quả, tham mưu cho Ban Chỉ huy, UBND tỉnh về phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn có chất lượng và kịp thời, đầy đủ góp phần nâng cao và chủ động hơn trong phòng chống giảm nhẹ thiên tai.
Xác định tầm quan trọng của việc chuyển từ phòng ngừa, ứng phó thiên tai sang “quản trị thiên tai”, ông Việt cho rằng, vấn đề quản trị không phải đặt ra trong ngày một ngày hai mà cần có thời gian để triển khai.
| Đến nay, toàn tỉnh Lào Cai có 47 trạm quan trắc, cảnh báo và dự báo thời tiết, thiên tai; trong đó, có 4 Trạm Khí tượng, 5 Trạm Thủy văn, 3 Hệ thống cảnh báo lũ, 33 Trạm Đo mưa tự động, 2 Hệ thống Cảnh báo cháy rừng. Việc tăng cường đầu tư các hệ thống quan trắc, cảnh báo bước đầu đã phát huy hiệu quả và phục vụ tốt trong quá trình ra quyết định. |
Theo ông Việt, để góp phần thực hiện “quản trị thiên tai”, Lào Cai đã xây dựng mô hình cơ quan chuyên trách về phòng chống thiên tai. Muốn quản trị được cần phải có dữ liệu quản lý đầu vào để dự báo, có nguồn lực về cả con người và tài chính, trang thiết bị.
“Bước đầu, chúng tôi đã có nguồn lực, bộ máy; đến hết năm 2020 hệ thống cảnh báo thiên tai của Lào Cai cơ bản hoàn thiện; trang thiết bị phục vụ cho công tác phòng chống thiên tai, tất cả số liệu đã được cập nhật, quản trị”, ông Quảng nói.
