Các công ty Nhật dùng AI trong “cuộc chiến” chống lãng phí thực phẩm

Chính phủ Nhật hy vọng sẽ hạn chế lãng phí thực phẩm liên quan đến kinh doanh trên 20% từ năm tài khóa 2016 – 2030.

Các sản phẩm thực phẩm được trưng bày tại cửa hàng tiện lợi của hãng Lawson tại Tokyo, Nhật. Ảnh: Reuters.

Nâng cao lợi nhuận

Theo Reuters, các công ty Nhật đang tăng cường sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ tiên tiến khác để giảm chất thải và cắt giảm chi phí trong đại dịch, đồng thời tìm kiếm một số điểm bền vững trong quá trình này.

Đồ ăn nhẹ tại siêu thị Nhật: Các doanh nghiệp chịu trách nhiệm cho 55% trong số 6,43 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí ở Nhật trong năm tài chính 2016. Ảnh: Reuters.

Dữ liệu của chính phủ Nhật cho thấy, việc xử lý hơn 6 triệu tấn rác thải thực phẩm của Nhật khiến nền kinh tế số 3 thế giới tiêu tốn khoảng 2.000 tỉ yen (19 tỉ USD) mỗi năm. Chính phủ quốc gia này đã ban hành luật mới để giảm một nửa chi phí về mức 2000 vào năm 2030. Điều này thúc đẩy các công ty tích cực tìm giải pháp.

Chuỗi cửa hàng tiện lợi Lawson Inc đã bắt đầu sử dụng AI của công ty DataRobot của Mỹ, công ty này ước tính lượng sản phẩm trên kệ, từ cơm nắm onigiri đến bánh mì trứng và cá ngừ, có thể không bán được hoặc nhu cầu yếu.

Chuỗi cửa hàng tiện lợi Lawson đặt mục tiêu giảm lượng dư thừa 30% ở những nơi đã triển khai và muốn giảm một nửa lượng rác thải thực phẩm tại tất cả các cửa hàng của mình vào năm 2030 so với năm 2018.

Xử lý chất thải thực phẩm là một trong những chi phí lớn nhất đối với các chủ sở hữu nhượng quyền của Lawson. Chi phí này chỉ đứng sau chi phí trả cho lực lượng lao động.

Nhà sản xuất đồ uống Suntory Beverage & Food cũng đang thử nghiệm với một sản phẩm AI khác của Fujitsu để xác định xem các loại đồ uống như chai trà ô long và nước khoáng có bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển hay không.

Suntory đặt mục tiêu giảm 30-50% việc trả lại hàng hóa và cắt giảm chi phí lãng phí thực phẩm và phát triển một hệ thống tiêu chuẩn chung có thể được chia sẻ bởi các nhà sản xuất thực phẩm khác và các công ty vận chuyển.

Nhà sản xuất mayonnaise Kewpie đã nghĩ ra một cách khác để rửa lá bắp cải, giúp kéo dài thời hạn sử dụng của bắp cải cắt nhỏ đóng gói sẵn lên một ngày. Ảnh: Nikkei Asian Review.

Bộ Nông nghiệp Nhật cho biết: Các doanh nghiệp chịu trách nhiệm cho 55% trong số 6,43 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí ở Nhật trong năm tài chính 2016. Chỉ riêng các nhà sản xuất thực phẩm chế biến đã chiếm gần 40%, vượt xa các nhà bán lẻ và nhà hàng.

Mục tiêu phát triển bền vững

Những người mua sắm nổi tiếng kén chọn của Nhật đang có dấu hiệu tăng lên, đặc biệt là khi đại dịch tấn công vào nguồn thu nhập của họ.

Vào năm 2014, ông Tatsuya Sekito đã thành lập Kuradashi, một công ty thương mại điện tử kinh doanh thực phẩm “không bán được” – unsold food với giá chiết khấu, sau khi thấy lượng lớn rác thải từ các nhà chế biến thực phẩm khi làm việc cho một công ty thương mại Nhật ở Trung Quốc.

Mỗi năm, hơn 19.5 triệu tấn (43 tỉ pound) thực phẩm từ các cửa hàng tạp hóa bị vứt bỏ. Ảnh: The Times.

Về mặt kỹ thuật, phần lớn thực phẩm “unsold food” này vẫn có thể ăn được, nhưng hầu hết các chuỗi cửa hàng tạp hóa lớn đều hạn chế nghiêm ngặt những gì thực phẩm được tặng khi họ không còn bán được nữa. Lý do là vì sợ kiện tụng do luật và quy định kém hoặc mơ hồ.

Ông Sekito cho biết: “Doanh số bán hàng đã tăng 2,5 lần vào năm ngoái so với năm 2019, trong khi lượng rác thải thực phẩm đã tăng gấp đôi kể từ khi virus Corona cắt đứt chuỗi cung ứng thực phẩm”.

Những công ty khác cũng đã hợp tác với các công ty thực phẩm trong việc phát triển nền tảng công nghệ mới để cắt giảm lãng phí thực phẩm như một phần của nỗ lực toàn cầu nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững.

NEC Corp đang sử dụng AI không chỉ có thể phân tích dữ liệu như thời tiết, lịch và xu hướng của khách hàng trong việc ước tính nhu cầu mà còn đưa ra lý do đằng sau phân tích của mình.

NEC đã triển khai công nghệ này cho một số nhà bán lẻ và nhà sản xuất thực phẩm lớn, giúp họ giảm chi phí từ 15% -75%. Công ty này hy vọng sẽ chia sẻ và xử lý dữ liệu thông qua một nền tảng chung giữa các nhà sản xuất, nhà bán lẻ và hậu cần, nhằm giảm thiểu sự “thiếu ăn khớp” trong chuỗi cung ứng.

Quản lý cấp cao giám sát tích hợp kỹ thuật số của NEC Ryoichi Morita cho biết: “Giảm lãng phí thực phẩm không phải là mục tiêu cuối cùng của chúng tôi. Cuối cùng, chúng tôi hy vọng nó có thể giải quyết những thách thức kinh doanh khác như giảm thiểu chi phí, khắc phục tình trạng thiếu lao động, hợp lý hóa hàng tồn kho, đơn đặt hàng và hậu cần”.