Quảng Trị: Người dân âu lo sống bên kho thuốc độc

ThienNhien.Net – Mấy chục năm nay, cả nghìn người dân, học sinh trên địa bàn tỉnh Quảng Trị phải sống chung với 52 điểm ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) tồn đọng quá hạn, trong nỗi lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe của chính mình và thế hệ mai sau.

Thấp thỏm lo âu

Ngôi nhà nhỏ của gia đình ông Trần Toàn (trú đội 1, thôn Gia Độ, xã Triệu Độ, Triệu Phong) nằm ngay cạnh kho thuốc BVTV của Hợp tác xã (HTX) Bắc Độ lúc nào cũng bốc mùi hôi nồng nặc. Theo lời ông Trần Toàn – nguyên là kỹ thuật viên pha chế thuốc tại kho thuốc BVTV Bắc Độ, kho thuốc này tồn tại từ năm 1978 – 1985 phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Sau khi ngừng hoạt động, trong kho còn khoảng 300kg thuốc các loại như DDT, 666, 2,4-D, Vonfatoc… Ông đã thu gom và đem chôn trước cửa kho với độ sâu 2m nhưng khu vực này thường xuyên bị ngập lụt nên lượng thuốc và đất nhiễm còn lại bị phát tán ra môi trường. “Cứ lúc nào thời tiết thay đổi là kho thuốc bốc mùi hôi nồng nặc, có nhiều lúc người nhà của tôi bị nôn ói do hàng ngày phải ngửi mùi thuốc độc hại này. Trong nhà có cháu nhỏ nữa nên tôi rất lo lắng, sợ ảnh hưởng đến thế hệ mai sau” – ông Toàn lo lắng.

Bản thân ông Toàn bị tắc mạch máu, phải cắt bỏ một chân. Con trai ông Toàn cũng bị khuyết tật ở chân. Hàng xóm ông Toàn sống gần kho thuốc cũng có cháu nhỏ bị dị tật.

Ông Trần Toàn cho biết, kho thuốc BVTV trong vườn nhà (ảnh nhỏ) thường bốc mùi hôi nồng nặc, nhiều lúc khiến người nhà ông nôn ói, chóng mặt. (Ảnh: Ngọc Vũ)
Ông Trần Toàn cho biết, kho thuốc BVTV trong vườn nhà (ảnh nhỏ) thường bốc mùi hôi nồng nặc, nhiều lúc khiến người nhà ông nôn ói, chóng mặt. (Ảnh: Ngọc Vũ)

Kho thuốc trong vườn cao su của ông Phạm Quang Diễn (thôn Phú Ân, xã Hải Thái, Gio Linh) cũng rất đáng lo ngại. Đây là kho thuốc lớn nhất của Nông trường Cồn Tiên, tồn tại từ năm 1985 – 1990 thì ngừng hoạt động và bỏ hoang. Lượng thuốc tồn dư trong kho rất lớn với nhiều chủng loại như thuốc 666 còn khoảng 300kg, Vofatoc khoảng 100kg, Basudin 300kg, Falizan khoảng 400kg…

Cần tháo ngòi những “quả bom”

Những kho thuốc BVTV tồn lưu hóa chất độc hại được ví như những quả “bom nổ chậm”. Tuy nhiên, đến bất cứ điểm ô nhiễm nào chúng tôi cũng không hề thấy một biển cảnh báo nguy hiểm.

Kho thuốc BVTV của HTX Quyết Tiến (xã Hải Quy, Hải Lăng) nằm ngay cạnh nhà chị Văn Thị Mỹ Nhung hơn 10 năm qua. Nhưng mãi đến năm 2013, chị Nhung mới biết trong kho còn tồn đọng thuốc BVTV độc hại. “Hơn chục năm nay gia đình tôi vẫn dùng nước giếng sinh hoạt mà không hề hay biết gì. Không hề có một thông báo, biển báo nguy hiểm nào được dựng lên ở đây” – chị Nhung bức xúc. Hay kho thuốc của HTX Thanh Sơn ở thôn Cam Lộ (xã Cam Thanh, huyện Cam Lộ) nằm trong vườn nhà chị Võ Thị Tâm, ngay bên con đường lớn của thôn, cũng không hề có biển báo nguy hiểm. Cách kho thuốc chừng 15m là trường mẫu giáo Tuổi Hoa. Ngày nào học sinh của trường này cũng phải chịu mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước… từ kho thuốc này.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Trị đã có quyết định phê duyệt danh mục xử lý 52 điểm ô nhiễm thuốc BVTV tồn đọng quá hạn, cấm sử dụng trên địa bàn; mức độ ô nhiễm phổ biến gấp hàng trăm đến hàng triệu lần mức cho phép; nằm ngay giữa khu dân cư, trường học. Như kho thuốc cạnh nhà chị Văn Thị Mỹ Nhung có chỉ tiêu 666 vượt quy chuẩn Việt Nam 1.372 lần, chỉ tiêu DDT vượt hơn 2,1 triệu lần; kho thuốc gần nhà ông Toàn có chỉ tiêu DDT vượt 125.000 lần; kho thuốc trong vườn nhà ông Trương Văn Tiếu (khóm 11, thị trấn Bến Quan, Vĩnh Linh) có chỉ tiêu 666 vượt 4.924 lần, chỉ tiêu DDT vượt 87.145 lần…

Ông Nguyễn Thanh Lợi – Giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường Quảng Trị cho hay, Sở đã có công văn gửi Tổng cục Môi trường đề nghị đưa 52 điểm này vào danh mục Chương trình mục tiêu quốc gia khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường để được cấp vốn xử lý. Dự kiến kinh phí xử lý các điểm này là 134 tỷ đồng.