Quản lý chất thải rắn dựa trên nguyên tắc 3R

Ô nhiễm do chất thải rắn đã trở nên đáng báo động. Ảnh: VOV Giao Thông

ThienNhien.Net – Ngày 16/8, Tổng cục Môi trường tổ chức Hội thảo tập huấn quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn dựa trên nguyên tắc 3R.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Bùi Cách Tuyến, lượng chất thải rắn phát sinh tăng trung bình khoảng 10% mỗi năm. Theo nguồn gốc phát sinh, khoảng 46% từ đô thị, 17% từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông thôn, làng nghề và y tế chiếm phần còn lại. Dự báo đến năm 2025, tỷ trọng chất thải rắn đô thị và công nghiệp sẽ còn tiếp tục tăng lên, tương ứng với con số 51% và 22%. Theo mức độ độc hại, lượng chất thải nguy hại chiếm từ 18-25% lượng chất thải rắn phát sinh của mỗi lĩnh vực.

Việc quản lý chất thải rắn đã được triển khai ở các cấp, các ngành, nhiều biện pháp, giải pháp đã được xây dựng, đề xuất nhằm ngăn chặn sự ô nhiễm môi trường do chất thải rắn. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn tăng lên đáng kể, khoảng 83-85% ở đô thị và 40-50% ở nông thôn, tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất thải và Cải thiện môi trường Nguyễn Thượng Hiền, việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải hiện nay còn mang tính nhỏ lẻ, thiếu các điểm trung chuyển rác, chưa có các cơ sở xử lý chất thải nguy hại tập trung, hiện đại ở quy mô lớn. Hoạt động tái chế cũng còn tự phát, chưa phát triển thành quy mô, thiếu sự quản lý và kiểm soát của các cơ quan hữu quan có thẩm quyền, đa số công nghệ đều cũ, lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường.

Riêng chất thải rắn y tế hiện nay mới xử lý chủ yếu bằng phương pháp đốt, mặc dù đây cũng chính là nguồn gây ô nhiễm tiềm tàng, đặc biệt là phát thải dioxin/furan nếu không được quản lý tốt.

Hội thảo tập huấn quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn dựa trên 3R là hoạt động thuộc Dự án Xây dựng năng lực quản lý tổng hợp chất thải rắn tại Việt Nam. Đây là dự án hợp tác giữa Tổng cục Môi trường và Trung tâm Công nghệ Môi trường quốc tế thuộc Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), được triển khai từ năm 2011 và áp dụng mô hình xây dựng quản lý tổng hợp chất thải rắn của UNEP, thí điểm tại TP Đà Nẵng.

Đà Nẵng được lựa chọn là thành phố áp dụng thí điểm xây dựng kế hoạch quản lý tổng hợp chất thải rắn với việc đánh giá lại hệ thống quản lý hiện có, lựa chọn những phương pháp mới, phù hợp và hoạch định kế hoạch quản lý, xử lý chất thải rắn cho địa phương một cách hiệu quả nhất trong tương lai.

Quản lý tổng hợp chất thải rắn dựa trên nguyên tắc 3R (Reduction: giảm thiểu, Reuse: tái sử dụng và Recycle: tái chế) là cách tiếp cận do Trung tâm Công nghệ môi trường của LHQ nghiên cứu, phổ biến trong nhiều năm qua ở các quốc gia trên thế giới và được đánh giá là cách tiếp cận khoa học, phù hợp đối với các nước đang phát triển nhằm quản lý chất thải đạt hiệu quả cao nhất về môi trường và tiết kiệm tài nguyên.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng Trương Hùng Tiến cho biết, thời gian tới Đà Nẵng sẽ xây dựng một hệ thống hoàn chỉnh nhằm quản lý tổng hợp chất thải rắn, tiến tới năm 2020 trở thành TP môi trường điển hình của cả nước, tập trung phát triển các khu công nghiệp sinh thái.

Đặc biệt, TP sẽ chú trọng đến việc phân loại rác tại nguồn ở hộ gia đình và trạm trung chuyển, xây dựng mô hình thu gom chất thải rắn sinh hoạt đô thị theo giờ, nhân rộng mô hình “Tổ dân phố không rác”.

Cuối tháng 4/2012 Đà Nẵng cũng đã đưa vào hoạt động nhà máy sản xuất đầu tư phế thải nilon với công suất 50 tấn nilon/ngày, tận thu tối đa các phế thải tại bãi rác làm nguồn năng lượng sử dụng theo định hướng phát triển Đà Nẵng trở thành thành phố môi trường.