Tràn dầu Biển Đen: Những dấu hiệu đầu tiên của một xu hướng mới

ThienNhien.Net – Nguyên nhân căn bản gây ra vụ tràn dầu tại Biển Đen tuần qua là do thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, qua đây có thể thấy đang hình thành một xu hướng mới. Các công ty kinh doanh dầu mỏ và các nhà chức trách đang câu kết tìm đủ mọi cách để vận chuyển dầu từ Azerbaijan, Kazakhstan và Turkmenistan qua Biển Đen. Kinh nghiệm từ thực tế cho thấy ở những nơi tập trung sản xuất và vận chuyển dầu, ô nhiễm do tràn dầu là điều khó tránh. Sự ô nhiễm này tích lũy qua các năm và sẽ làm chết các sinh vật vùng ven bờ, trong đó có các loài chim.

Sự cố tràn dầu vừa qua xảy ra gần hai khu RAMSAR là vùng châu thổ Kuban (Nga) và Đông Sivash (Ukraine). Không xa đó là 5 khu RAMSAR khác dọc bờ biển Azov của Ukraine. Đó đều là những vùng nghỉ đông, di trú và sinh sản quan trọng của các loài chim nước.

Các chuyên gia cho biết hoạt động phát triển kinh tế ở khu vực này chưa đi cùng với việc thực hiện các tiêu chuẩn môi trường về phòng tránh sự cố tràn dầu và cũng chưa hề có các kế hoạch, hoạt động hay sự chuẩn bị về trang thiết bị để đối phó với sự cố. Sự việc mới xảy ra chính là một minh chứng rõ ràng về điều này: việc vận chuyển dầu đã không được tiến hành phù hợp với điều kiện của vùng. Sau khi dầu tràn, người ta mới vỡ lẽ rằng ̀ ở đây chẳng hê có một kế hoạch dự phòng ngăn ngừa sự cố nào, thậm chí những người liên quan cũng chẳng được trang bị kiến thức và thiết bị thu gom dầu loang.

Hai tuần trước đây, Tổ chức Đất ngập nước Quốc tế đã tổ chức một hội nghị tại Odessa, Ukraine với sự tham gia đầy đủ của các nước trong vùng Biển Đeṇ. Tại hội nghị, các thành viên đã đồng loạt kêu gọi việc đẩy mạnh các hoạt động bảo tồn và sử dụng khôn khéo các vùng đất ngập nước nằm trong khu vực Biển Đen, đồng thời đề xuất thực hiện sáng kiến hợp tác khu vực mang tên “Vùng ngập nước Biển Đen” để thực hiện mục tiêu này. Sáng kiến này sẽ là nền tảng để phát triển các kế hoạch và hành động cấp bách để giảm thiểu thiệt hại của các sự cố đối với các vùng đất ngập nước ven bờ và tính đa dạng của chúng.

Tổ chức Đất ngập nước Quốc tế cũng đã kêu gọi các quốc gia vùng Biển Đen nâng cao việc thực hiện các cam kết bảo vệ các vùng đất ngập nước ven biển, trong đó bao gồm cả công tác quản lý sự cố tràn dầu. Các công ty kinh doanh và vận chuyển dầu quốc tế cần lĩnh vai trò trách nhiệm lớn hơn bằng cách áp dụng các quy định chặt chẽ hơn về sản xuất và vận chuyển dầu. Các quốc gia được hưởng lợi từ tuyến đường vận chuyển dầu mới, chẳng hạn như một số nước EU, cần tăng cường hỗ trợ các chương trình bảo vệ môi trường trong khu vực để tránh sự phá hủy trầm trọng thêm các hệ sinh thái Biển Đen và Azov.