Rừng và đất rừng, giao dễ thu hồi khó lắm!

ThienNhien.Net – Nhiều dự án giao rừng và đất rừng cho các Cty, DN trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk để trồng rừng, quản lý và bảo vệ tài nguyên rừng đã không được thực hiện đúng như cam kết.

Hơn 5 tháng có đề xuất thu hồi, kế hoạch vẫn dậm chân tại chỗ. (Ảnh: nongnghiep.vn)
Hơn 5 tháng có đề xuất thu hồi, kế hoạch vẫn dậm chân tại chỗ. (Ảnh: nongnghiep.vn)

Đã nhiều tháng qua, Sở NN- PTNT Đăk Lăk đề xuất xử lý và thu hồi dự án, nhưng việc thực hiện không dễ…

Đề xuất nhiều

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh tại cuộc họp ngày 27/11/2014, Sở NN- PTNT Đăk Lăk đã tiến hành tổng kiểm tra, rà soát các dự án được UBND tỉnh cho chủ trương mà không triển khai thực hiện hoặc triển khai không đúng với cam kết. Kết quả, rất nhiều dự án bị “tuýt còi” để xem xét lại hoặc bị kiến nghị thu hồi.

Trước tiên là dự án trồng rừng và cây công nghiệp của Cty TNHH Anh Quốc tại tiểu khu 689 (xã Cư Bông, huyện Ea Kar) hiện đang bị người dân xâm lấn phần lớn diện tích. Theo dự án mà Cty này đã đề ra thì không thể nào thực hiện được, vì cần phải lập một phương án để xử lý và lấy lại đất dân lấn chiếm, xâm canh.

Dự án trồng lạc tại tiểu khu 498, 509 (xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn) của Cty TNHH Công nghiệp thực phẩm Pagoda, Sở NN- PTNT Đăk Lăk đã có công văn thông báo cho đơn vị tạm dừng chủ trương khảo sát, lập dự án chờ Bộ NN- PTNT ban hành đề án tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp.

Tuy nhiên, đến nay Bộ NN- PTNT vẫn chưa có đề án nêu trên. Hai dự án này mới chỉ có chủ trương của UBND tỉnh cho rà soát quỹ đất để khảo sát, lập dự án nhưng hiện nay có nhiều vướng mắc nảy sinh. Do đó, Sở NN- PTNT đã đề nghị UBND tỉnh thu hồi chủ trương trên.

Công ty CP Đầu tư- Xây dựng Tân Phú Hưng được cho thuê 371,9 ha tại xã Ea Sol, huyện Ea H’leo, trong đó diện tích quy hoạch trồng cao su là 341,1ha, phần còn lại xây dựng cơ sở hạ tầng và đất khác.

Theo tiến độ dự án, Cty sẽ phải trồng cao su hết diện tích quy hoạch vào năm 2010 và 2011. Tuy nhiên, đến nay phần đất trồng cao su rất ít so với kế hoạch, ngoài ra công ty này còn không chấp hành tổ chức triển khai công tác kiểm kê rừng, hiện chỉ còn 26 ha thuộc Cty quản lý, phần còn lại bị xâm canh lấn chiếm.

Dự án trồng cao su và quản lý bảo vệ rừng của Cty Cao su Phú Riềng Kratie tại xã Cư M’lan, huyện Ea Súp được cho thuê đất, thuê rừng để trồng thí điểm 100 ha cao su vào tháng 12/2012, nhưng đến nay chưa trồng được do việc tranh chấp đất đai tại vùng dự án đang diễn ra rất phức tạp.

Dự án trồng rừng bằng cây keo lai của Cty TNHH TM- SX Lộc Phát tại tiểu khu 106 xã Ea Hiao, huyện Ea H’leo sử dụng sai mục đích. Theo dự án thì Cty phải trồng keo lai nhưng kiểm tra thì phát hiện trồng khoảng 48 ha cà phê.

Dự án trồng cao su và quản lý bảo vệ rừng của Cty TNHH Anh Quốc tại tiểu khu 239 xã Cư M’lan, huyện Ea Súp cho phép trồng thí điểm 100 ha cao su, sau khi đã hoàn thành dự án, Cty xây dựng trái phép thêm 5 lò đốt than.

Diện tích rừng tự nhiên giao cho Cty này, đã trừ diện tích khai hoang trồng cao su và xây dựng các công trình khác bị mất 83 ha, diện tích đất bị xâm canh, lấn chiếm canh tác nông nghiệp tăng 289 ha.

Dự án trồng cao su và quản lý bảo vệ rừng của Cty Hoàng Nguyễn tại tiểu khu 9 xã Ea H’leo, huyện Ea H’leo được cho thuê 438 ha đất rừng, trong đó diện tích trồng cao su theo quy hoạch là 302,6 ha và được phép tận dụng gỗ trên diện tích khai hoang đợt 1 là 173,7 ha. Tại thời điểm kiểm tra, Cty này chỉ trồng được 70 ha cao su nhưng chưa đầu tư chăm sóc thỏa đáng.

Một câu hỏi được đặt ra là nếu tỉnh Đăk Lăk không kiên quyết thu hồi mà cho gia hạn các dự án, thì khác gì “bật đèn xanh” cho các Cty, DN chây ỳ và sử dụng sai mục đích rừng và đất rừng?

Dự án cải tạo và bảo vệ rừng của Cty CP Địa ốc Thái Bình Phát tại các tiểu khu 267, 268 xã Ea Bung, huyện Ea Súp cho thuê 714,37 ha đất rừng, được thiết kế trồng keo lai với diện tích thực trồng là 302 ha, nhưng Cty đã trồng hơn 40 ha mì (sắn) trên diện tích đó…

Tất cả những dự án trên đều được Sở NN- PTNT Đăk Lăk đề nghị UBND tỉnh thu hồi diện tích đất rừng đã giao.

Thu hồi khó lắm

Đã có đề xuất thu hồi chủ trương các dự án và thu hồi đất của các Cty, DN sử dụng đất rừng sai mục đích, nhưng hơn 5 tháng qua công việc vẫn không có tiến triển gì.

Tại buổi làm việc với Sở NN- PTNT, Sở TN- MT, Thanh tra tỉnh, Chi cục Kiểm lâm, Chi cục Lâm nghiệp và văn phòng UBND tỉnh vào ngày 28/1/2015, ông Đinh Văn Khiết, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã có kết luận thu hồi chủ trương đối với các dự án.

Ông Khiết giao cho Sở TN- MT chủ trì, cùng các sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai lập các thủ tục tham mưu UBND tỉnh thu hồi đất, phương án xử lý tài sản của DN đã đầu tư và đề xuất hướng sử dụng đất sau khi thu hồi đối với các dự án.

Tuy nhiên, ông Cao Quang Diễn, Trưởng phòng Quản lý đất đai thuộc Sở TN- MT cho biết: “Việc thu hồi các dự án và thu hồi đất gặp rất nhiều khó khăn.

Thứ nhất, là phải thanh tra lại các dự án trên để có kết luận chính xác, sau đó mới thu hồi. Việc thứ hai là, sau khi thu hồi thì giao cho ai, khối tài sản mà các Cty, DN đã đổ ra trước đó phải xử lý như thế nào? Vì vậy đến nay chưa giải quyết được tận gốc của vấn đề”.

Mặt khác sau khi thanh tra, Sở TN- MT Đăk Lăk đã có đề nghị đối với trường hợp Công ty TNHH Anh Quốc báo cáo về tình hình quản lý, sử dụng đất, tiến độ thực hiện dự án đầu tư đối với diện tích 1.165,2 ha đất tại xã Cư M’lan, huyện Ea Súp được UBND tỉnh cho thuê.

Nếu trường hợp Cty có nguyện vọng xin gia hạn thời gian thực hiện thì cần phải có văn bản chứng minh năng lực tài chính để thực hiện dự án, cam kết tiến độ thực hiện hoàn thành dự án, giải pháp thực hiện dự án. Điều đáng nói ở đây là trước khi UBND tỉnh cho các DN, Cty thuê đất đã có đánh giá năng lực tài chính, nhân lực rồi.