ThienNhien.Net – Những ngày đầu tháng tư này, thời tiết nắng nóng đã thu hút nhiều du khách ra đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) tham quan và thưởng ngoạn trong mùa biển lặng. Tuy nhiên, trên đảo hiện đang tràn lan rác thải, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng làm ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt của cư dân nơi đây.
Rác tràn lan ven biển
Huyện Lý Sơn đã thành lập đội thu gom, xử lý rác thải ở hai xã An Vĩnh và An Hải với biện pháp ban đầu xử lý rác thải thủ công là chôn, đốt những loại rác hữu cơ. Tuy nhiên, biện pháp này hiện nay không mấy tác dụng, vì trên đảo không có bãi xử lý rác thải nên người dân lại tiện đâu vứt đó, nhất là khách ra đảo ngày càng đông với lượng rác thải quá nhiều trôi vào ven đảo thành đống, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường rất cao.
Đi trên đảo hiện nay, nhìn đâu chúng tôi cũng thấy rác thải, nhiều nơi do người dân đổ rác thải và vứt xác gia súc, gia cầm lâu ngày bốc mùi hôi thối nồng nặc. Trên dọc bờ kè ở khu tây xã An Vĩnh, những ụ rác cao kéo dài, bốc mùi hôi thối làm ảnh hưởng cảnh quan, môi trường gây nhiều bức xúc đối với cư dân trên đảo.
Bà Phạm Thị Mẫn nhà gần bờ kè An Vĩnh bức xúc nói: “Mấy ngày gần đây, du khách các nơi ra đảo tham quan khá đông, nên rác thải ở nơi tập trung khách sinh hoạt và chợ An Vĩnh đổ ra bờ kè mỗi ngày quá nhiều. Trong khi đó thời tiết oi bức, rác thải không được đưa đi xử lý, nên đã phát sinh ruồi nhặng, gây ô nhiêm môi trường nghiêm trọng và ảnh hưởng đến sức khỏe người dân”.
Làm việc với phóng viên Nhân Dân điện tử sáng 3/4, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Phạm Thị Hương xác nhận: Gần đây do huyện không quy hoạch bãi xử lý rác thải nên bà con trong các khu dân cư thường xuyên vứt rác ra bãi biển, gây ô nhiễm môi trường đến mức báo động. Nhiều hộ dân sống ven biển bức xúc và có đơn kiến nghị chính quyền đề nghị xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường này.
Theo tính toán của huyện hiện nay, hằng ngày với hơn 2,2 vạn dân trên đảo không có chỗ đổ rác mà cứ đổ hết ra ven biển. Lo nhất là vào mùa mưa bão, lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện khi ném xuống biển, sóng biển không cuốn đi, mà lại đánh tấp vào bờ, vào nhà dân, tình trạng ô nhiễm môi trường sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn.
Dự án chậm tiến độ
Trước những bức xúc của người dân trên đảo, huyện Lý Sơn đã có tờ trình gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi xin đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải. Sau nhiều năm kiến nghị, tháng 4-2013, Chính phủ đã có quyết định đầu tư Nhà máy xử lý chất thải rắn cho đảo Lý Sơn với tổng kinh phí đầu tư khoảng 40 tỷ đồng từ chương trình phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường biển đảo Tổ quốc, Tổng cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư. Đây là niềm vui lớn của người dân sinh sống trên hòn đảo này. Thế nhưng sau ngày khởi công (tháng 11-2013) đến nay tiến độ dự án vẫn chưa nhích lên, trong khi theo kế hoạch giữa năm 2014 nhà máy sẽ hoàn thành, đi vào vận hành.
Theo báo cáo của UBND huyện Lý Sơn, sau gần bốn tháng thi công, tại khu vực Rừng Gò, thôn Tây, xã An Vĩnh – nơi xây dựng nhà máy xử lý rác thải rắn Lý Sơn rộng hơn 2.000m2 chỉ mới thi công một số hạng mục đơn sơ và bức tường chắn sơ sài quanh cánh đồng tỏi xanh rì. Với 67 hộ dân nhường đất trồng hành, tỏi để xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tỏ ra bức xúc, không đồng tình với chủ đầu tư trong việc trì trệ thi công nhà máy.
Ông Dương Văn Bình, thôn Tây, xã An Hải nói: “Gia đình tôi nhanh chóng giao đất, hy vọng nhà máy sớm hoàn thành, giúp cho huyện có nơi xử lý rác thải, giảm thiểu ô nhiễm. Bà con trên đảo rất cần có nhà máy xử lý rác thải, thế nhưng từ sau lễ khởi công đến nay, tiến độ thực hiện lại rơi vào tình trạng ì ạch, cầm chừng. Bà con trên đảo mong chờ nhà máy đi vào hoạt động từng ngày, nhưng nhà thầu thì cứ nhúc nhích như con rùa trên cát. Cứ đà thi công kiểu nhà thầu hiện nay thì không biết đến bao giờ nhà máy xử lý rác thải trên đảo Lý Sơn mới hoàn thành?”.
“Nhân dân huyện Lý Sơn mong chủ đầu tư và nhà thầu tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành nhà máy đúng tiến độ, giúp cho việc xử lý rác thải an toàn, thuận lợi, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của huyện. Một điều tất yếu là nếu đơn vị thi công không nỗ lực thì nhà máy xử lý rác thải ở Lý Sơn sẽ không về đích đúng tiến độ. Thời gian chờ nhà máy cũng chính là quãng thời gian ô nhiễm môi trường vì rác thải ở Lý Sơn tiếp tục gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sống của con người, môi trường biển” – Chủ tịch huyện Trần Ngọc Nguyên cho biết.
Đảo Lý Sơn nằm cách đất liền hơn 15 hải lý, với mật độ dân số hơn 2.200 người/km2, do đó đã gây áp lực lớn về giải quyết môi trường. Lý Sơn có lợi thế tiềm năng du lịch biển, đảo với lượng du khách trong và ngoài tỉnh ra đảo ngày càng nhiều. Bởi vậy, việc giải quyết được bài toán rác thải ở đây không chỉ bảo vệ được môi trường, mà còn có ý nghĩa tạo vẻ đẹp cảnh quan, tạo tiền đề cho du lịch phát triển. Mong rằng trước tình trạng khó khăn hiện nay, UBND tỉnh cần có biện pháp chỉ đạo nhà thầu khẩn trương thi công hoàn thành nhà máy xử lý rác thải đúng tiến độ, góp phần xử lý ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe cho người dân trên đảo Lý Sơn.
