Thành phố nổi – Giải pháp tiềm năng của Hà Lan khi trái đất nóng lên

ThienNhien.Net – Băng tan nhanh và lũ lụt xảy ra thường xuyên khiến người ta bắt đầu cảm thấy lo lắng cho tương lai. Mặc dù mô hình nhà nổi đã xuất hiện ở một số nơi, nhưng chỉ mới gần đây, khi công nghệ xây dựng nền móng phát triển, ý tưởng thành phố nổi đã trở nên khả thi hơn.

Những ngôi nhà nổi bên sông Maas, bang Maasbommel, Hà Lan. (Ảnh: AP Photo/Bas Czerwinski)
Những ngôi nhà nổi bên sông Maas, bang Maasbommel, Hà Lan. (Ảnh: AP Photo/Bas Czerwinski)

Nhìn ra ngoài trời, mây đen xám xịt, mưa ngày càng nặng hạt, nhưng thay vì đang lo lắng khi ở trong ngôi nhà nằm sát bên đê Maas, bà Anne van der Molen vẫn bình thản nhấp ly cà phê. Nước sông Maas có thể vẫn tiếp tục dâng lên nhưng không thể ảnh hưởng vì ngôi nhà của bà có thể nâng lên tới 5m nếu cần thiết.

Có tổng 37 ngôi nhà nằm ven nhánh sông Maas. Thoạt nhìn, chúng trông rất bình thường với hai tầng, mái thép cong hình bán nguyệt và mặt tiền sơn màu vàng, xanh lá cây hoặc xanh da trời. Chẳng ai nghĩ rằng đó là những ngôi nhà nổi đầu tiên ở Hà Lan. Dĩ nhiên, tầng hầm của ngôi nhà không nằm trong lòng đất mà được thiết kế trên nền móng đặc biệt, tương tự như thân tàu thủy. Bộ phận này không chỉ là kho chứa đồ mà còn đảm bảo cho toàn bộ ngôi nhà nổi được trên mặt nước. Để tránh những ngôi nhà “biết bơi” này trôi dạt, hai thanh thép được lắp để giới hạn độ trượt tùy theo mực nước sông. Cột trụ được khoan sâu xuống lòng đất, đủ sức chịu dòng chảy mạnh tương đương với dòng hải lưu

Các chuyên gia khí hậu tiên đoán lượng mưa ở Hà Lan có thể tăng thêm 25%. Trận lũ vừa qua tại Alps hay trên sông Elbe 3 năm về trước là những tín hiệu cảnh báo. Cùng lúc đó, mật độ dân số dày đặc càng gia tăng áp lực xây dựng các công trình chống lũ. Hiện tại, đã có đến hơn một phần tư lãnh thổ quốc gia này nằm dưới mực nước biển. Qua mỗi năm, độ cao so với mực nước biển lại càng bị hạ thấp. Người Hà Lan tự bảo vệ bằng cách thiết kế hệ thống kênh rạch và máy bơm. Thế nhưng, không chỉ có đại dương đe dọa đê biển. Dòng sông Rhine với những nhánh sông ngang dọc, cùng với sông Maas hình thành lên một đồng bằng rộng lớn. Nhằm ngăn chặn sạt lở đất do bão lũ chính phủ Hà Lan đã định danh ngày càng nhiều khu vực dọc các con sông là “vùng ngập”. Trong vài thập kỷ tới, vùng ngập sẽ được mở rộng ra đến 500.000 hecta – gần gấp đôi diện tích bang Saarland tại Đức.

Tính đến đầu tháng 10/2015, có tổng 15 “vùng ngập” được thử nghiệm công bố. Lệnh cấm hoàn toàn các hoạt động xây dựng ở các khu vực này đã được đặt ra, ngoại trừ những ngôi nhà nổi. “Chúng ta không cần phải chiến đấu với nước lũ, chỉ đơn giản là học cách sống chung với nó,” bà Sybilla Dekker, bộ trưởng Bộ Giao thông công trình khẳng định. Bộ Giao thông công trình đã tổ chức một cuộc thi dành cho các kỹ sư, kiến trúc sư và nhà quy hoạch đô thị nhằm tìm ra cách thiết kế nhà ở, nhà kính, bãi đỗ xe và nhà máy nổi, từ đó phát triển thành ý tưởng thành phố “sống chung với nước”.

Mô hình thành phố nổi Hà Lan. (Ảnh: Waterstudio's)
Mô hình thành phố nổi Hà Lan. (Ảnh: Waterstudio’s)

Koen Olthuis là một trong những kỹ sư hàng đầu trong lĩnh vực mới là xây dựng hằng hải. Văn phòng Waterstudio.nl của anh đã thiết kế một số ngôi nhà nổi tạm thời, với chỗ để ô tô và một ngăn thấp hơn để chứa một chiếc xuồng máy. Nhóm của anh hiện đang lên ý tưởng thiết kế những tòa nhà văn phòng cao hàng trăm mét nổi trên mặt nước. Điểm cốt lõi nằm ở kỹ thuật thiết kế phần nền móng tinh xảo, lớp lõi xốp được bao phủ bởi bê tông, giằng thép chắc chắn để tránh bị dòng chảy xô đẩy. Đặc trưng nổi trội của ngôi nhà này là đường dẫn gas, điện và hệ thống cấp thoát nước hết sức linh hoạt. Tương tự như phần nền móng, những thiết kế này có khả năng thích ứng với những thay đổi về độ cao theo yêu cầu.

Olthuis cho biết thêm, mô hình xây dựng này có thể tồn tại ít nhất 100 năm. Nếu có bất cứ vấn đề gì với phần móng, chỉ cần đưa toàn bộ về xưởng sửa chữa.

Kiến trúc nhà nổi từ Rijswijk hi vọng có thể trở thành xu hướng trên thế giới khi ngày càng nhiều người có nhu cầu sống gần khu vực sông nước vì lợi ích tài chính hay đơn giản chỉ vì khung cảnh đẹp. Với những ngôi nhà chịu nước, điều này đã trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Thị trấn đầu tiên dựa trên mô hình nhà nổi, bao gồm 12.000 ngôi nhà, đã dự kiến được xây dựng gần sân bay Schiphol, Amsterdam – một vùng đất cực kỳ thấp. Tại giai đoạn hiện tại, mô hình nhà nổi như trên đều đắt hơn nhà thông thường. Một ngôi nhà nổi rộng 120 m2 ở Maasbommel có giá xấp xỉ 250.000 – 300.000 NAG (khoảng trên 3 tỷ VND). Tuy nhiên, giá thành có thể giảm đáng kể khi đi vào xây dựng đại trà. Olthuis cho biết chi phí có thể tiết kiệm bằng nhiều phương pháp truyền thống như gia cố móng trên nền đất mềm.