Quanh chuyện cây thông Nô-en ở Úc

ThienNhien.Net – Không khí giáng sinh đang tràn ngập ở nhiều nơi trên thế giới. Vào dịp lễ quan trọng này, mọi người không quên chuẩn bị những món quà, những bữa tiệc, vô vàn lời chúc tốt đẹp nhất và đặc biệt là cùng nhau trang trí cây thông Nô-en. Khác với nhiều nơi mọi người đang xuýt xoa trong không khí lạnh, việc xuất hiện một cây thông Nô-en trong phòng khách giữa mùa hè ở Úc dường như khá kỳ cục, song đã là truyền thống thì không thể khác. Các gia đình Úc không thể đón Giáng sinh mà thiếu cây thông.

Tại Úc, một nước chịu ảnh hưởng khá rõ rệt của biến đổi khí hậu, hứng những đợt nắng nóng và hạn hán kéo dài trong suốt những năm qua, người dân đứng giữa hai sự lựa chọn hoặc dùng cây thông tươi hoặc dùng thông nhựa để trang trí cho dịp lễ cuối năm. Một cây thông còn tươi làm ngôi nhà ngập tràn mùi hương tự nhiên nhưng một cây thông giả được làm bằng nhựa lại có giá rẻ hơn, dễ bảo quản hơn và có thể dùng đi dùng lại nhiều lần. Câu hỏi đã được đặt ra, đâu mới thực sự là lựa chọn tốt cho môi trường?

Phân tích thiệt – hơn cho môi trường

Cây thông Nô-en nhân tạo thường được làm từ thép và nhựa tổng hợp. Để sản xuất ra một kg nhựa PVC cần tiêu tốn hơn 1kg nhiên liệu hóa thạch cộng với 1/2kg khoáng sản và 10 lít nước.

Ngoài ra, nhà sản xuất phải thêm vào quy trình chế biến nhiều chất phụ gia khác nhau. Một trong những đầu vào không thể thiếu là chì (Pb), một chất độc hại đối với môi trường và sức khỏe con người. Người ta cũng ước tính quy trình sản xuất 1 cây thông Nô-en phát thải khoảng 2kg CO2, tác nhân chính gây biến đổi khí hậu.
Một loạt các cây thông giả rất có thể không được dùng lại hoặc tái chế. Điều đó có nghĩa là “nơi an nghỉ cuối cùng” của nó sẽ là một bãi rác nhỏ lẻ địa phương nào đó. Ở đây, nhựa PVC sẽ không phân hủy ngay mà nằm lại trong đất hàng ngàn năm.

Trong khi đó, hầu hết các cây thông tươi (Pinus radiata) dùng cho Nô-en hoặc được trồng trong các vườn ươm nhỏ chuyên phục vụ dịp lễ giáng sinh hoặc là những cây thông kém phát triển, bị loại bỏ khỏi những vườm ươm lớn.  Thông tươi là cây trồng dài hạn, có tác dụng bảo vệ đất, không những không tốn kém về tưới tiêu mà còn góp phần giảm khí COtrong khí quyển. 

Để đưa cây thông về nhà, dù là thông nhựa hay thông tươi cũng đều tiêu tốn nhiên liệu hóa thạch cho phương tiện vận chuyển. Nhưng phần lớn những cây thông nhựa ở Úc đều có xuất xứ từ Châu Á. Nếu một gia đình ở Melbourne mua một cây thông làm ở Trung Quốc, quãng đường về đến nhà là hơn 8.000km trong khi việc vận chuyển một cây thông tươi từ vùng ngoại ô Melbourne thì chỉ cỡ 50km.

Dĩ nhiên, không thể bỏ qua một thực tế là những người nông dân trồng thông có thể sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật, phân bón trong quá trình chăm sóc cây. Những chất này cũng có thể ảnh hưởng đến môi trường của địa phương.

Ngoài ra, ở những khu vườn trồng thông tính đa dạng sinh học không cao vì có ít nơi trú ngụ và thức ăn cho các loài động vật. Các chuyên gia cũng ước tính, để đáp ứng nhu cầu dùng thông cho tất cả 6 triệu hộ gia đình Úc, nước này cần dành ra khoảng 2.200ha đất canh tác, tức khoảng 0,0005% diện tích đất nông nghiệp hiện nay.

Nên dùng thông tươi

Mặc dù việc dùng thông tươi cũng có những tác động tiêu cực nhất định lên môi trường nhưng sau khi cân nhắc tổng thể các nhà môi trường Úc vẫn đưa ra lời khuyên cho các hộ gia đình, đó là nên dùng thông tươi.

Mặc dù có vòng đời ngắn hơn nhưng thông tươi tiêu tốn ít tài nguyên hơn, ít gây ô nhiễm không khí hơn và dễ dàng được tái tạo.

Các nhà bảo vệ môi trường cũng không quên khuyến cáo người tiêu dùng khi mua thông nên mua từ một vườn ươm gần nhất để giảm thiểu chi phí vận chuyển hoặc mua từ những đồn điền trồng thông để đảm bảo rằng người ta đã không tốn kém thêm chi phí gieo trồng và chăm sóc chúng.